راه باریک آزادی

کتاب راه باریک آزادی از سایت گودریدز امتیاز 4.2 از 5 را دریافت کرده است.

کتاب راه باریک آزادی از سایت آمازون امتیاز 4.6 از 5 را دریافت کرده است.

کتاب راه باریک آزادی اثر دارون عجم اغلو، اقتصاددان آمریکایی ترک تبار و جیمز آلن رابینسون، اقتصاددان و دانشمند بریتانیایی است که در سال 2019 منتشر شد. این دو نویسندۀ کتاب‌های پرفروش، این بار در کتاب جدید خود به این سؤال حیاتی پاسخ می‌دهند که چرا برخی کشورها به آزادی دست یافته‌اند اما در برخی کشورها آزادی تنها منجر به اقتدارگرایی یا هرج و مرج شده است و توضیح می‌دهند که چگونه می‌توان با وجود تهدیدهای دنیای جدید به رشد و آزادی رسید.

«چرا توسعه و حفظ آزادی دموکراسی به این اندازه دشوار است؟ بهترین تحقیق اخیر دربارۀ این موضوع را دو محقق برجسته یعنی دارون عجم اغلو و جیمز ای رابینسون انجام داده‌اند. آن‌ها در آخرین کتاب خود یعنی راه باریک آزادی، به این سؤال پاسخ داده‌اند.» - فرید زکریا، واشنگتن پست

«چه چیزی ظهور و سقوط دموکراسی و دیکتاتوری را توضیح می‌دهد؟... دارون عجم اغلو و رابینسون به تحلیل بحران دموکراتیک کنونی پرداخته‌اند. این کتاب نقطۀ شروع قدرتمندی دربارۀ خطرات فراوانی است که امروزه دموکراسی و آزادی با آن روبه‌رو هستند.» -واشنگتن پست

راه باریک آزادی، کتابی متفاوت در مورد آزادی و رسیدن به مفهوم آن است. شاید هیچ‌گاه متوجه نشده باشیم که آزادی چه چیزهای زیادی را تحت تأثیر قرار خواهد داد، بنابراین اگر به کتاب‌های اجتماعی و سیاسی علاقه دارید و دوست دارید به بینش جدیدی از آزادی برسید حتماً کتاب راه باریک آزادی را مطالعه نمایید.

«معمولاً قانون اساسی را سندی می‌دانیم که به طرح مسئولیت‌ها، وظایف و حقوق شهروندان و حکومت‌ها می‌پردازد. فرض بر آن است که حکومت‌ها مرافعات میان شهروندان را حل و فصل می‌کنند، به حمایت از آنها می‌پردازند و خدمات عمومی مهمی چون آموزش و پرورش، خدمات سلامت و زیرساخت‌ها را، که افراد به تنهایی قادر به تهیه‌شان در حد کافی نیستند، فراهم می‌آورند. قانون اساسی قرار نیست بگوید گلیمت را خودت از آب بیرون بکش. اشاره به «اصل پانزده» یک شوخی است - چنین عبارتی در قانون اساسی کنگو وجود ندارد- اما یک شوخیِ هوشمندانه. مردم کنگو دست‌کم از هنگام استقلال کشور در سال 1960 در حال بیرون کشیدن گلیم خودشان از آب هستند پیش از آن اوضاع از این هم بدتر بود. حکومت مکرراً در انجام تمامی ماموریت‌هایش شکست خورده و در پهنه‌های وسیعی از کشور اصلاً حضور ندارد.»

«این پند حکیمانه فقط وصف حال کنگویی‌ها نیست. اگر خلیج گینه را از همان مسیری که آمدیم برگردیم، وارد جایی می‌شویم که زمانی به نظر می‌رسید تصویر دلگیر کاپلان از آینده را به بهترین شکل جمع‌بندی می‌کند: لاگوس، پایتخت تجاری نیجریه. کاپلان لاگوس را به عنوان شهری توصیف می‌کرد که «جنایت، آلودگی و ازدحام جمعیتش از آن نمونه‌ای بی‌بدیل برای کارکرد گریزی شهری در جهان سوم می‌سازد.» هنگامی که کاپلان در سال 1994 اینها را می‌نوشت نیجریه تحت سلطۀ نظامیان بود و ژنرال سانی آباچا ریاست جمهوری را برعهده داشت. آباچا معتقد نبود که وظیفه‌اش حل و فصل بی‌طرفانه مرافعات یا حمایت از نیجریه‌ای‌هاست. او تمرکزش را برکشتن مخالفان و تصاحب ثروت طبیعی کشور گذاشت.»

«در شرایطی که نظامیان نیجریه این کشور را غارت می‌کردند ساکنان لاگوس مجبور بودند به تنهایی گلیم‌شان را از آب بیرون بکشند. شهر جنایت زده و فرودگاه بین‌المللی چنان از کارکرد افتاده بود که کشورهای خارجی پرواز خطوط هواپیمایی‌شان را به آنجا ممنوع کردند. اوباشی که خود را «بچه‌های محل» می‌خواندند به شکار تجار می‌پرداختند، از آنها اخاذی می‌کردند و حتی آنان را به قتل می‌رساندند. بچه‌های محل تنها خطر پیش روی مردم به شمار نمی‌رفتند. خیابان‌ها علاوه بر اجساد، پر از زباله و موش شده بود. در سال 1999 یک گزارشگر بی‌بی‌سی در اظهارنظری گفت «این شهر ... دارد زیر کوهی از زباله دفن می‌شود.» هیچ برق یا آب آشامیدنی دولتی وجود نداشت. برای روشنایی باید ژنراتور برق یا شمع می‌خریدید.»

دارون عجم اغلو و جیمز ای رابینسون که پیش از این با کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند» به شهرت رسیدند، این بار در کتاب جدید خود، از آزادی صحبت کرده‌اند. آن‌ها ابتدا مفهوم آزادی را از دیدگاه‌های مختلف بیان کرده‌اند و سپس در کتاب راه باریک آزادی توضیح می‌دهند که جوامع انسانی چگونه و چرا به آزادی می‌رسند و یا چرا در دستیابی به آن شکست می‌خورند. این دو نویسنده همچنین در این کتاب به بررسی پیامدهای این مبارزه، خصوصاً در زمینۀ بهره‌وری و رفاه پرداخته‌اند.

از نظر شما آزادی چیست؟ فیلسوف‌ها طی قرن‌های متمادی تعاریف بسیاری از آزادی ارائه کرده‌اند. اما فیلسوف انگلیسی جان لاک، معتقد بود که آزادی در بنیادی‌ترین سطح باید با به سر بردن در وضعیت عاری از خشونت، ارعاب و سایر اقدامات تحقیرآمیز آغاز شود. افراد باید بتوانند امور زندگی خود را آزادانه انتخاب کنند و بدون تهدید و ترس حق انتخاب داشته باشند. بدین ترتیب، دارون عجم اغلو و جیمز رابینسون در کتاب راه باریک آزادی، به بررسی آزادی در کشورهای مختلف دنیا پرداختند. آن‌ها معتقدند که آزادی تنها زمانی پدیدار می‌شود که تعادلی ظریف بین دولت و جامعه برقرار شود. آن‌ها معتقدند که برای ظهور و شکوفایی آزادی، هم حکومت و هم جامعه باید قوی باشند. 

از نظر نویسندگان راه آزادی واقعاً باریک است و تنها از طریق مبارزه‌ای اساسی و بی‌وقفه می‌توان به آن دست یافت. برای همین نویسندگان در تاریخ به عقب برگشتند، آن‌ها جنبش حقوق مدنی آمریکا، تاریخ اولیه و اخیر اروپا، تمدن زاپوتک در حدود 500 سال قبل از میلاد و تلاش‌های لاگوس برای ریشه‌کن کردن فساد را بررسی کردند. اما آن‌ها تنها به تاریخ غرب اکتفا نکردند و به سراغ تاریخ امپراتوری چین، استعمار در اقیانوس آرام، نظام طبقاتی هند، قفس خفقان در عربستان سعودی و کشورهای آمریکای لاتین و آفریقا رفتند تا نشان دهند چگونه کشورها از آزادی دور می‌شوند و کم‌کم دسترسی به آزادی سخت و سخت‌تر می‌شود.

پیش‌گفتار
فصل اول: چگونه به پایان تاریخ می‌رسیم؟
فصل دوم: ملکه سرخ
فصل سوم: اراده معطوف به قدرت
فصل چهارم: اقتصاد در بیرون از دالان
فصل پنجم: تمثال دولت خوب
فصل ششم: قیچی اروپایی
فصل هفتم: حکم آسمانی
فصل هشتم: ملکه سرخ ورشکسته
فصل نهم: شیطان در جزییات
فصل دهم: فرگوسن را چه می‌شود؟
فصل یازدهم: لویاتان کاغذی
فصل دوازدهم: فرزندان وهاب
فصل سیزدهم: ملکه سرخ مهارگسیخته
فصل چهاردهم: به سمت دالان
فصل پانزدهم: زندگی با لویاتان
مقالۀ کتابشناسی
یادداشت‌ها

دارون عجم اوغلو و جیمز ای رابینسون در کتاب راه باریک آزادی نظریۀ جدیدی در مورد آزادی و چگونگی دستیابی به آن ارائه کرده‌اند و مثال‌های فراوانی از رشته‌های متفاوت تاریخ جهان ذکر کرده‌اند. امروزه ما در بحبوحۀ زمانی بی‌ثبات و سخت قرار داریم. شاید ما بیش از هر زمان دیگری به آزادی نیاز داشته باشیم و این راه هر روز باریک‌تر و خائنانه‌تر می‌شود. آزادی معنایی بسیار وسیع دارد، از دست دادن آن می‌تواند مساوی با از هم پاشیدگی رفاه و امنیت باشد و در واقع شاید آزادی نقطۀ مقابل تباهی باشد. 

- چرا ملت‌ها شکست می‌خورند اثر پرفروش دارون عجم اغلو و جیمز ای رابینسون که در آن با طیف وسیعی از مطالعات نشان می‌دهند که چرا برخی ملت‌ها به گونه‌ای متفاوت توسعه می‌یابند و برخی از آن‌ها در انباشت قدرت و رفاه از برخی دیگر شکست می‌خورند.

- سیاست اقتصاد و مسائل توسعه در سایه خشونت اثر داگلاس سی نورث که در این کتاب نشان می‌دهد چگونه جوامع در حال توسعۀ جهان از کنترل سیاسی و امتیازات اقتصادی برای محدود کردن خشونت و هماهنگ کردن ائتلاف‌های سازمان‌های قدرتمند بهره می‌برند.

- بوروکراسی اثر لودویگ فون میزس متفکر لیبرالی است. نویسنده در این کتاب این دیدگاه را مطرح می‌کند که مطالعۀ بوروکراتیسم فرصتی فوق‌العاده برای آشنایی با مسائل بنیادین مربوط به تضاد میان سوسیالیسم و کاپیتالیسم است.