تخفیف های شگفت انگیز
مجله 30بوک
نظر خود را برای ما ثبت کنید
انتشارات بنیاد سینمایی فارابی منتشر کرد: «شناخت درست و کارشناسانه‌ی موضوع کم‌توانی در کنار نگاهی آسیب‌شناسانه می‌تواند در تغییر نگاه غالب در هر جامعه‌ای تأثیرگذار باشد و بدیهی است که عدم پرداختن به این واقعیت انسانی، بی‌توجهی یا پنهان داشتن آن تنها دامنه‌ی عدم شناخت را افزایش می‌دهد.» (مزدا مرادعباسی، بخشی از پیش‌گفتار کتاب بانویی از زاگرس، ص12) سینمای کودک آن هم سینمای کودکان معلول در ایران بیشتر با آثار پوران درخشنده شناخته می شود. خلا پرداختن به این حوزه و انجام پژوهش های بنیادی و حتی کاربردی مربوط به آن از طریق هنر هفتم، در سینمای ایران کاملا محسوس است و نیاز به انجام چنین پژوهش هایی همواره وجود دارد. کتاب «بانویی از زاگرس» که به تازگی منتشر شده است، به طرزی موشکافانه به بررسی جایگاه معلولیت در سینمای ایران با تکیه بر آثار پوران درخشنده مانند «بچه های ابدی»، «رابطه»، «خواب های دنباله دار»، «پرنده ی کوچک خوشبختی» و آخرین فیلم او «هیس! دخترها فریاد نمی زنند» پرداخته است. مزدا مرادعباسی نویسنده ی این کتاب 303 صفحه ای و مصور، پیش از این دو کتاب «واژه در قاب: ساختارشناسی جریان اقتباس ادبی در سینمای ایران» و «رؤیاهاتو از دست نده: بررسی سینمای کودک و نوجوان محمدعلی طالبی» را منتشر کرده است. کتاب «بانویی از زاگرس» با رویکردی پژوهشی در سه فصل معلولیت کودکان و جایگاه آن را در سینمای ایران ترسیم می کند: فصل اول «کرانه‌های امید: سیمای کم‌توانی بر پرده‌ی نقره‌ای» شامل بخش‌هایی چون «از مضحکه و انزوا تا حماسه‌ی امید و اراده: مضمون‌شناسی کم‌توانی در خاطره‌ی سینما، کم‌توانی در سینمای دهه‌ی نخست قرن بیست‌ویکم و بارقه‌های تلاش: کم‌توانی بر پرده‌ی سینمای ایران» است. فصل دوم کتاب یعنی «آوای پنهان زندگی: سینمای پوران درخشنده» به طور خاص به معرفی این بانوی موفق و گفتگو با وی می‌پردازد و در فصل سوم «بررسی ویژه» آثار درخشنده (که از آنها یاد کردیم) مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. فصل چهارم نیز به ذکر منابع و نمایه‌ها پرداخته است. زبان این اثر شیوا و روان و محتوای آن عالمانه و دقیق است؛ به واقع می‌توان گفت این کتاب نوعی دایره‌المعارف در خصوص بررسی جایگاه معلولیت در سینما محسوب می‌شود. مزدا مرادعباسی با نگاه هوشمندانه‌ای ابتدا از جریان فیلم‌سازی با موضوع معلولیت در جهان آغاز می‌کند و پس از بررسی بیش از هفتاد فیلم مرتبط با این موضوع و آماده‌سازی ذهنی مخاطب، وارد حوزه‌ی اصلی پژوهش می‌شود. او در بندی از کتاب صفحه30 این‌طور می‌گوید: «سینما در کنار پرداختن به کم‌توانی‌های مادرزادی، معلولیت‌های ناشی از حوادث و سوانح را نیز در برخی از آثار خود مورد توجه قرار داد. موقعیتی که به ناگاه در مواجهه با شرایطی دشوار قرار می‌گیرد و فیلم به تعارض‌های پدید آمده در پی آن میان فرد، اجتماع و خانواده می‌پردازد. برای مثال می‌توان به فیلم ماهی اشتیاق(1992) ساخته‌ی «جان سیلز» اشاره کرد. ر فصل دوم کتاب که به بررسی آثار پوران درخشنده اختصاص یافته است، نویسنده ابتدا سکانس برگزیده‌ی فیلم و بعد خلاصه‌ای از فیلم را ذکر کرده، سپس فیلم را به کمک فیلم‌ساز و دیگر شخصیت-های مطرح سینما تحلیل می‌کند: مثلا درباره‌ی فیلم «رابطه» در صفحه‌ی 144 کتاب تحلیل را این‌طور آغاز می‌کند: «دنیای کودکان و نوجوانان ناشنوا، شادی‌ها و غصه‌های آنان و رابطه‌ی دنیای خاموش آنان با دنیای پرازدحام شنوایان در سینمای ایران نمودی نداشته و سینماگران چندان علاقه‌ای برای چرخاندن دوربین خود به سمت این دنیای بی‌صدا از خود نشان نداده‌اند. دنیایی که سکوتش هزاران فریاد در دل دارد. ذکر پی‌نوشت‌های مفید از ویژگی‌های برتر و مهم این کتاب است که خواننده از خلال آن به اطلاعاتی سودمند دست می‌یابد. به علاوه استفاده‌ی نویسنده از تصاویر بر جذابیت و درک بهتر کتاب افزوده است. این کتاب اثری ارزشمند در ایجاد نگرشی تازه به سیمای کم‌توانان ذهنی در سینما محسوب می‌شود که دریافت ارزش‌های علمی و زیباشناسانه‌ی آن را به مخاطبان این اثر واگذار می‌کنیم. همدم همه‌ی عزیزانی را که علاقه‌مند به حوزه‌ی سینما و به خصوص آثار پوران درخشنده هستند، به خواندن این کتاب تازه منتشر شده دعوت می‌کند. معرفی کتاب این شماره را با جمله‌ای از بانوی زاگرس به پایان می‌بریم: «ممکن است کسی بپرسد چرا من همیشه در فیلم‌هایم به دنبال افراد معلول هستم؟ نه من معلولیتی دارم و نه هیچ‌یک از افراد خانواده‌ام معلولند، ولی می‌توانم بفهمم که این‌گونه افراد نمی‌توانند در زندگی راه به جایی ببرند و نیازمند روحیه و اعتماد به نفس هستند.» فروشگاه اینترنتی 30بوک
نشر بنیاد سینمایی فارابی
