هنر همه فریب است

معرفی کتاب هنر همه فریب است اثر جورج اورول 

حتی مخاطبینی که با رمان‌های جورج اورول آشنا هستند و آن‌ها را مطالعه کرده‌اند، از مهم‌ترین عنصر کارنامۀ ادبی او بی‌خبر هستند چون به جز یکی دو مقاله‌اش مثل «سیاست و زبان انگلیسی» و «شلیک به یک فیل» هیچ کدام از مقاله‌هایش به شکل گسترده‌ای دیده نشدند و بهترین مقاله‌هایش گمنام باقی ماندند. در بریتانیای جنگ‌زده با آن همه مشکلات اقتصادی و اجتماعی مختلف، اورول از معدود نویسندگانی بود که هیچ‌گاه وجدان کاری و تعهد اخلاقی خود را زیرپا نگذاشت و هیچ‌وقت به‌خاطر پول مطلبی ننوشت و این حتی در مقاله‌های جنجالی او هم مشخص است. 

در کتاب هنر همه فریب است چه می‌خوانیم؟

کتاب هنر همه فریب است جلد اول از مجموعۀ دوجلدی مقالات اورول و برگزیده‌ای از مقاله‌های او است که در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم نوشت و جرج پَکر در سال 2009 آن‌ها را جمع‌آوری کرد. جورج اورول در این مقاله‌ها موضوعات مختلفی را پوشش داده و دربارۀ نویسندگانی مختلفی مثل چارلز دیکنز و تی.اس الیوت تا موضوعات پیچیده‌تری مثل سوسیالیسم، مسئولیت نویسندگان و ماهیت ادبیات بحث کرده است. در تک‌تک مقاله‌های اورول می‌توان نکته و زاویۀ دید شگفت‌انگیز و منحصربه‌فردی را دید. 

مقاله‌های انتقادی جورج اورول با نام اصلی All Art Is Propaganda منتشر شد. جورج اورول در این کتاب به پروپاگاندا اشاره دارد که در واقع معنای لغوی آن تبلیغات است. برابر قراردادن «پروپاگاندا» و «فریب» از این نظر قابل توجه است که با تفکرات اورول همخوانی زیادی دارد. 

«اورول معتقد بود که هنر بازیچۀ دست سیاست شده است و هنرمندانی که سرسپردۀ تفکرات و شخصیت‌های سیاسی هستند، با ارائۀ آثار هنری سفارشی، مخاطبان خود را فریب و آنها را به سمت تفکرات سیاسی سوق می‌دهند که سرشار از دروغ و فریبکاری است. از طرفی انتخاب این نام متناسب با شگرد روزنامه‌نگاری و مقاله‌نویسی خود اورول است. به این ترتیب که اورول عموماً عناوین بحث‌برانگیز و گاه اغراق‌آمیزی برای مقالات خود برمی‌گزد، چنانچه خودِ عنوان مقالات مخاطب را به خواندن متن تشویق و دعوت می‌کند.» (مقدمۀ مترجم)

فهرست مطالب کتاب هنر همه فریب است

• مقدمۀ مترجم
• پیش‌گفتار
• مقدمه‌ای از کیث گسن
• چارلز دیکنز
• دیکتاتور بزرگ
• ولز، هیتلر و وضعیت جهان
• رودیارد کیپلینگ
• تی.اس. الیوت
• آیا سوسیالیست‌ها می‌توانند خوشبخت باشند؟
• مصونیت کشیش‌ها: چند یادداشت دربارۀ سالوادور دالی
• پروپاگاندا و سخنرانی عمومی
• کتاب‌های بدِ خوب
• بازدارندگی ادبیات
• اعترافات یک منتقد کتاب
• سیاست و ادبیات: بررسی کتاب سفرهای گالیور
• لیر، تولستوی و دلقک
• نویسندگان و لویاتان
• تأملاتی دربارۀ گاندی

بریده‌هایی از کتاب هنر همه فریب است

«اگر مصونیت را تا جنایت‌های معمولی گسترش دهیم، متوجه می‌شویم که چه حرکت اشتباهی است. در عصری مثل عصر ما که هنرمند در مجموع یک شخص استثنائی است، باید امکان انجام حد مشخصی از بی‌مسئولیتی‌ها را داشته باشد، درست مثل یک زن حامله که معافیت‌هایی دارد. ولی بااین‌حال، همان‌طور که هیچ‌کس نمی‌گوید زن حامله اجازه دارد مرتکب قتل شود، چنین حقی در مورد یک هنرمند هم نباید رعایت شود، حال هر قدر که بااستعداد باشد. اگر شکسپیر فردا به دنیای امروز ما برمی‌گشت و ما متوجه می‌شدیم سرگرمی مورد علاقۀ او تجاوز به دختران کوچک در واگن قطار است، حق نداشتیم بگوییم چون او ممکن است یک شاه‌لیر دیگر بنویسد، می‌تواند این کار را بکند. و نکتۀ آخر این که بدترین جنایت‌ها لزوماً آن‌هایی نیستند که قابل‌کیفر باشند.»

«کیپلینگ تا کجا خودش را با رؤسا، سربازان و مهندسانی همراه می‌داند که در آثارش تحسینشان می‌کند؟ قطعاً نه به‌اندازه‌ای که از آثارش تصور می‌شود. او وقتی جوان بود سفرهای بسیار می‌رفت و در محیط‌هایی فرهنگ‌ستیز با یک ذهن درخشان رشد کرد و یک رگ شاید به نوعی عصبی در وجود او هست که باعث می‌شود انسان فعال را به انسان حساس ترجیح بدهد. حتی انگلیسی-هندی‌ها هم که کیپلینگ در میان بت‌های مدنظرش کمترین همدردی را با آن‌ها داشت، در هر صورت فعالیت‌هایی انجام می‌دادند. شاید بتوان گفت که تمام کارهایی که آن‌ها انجام دادند شرورانه بود، ولی آن‌ها ظاهرزمین را تغییر دادند (یک کارآموزنده که می‌توانید انجام دهید این است که نقشۀ آسیا را باز کنید و سامانۀ راه‌آهن هند را با کشورهای هم‌جوارش مقایسه کنید)، انگلیسی-هندی‌های معمولی اگر دیدگاه مثلاً ای.ام. فورستر را داشتند، به هیچ دستاوردی نمی‌رسیدند، نمی‌توانستند حتی برای یک هفته در قدرت بمانند.»

«بیشتر کتاب‌های دیکنز با چنین روحیه‌ای به پایان می‌رسند، با یک جور بیکاری سرخوشانه طرف هستیم. در جاهایی که به‌ نظر می‌رسد دیکنز با جوانانی که کار نمی‌کنند مخالفت می‌کند (هارتهاوس، هری گوان، ریچارد کارستن، ریبرن پیش از اصلاح شدنش)، این مخالفت بیشتر به‌خاطر این است که آن‌ها شخصیت‌هایی بددماغ و بی‌اخلاق هستند، یا به این دلیل که باری روی دوش اشخاص دیگر شده‌اند؛ اگر شما آدمی «خوب» و خودبسنده هستید، هیچ دلیلی وجود ندارد که تا پنجاه سال، از سودی که کسب کرده‌اید استفاده نکنید. زندگی شخصی همیشه کافی است؛ و این را هم باید در نظر داشت که این، تصور معمول عصری بود که او در آن زندگی می‌کرد.»

خواندن کتاب هنر همه فریب است را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

هدف کتاب هنر همه فریب است، معرفی  اورول به‌مثابه یک مقاله‌نویس حرفه‌ای است. اگر تمام مقاله‌های اورول را به ترتیب تاریخ نگارش کنار هم قرار دهید به نوعی زندگی‌نامه می‌رسید. مقاله‌های اورول به نوعی یک کتاب تاریخ ساده است که محتوای زندگی اورول و مقاله‌هایش شاید بی‌ربط به عصر معاصر نباشد. درام زندگی یک نویسنده که به روش‌های مختلف به یک فرم مسلط شده است، همیشه یک موضوع مهم و به‌روز است و ارزش خواندن و مطالعه دارد.

دربارۀ نویسندۀ کتاب هنر همه فریب است

از دیگر آثار جورج اورول که به زبان فارسی نیز ترجمه شده‌اند می‌توان به «قلعۀ حیوانات» یا «مزرعۀ حیوانات»، «دختر کشیش»، «پول و دیگر هیچ»، «تنفس در هوای تازه»، «روزهای برمه» و «آس‌‌و‌پاس در پاریس و لندن» اشاره کرد.

امتیازات

کتاب هنر همه فریب است از سایت آمازون امتیاز 4.6 از 5 و از سایت گودریدز امتیاز 4.2 از 5 را به دست آورده است.

تحلیل سی بوک از کتاب هنر همه فریب است

نشر مهرگان خرد کتاب هنر همه فریب است اثر جورج اورول را با ترجمۀ سینا بحیرایی منتشر کرده است.

اورول در کتاب هنر همه فریب است بدون این‌که به استانداردهای همیشگی قواعد هنری، سیاسی، کمال‌گرایانه و اخلاقی تکیه کند نگاهی شفاف به روند تاریخ داشته است. در صدای واضح اورول و مقاله‌هایش هشداری خواهید یافت، چون ما هم در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که حقیقت همیشه پنهان می‌شود و این دقیقاً به همان صورتی رخ می‌دهد که اورول همیشه از آن می‌ترسید؛ از طریق زبان. درس نهفته در مقاله‌های جورج اورول این است که به اطرافتان نگاهی بیندازید، مثل یک فرد عادی هر چیزی که می‌بیند توصیف کنید و همه چیز را جدی بگیرید و همیشه حقیقت را بگویید.

مقاله‌هایی در کتاب هنر همه فریب است منتشر شده که برای مخاطب ایرانی ملموس‌تر هستند و ارتباط عمیق‌تری با شرایط جامعۀ ما دارند.  

اگر از کتاب هنر همه فریب است خوشتان آمده، این کتاب‌ها را از دست ندهید

- کتاب اندیشه اورول اثر جان رادن خواننده را با زندگی و ذهن و زبان این نویسندۀ اسطوره‌ای یعنی جورج اورول آشنا می‌کند. رادن عقیده دارد که اورول تاثیرگذارترین نویسنده‌ای است که تا‌به‌حال زندگی کرده و برای این ادعای خود، ادلۀ محکمی دارد.