تخفیف های شگفت انگیز
مجله 30بوک
نظر خود را برای ما ثبت کنید
انتشارات ماهی منتشر کرد:
تشیع یکی از جریان‌های بسیار مهم و اثرگذار اسلام است که تاریخی طولانی و پیچیده دارد. از همین روی نمی‌توان به‌راحتی و به سادگی شناخت جامع و کاملی از آن به‌دست آورد. در واقع تشیع بستری بود که جریان‌های مختلف، و گاه متضاد، فکری، فقهی، کلامی، فلسفی، عرفانی و... در یکدیگر آمیخته می‌شدند و هم بر یکدیگر اثرگذار بوده و هم از یکدیگر متاثر می‌شدند. بررسی جدی و دقیق روابط میان این جریان‌های گوناگون فکری و نیز میان دوره‌های مختلف تاریخی کاری بس سخت و دشوار است. از طرف دیگر این کار لازم و ضروری نیز هست؛ زیرا شناخت درست تشیع فعلی بدون فهم درست آن‌چه در گذشته پشت سر گذاشته است، ممکن و میسر نمی‌شود. برای مثال ریشه بسیاری از اختلافات فکری و تضادهای عقیدتی در مکتب تشیع، به اختلافات شیعیان در دو قرن اول هجری قمری بازمی‌گردد. طبیعی است که شناخت ریشه‌ها باعث درک بهتر و فهم عمیق‌تر رخ‌دادهای بعدی می‌شود.
این کتاب پس از پیش‌گفتار کوتاه نویسنده در باب معرفی کلی اثر، شامل سه فصل کلی است. فصل اول که طولانی‌ترین فصل این کتاب است، عنوانی طولانی نیز دارد: «کلام، حدیث و فقه در تشیع امامی: حدیث‌گرایی در برابر گرایش کلامی-اصولی». این فصل با بحثی در باب وضعیت مطالعات دوران اولیه مکتب تشیع در فضای علمی غرب و زمینه‌های نوین این پژوهش‌ها آغاز می‌شود و در مجموع چهارده مقاله است. در همین فصل مباحثی در مورد شخصیت‌های مهم مذهب شیعه همچون شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی، حسن بن سلیمان حلی، ملا محمدامین استرآبادی، سید عبدالله شبّر و بسیاری دیگر مطرح می‌گردد. مطالب گسترده‌ای در باب تاریخ حدیث، تاریخ فقه و تاریخ کلام ارائه می‌شود. نویسنده همچنین به انواع نزاع‌هایی که میان شخصیت‌های بزرگ و مهم جریان داشته اشاره می‌کند. این نزاع‌ها گاهی حتی به درگیری‌های فیزیکی نیز منجر می‌شد. یک نمونه بسیار غم‌انگیز آن، کشته شدن میرزا محمد اخباری است. این واقعه تلخ بر اثر نزاع تندی واقع شد که میان دو جریان اصولی و اخباری در قرن سیزدهم هجری قمری در حوزه‌های علمیه شیعی در عراق جریان داشت. دیگر آن‌که مباحث جالبی درباره برخی از شخصیت‌های ساختگی و احادیث جعلی نیز در همین فصل به چشم می‌خورد.
فصل دوم از یک مقاله بلند تشکیل شده است که با عنوان: «تلاقی تشیع و تصوف پیش از عصر سید حیدر آملی»، به تفصیل به دو شخصیت مهم شیعه پرداخته شده است: نخست حسن بن حمزه، فیلسوف و عارف شیعی، و سپس ابن معمار، صوفی شیعی.
اهمیتی که نویسنده کتاب برای سید حیدر آملی قائل است باعث شده در این فصل تاکید ویژه ای روی او آثار وجود داشته باشد. سید حیدر آملی از این حیث دارای اهمیت و جایگاه ویژه است که او تشیع و تصوف را به هم متصل کرده. از منظر سید حیدر آملی تشیع و تصوف دو روی یک سکه اند و تفاوت اساسی با یکدیگر ندارند. اما پیش از سید حیدر آملی شخصیت‌هایی زمینه‌ساز چنین رویکردی بودند که در این مقاله دو تن از آنان بررسی می‌شوند.
فصل سوم، کتاب‌شناسی و نسخه‌شناسی، در یازده بخش به چند کتاب و نسخه خطی می‌پردازد و درباره آن‌ها از ابعاد مختلفی مباحث گوناگونی را مطرح می‌کند.
نکته پایانی در باب این اثر آن است که این کتاب جلد اول (دفتر یکم) طرح گسترده‌ای است که قرار است با همکاری نشر ماهی در سه جلد منتشر گردد. انتشار دو جلد بعدی، مجموعه ارزشمندی از مباحث انتقادی تاریخی را درباره جریان‌های فکری ایران و اسلام به‌ویژه درباره مکتب تشیع پیش روی خوانندگان خواهد گذاشت. امید می‌رود که نه تنها این امر زودتر رخ دهد، بلکه همچنین امیدواریم که پژوهش‌هایی از این دست هر چه بیشتر انجام گیرد و منتشر شود. آشنایی درست با تاریخ خودمان و آن‌چه بر ما گذشته، تنها راه اصلاح وضع موجود و ساختن آینده است.
فروشگاه اینترنتی 30بوک.
نشر ماهی
