تخفیف های شگفت انگیز
مجله 30بوک
نظر خود را برای ما ثبت کنید
انتشارات ثالث منتشر کرد:
آثار واینوویچ فوق‌العاده هوشمندانه، تلخ، توأم با طنز انتقادی و مایه‌های انسانی است.
آتلانتیک مانتلی
اگر ما به یک یادآوری از سقوط جامعه و حکومت شوروی نیاز داشته باشیم، باید مشاهدات شخصی ولادیمیر واینوویچ را از این حکومت و جامعه‌ای که دهه‌ها پایید بخوانیم.
اشپیگل
رمان‌نویـس برجسـتهٔ روس، ولادیمیـر واینـوویچ کتـاب نیـش‌دار و گزنده‌ای در بارهٔ زندگی در شوروی، رهبران حزب، کارگزاران حزب، نویسندگان، سانسورچی‌ها و از همه مهم‌تر مردم معمولی شوروی نوشه است. کتاب آکنده از حکایت‌ها، تجربیات و مشاهدات شخصی نویسنده است که با طنز تند همیشگی او آمیخته شده.
جان سی. کمپبل
رمان‌نویس مشهور روسیه در کتاب تازه‌اش که مجموعه‌ای از مقالات و داستان‌های کوتاه است، زنـدگی و زمانـه‌اش در دوران کمونیسم را به زیر ذره‌بین برده تا ما را با همهٔ تضادها و محدودیت‌های این دوران آشنا کند.
لوس آنجلس تایمز
فروشگاه اینترنتی 30بوک
نقد و بررسی تخصصی
نیش قلم واینوویچ در شوروی ضد شوروی، علیه کلیت نظام شوروی است. بوروکرات‌های بی‌سواد حزبی، امنیه‌چی‌های خشن و نادان، نویسندگان مرعوب و مزدور و مردم عادی از جمله شخصیت‌های اصلی کتاب شوروی ضد شوروی هستند.
عنوان کتاب اشاره به این واقعیت است که نظام شوروی عملاً آرمان‌های خودش که نویسنده از آن به عنوان «شوروی بودن» نام می‌برد، خیانت کرد. واینوویچ سعی کرده است با تعریف کردن خاطرات و تجربیاتش از زندگی در شوروی، در این کتاب پوچی‌های نظام شوروی را در زندگی روزمره و همچنین در مسائل سیاسی و فرهنگی به تصویر بکشد.
ولادیمیر واینوویچ با قلم روان، ساده و سبک خود نقطه‌ضعف‌های رژیمی را نمایان می‌سازد که ادعای نجات بشر و خلق جامعۀ بی‌طبقه را دارد. واینوویچ در کتاب شوروی ضد شوروی تمام وجوه جامعۀ شوروی از کمبود غذایی تا انقیاد ادبیات و هنر، از نجاری تا سیاست را برای خواننده آشکار می‌کند.
• مقدمۀ مترجم
• چند کلمه‌ای دربارۀ خودم
• زمینۀ شوروی
• قسمت ۱
• نان روزانۀ ما: تصاویر از زندگی در شوروی
• قسمت ۲
• خفه‌شو و بخور! ادبیات و نویسندگان در اتحاد شوروی
• قسمت ۳
• اجی مَجی لاترجی؛ پوچی و زندگیِ شوروی
• پایان یک دوره
• یادداشت‌ها
«در آخرین سال‌های اقامتم در مسکو، نویسندۀ شهرستانی تازه‌کاری، هر موقع به مسکو می‌آمد سری هم به من می‌زد. او از این گلایه داشت که حکومت اجازۀ چاپ رمان‌ها و داستان‌هایش را نمی‌دهد. او نوشته‌هایش را که خیلی هم پرتعداد بود، به من می‌داد تا بخوانم و نظرم را به او بگویم. مطمئن بود که نوشته‌هایش، به دلیل محتوای شدیداً انتقادی‌شان، هرگز اجازۀ چاپ در شوروی پیدا نخواهد کرد و واقعاً هم نوشته‌هایش پر از انتقادات صریح از نظام شوروی بود. اما کارهای این نویسنده یک ایراد خیلی اساسی داشت: کوچک‌ترین بارقه‌ای از استعداد ادبی در آن‌ها دیده نمی‌شد و او چند بار از من خواست که دست‌نوشته‌هایش را به خارج بفرستم و به چاپ آن‌ها در خارج کمک کنم، اما حاضر به این کار نشدم.»
«این پایان سین‌جیم، یا تقریباً پایان سین‌جیم بود. مأمور مافوق به من گفت: «من معتقدم که تو از طرفی یک شهروند خوب شوروی هستی، اما از طرف دیگر، شک‌وتردیدهایی درباره‌ات وجود دارد. اگر تو همه‌چیز را به ما نگفته باشی یا اگر اطلاعات دروغ به ما گفته باشی، در این صورت فقط باید خودت را مقصر بدانی. حالا برو و دربارۀ حرفی که الان شنیدی، فکر کن و سه‌شنبۀ بعد دوباره بیا این‌جا تا با هم حرف بزنیم. در ضمن موقع آمدنت شعرهایت را هم برایمان بیاور. ما همۀ آن‌ها را خواهیم خواند و کمکت خواهیم کرد. تو به ما کمک کن و ما هم به تو کمک می‌کنیم. اگر به ما کمک نکنی، در این صورت فقط باید خود را مقصر بدانی.»
«در قلب مسکو، در نزدیکی «ایستگاه متروی فرودگاه»، چندین مجتمع مسکونی ده‌طبقه وجود دارد که خوش‌ساخت‌تر از نمونه‌های معمول است. این مجتمع‌های مسکونی، برخلاف همتایان معمولی‌شان، نه از بتون‌آرمه، بلکه از آجر ساخته شده‌اند. و آپارتمان‌های داخل مجتمع، برخلاف زاغه‌های تنگ و تاریک دوران خروشچف، دارای اتاق‌ها و آشپزخانه‌های بزرگ، راهروهای پهن و سقف‌های بلندند. در کنار هر ورودی زنی نشسته که متصدی آسانسور است و معمولاً به کارِ بافتن جوراب و دستکش مشغول. او هرگز به هیچ غریبه‌ای اجازۀ ورود نمی‌دهد، مگر این‌که اول بداند نامش چیست، چه کسی را می‌خواهد ببیند و مطمئن شود که او حتماً همان کسی را خواهد دید که نامش را ذکر کرده، و نه هیچ‌کس دیگری را.»
«اکثر بخش‌ها و داستان‌های این کتاب دربارۀ دورۀ حکمرانی برژنف در شوروی است و در همین دوره فرسودگی ایدئولوژی رخ می‌دهد. اطلاع از سازوکارهای این فرسودگی که زمینه‌ساز فروپاشی امپراتوری کمونیستی شوروی شد، می‌تواند برای همۀ کسانی که به قضیۀ شوروی و کشف دلایل سقوط آن علاقه‌مندند جالب باشد.» -بیژن اشتری
ولادیمیر واینوویچ در سال 1923 در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان به دنیا آمد. او داستان‌نویس و طنزپردازی است که بخش عمده‌ای از زندگی‌اش را صرف مبارزه با رژیم شوروی کرد و هزینه‌های زیادی را نیز بابت رک‌گویی و نگاه انتقادی‌اش پرداخت. پدرش روس صرب‌تبار و روزنامه‌نگار و مادرش یهودی‌تبار و معلم ریاضی بود. خاندان پدری‌اش همگی نظامی بودند و برخی به درجۀ ژنرالی رسیدند و آخرین نسل از خاندانش همگی فرماندهی کشتی‌های عظیم را برعهده داشتند.
ولادیمیر واینوویچ یک بار در جواب به سؤالی که از او پرسیده شد چطور خودش را یک نویسندۀ روسی به حساب می‌آورد پاسخ داد که من خودم را نویسندۀ روسی به حساب نمی‌آورم، من نویسندۀ روسی هستم. هنوز چهارده ساله نشده بود که پدرش را به جرم یک اتهام سیاسی پوچ دستگیر کردند و پدرش پنج سال را در اردوگاه کار اجباری گذراند و در سال 1941 یک ماه قبل از آغاز جنگ جهانی دوم آزاد شد. از پدرش اعادۀ حیثیت شد و از او خواستند به حزب برگردد اما او که با توطئه‌های آن‌ها آشنا شده بود چنین چیزی را نپذیرفت و به آن‌ها جواب رد داد.
پدرش که می‌دانست چنین جوابی احتمالاً سرش را بر باد می‌دهد، پسرش ولادیمیر را برداشت و عازم اوکراین شد ولی مادرش همراه آن‌ها نرفت چون چند ماه تا فارغ‌التحصیلی‌اش از دانشسرای تربیت معلم باقی مانده بود و اصرار داشت حتماً مدرکش را بگیرد. واینوویچ معتقد است مأموران اگر می‌خواستند می‌توانستند آن‌ها را در اوکراین نیز دستگیر کنند اما همان زمان جنگ شروع شد. پدر واینوویچ به جنگ رفت و در نهایت با معلولیت به خانه برگشت.
کودکی واینوویچ مانند دیگر کودکان با اشعاری از لنین، ترانه‌هایی دربارۀ استالین، جنگ جهانی، تخلیۀ شهر به دلیل حملۀ آلمانی‌ها، گرسنگی در دورۀ جنگ و نیمه‌گرسنگیِ پس از آن گذشت. چون پدر و مادرش نمی‌توانستند نیازهای اساسی‌اش را تأمین کنند از یازده‌سالگی مشغول به کار شد و مدتی نیز در رادیو ویراستار بود و چهار سال به ارتش خدمت کرد. به همین دلیل واینوویچ نتوانست تحصیلات چندانی داشته باشد اما چون پدر و مادرش انسان‌های فرهیخته‌ای بودند و کتاب از دست‌شان نمی‌افتاد او هم مثل آن‌ها کتابخوان شد.
زمانی که در ارتش بود شروع به نوشتن شعر کرد و توانست همان موقع آن‌ها را به چاپ برساند. در سال 1961 اولین داستانش با عنوان «این‌جا زندگی می‌کنیم» در اولین شمارۀ نشریۀ نووی‌میر به چاپ رسید. ولادیمیر تندریاکوف در مقاله‌ای با عنوان «یک صدای تازه» نخستین گام ادبی واینوویچ را خوشامد گفت. از آن پس واینوویچ کوشید تا در آثارش زندگی را همان‌گونه که هست به تصویر بکشد و همین برایش دردسرهای زیادی داشت.
فشار واقعی بر او از سال 1968 شروع شد. او نامه‌هایی را در دفاع از یولی دنیل، آندری سینیایفسکی و چند نویسندۀ دیگر امضا کرد که حکومت شوروی اصلاً از این حرکت او خوششان نیامد اما فشار زمانی بیشتر شد که آن‌ها فهمیدند او در اثر جدیدش که در خارج از کشور به چاپ رسیده بود دربارۀ زندگی و ماجراهای فوق‌العادۀ سرجوخه ایوان چونکین نوشته است. او سال‌ها زیر فشار مستمر پلیس مخفی شوروی، تهدید، باج‌خواهی و آزارواذیت مستمر بود تا این‌که در سال 1980 به او دو انتخاب دادند، یا باید محاکمه می‌شد یا برای همیشه از کشور می‌رفت. او از کشور اخراج شد.
تفاوت اصلی کتاب شوروی ضد شوروی با آثار قبلی این نویسنده ژانر متفاوت آن است. واینوویچ طنزنویسی است که در سنتِ طنزنویسان کلاسیکِ بزرگ همچون گوگول و سالتیکوف شچدرین می‌نویسد. از دیگر آثار ولادیمیر واینوویچ می‌توان به «مسکو 2042»، «دادگاه ویژه» و «آقای نویسنده و جنجال بر سر آپارتمان دولتی» اشاره کرد.
بیژن اشتری مترجم کتاب شوروی ضد شوروی در سال 1342 به دنیا آمد. او فارغ‌التحصیل رشتۀ میکروب‌شناسی دانشگاه تهران است اما علاقه‌اش به تاریخ و کتاب باعث شد تا دست به ترجمۀ کتاب‌های تاریخی در مورد دیکتاتورها و رهبران جهان بزند. او از اوایل دهۀ شصت روزنامه‌نگار نشریاتی مثل اخبار، انتخاب و جام جم بوده است.
از دیگر آثار ترجمه شده‌اش می‌توان به «فرمانده» اثر روری کارول، «لنین» اثر رابرت سرویس، «صدام» اثر ویل بارد نورپر و کان کاگلین، «ظهور و سقوط دوچه موسولینی» اثر کریستوفر کریستوفر هیبرت، «خودآموز دیکتاتورها» اثر رندال وود و «امید علیه امید» اثر نادژدا ماندلشتام اشاره کرد. بیژن اشتری در سال 1398 رمانی کوتاه به نام کلاه پوستی را از ولادیمیر واینوویچ به فارسی ترجمه و منتشر کرد.
کتاب شوروی ضد شوروی از سایت آمازون امتیاز 4.3 از 5 و از سایت گودریدز امتیاز 4 از 5 را به دست آورده است.
نشر ثالث کتاب شوروی ضد شوروی را با ترجمۀ بیژن اشتری منتشر کرده است.
واینوویچ توانسته در کتاب شوروی ضد شوروی جامعۀ شوروی تحت حاکمیت برژنف را به دیگران معرفی کند. کتاب شوروی ضد شوروی روایت فروپاشی سیاسی یک رژیم به ظاهر مقتدر و جامعۀ تحت تسلطش است که می‌تواند برای هر خواننده‌ای نکته‌ها و درس‌های تازه‌ای داشته باشد.
اگر از خواندن این کتاب لذت بردید، از شما دعوت می‌کنیم نقد و بررسی کتاب مجمع الجزایر گولاگ و کتاب‌های زیر را بخوانید.
- لنین؛ زندگی انقلابی سرخ اثر رابرت سرویس دربارۀ رهبر انقلاب اکتبر است که اتحاد جماهیر شوروی سویالیستی را بنیاد گذاشت و اصول مارکسیسم - لنیتیسم را تعیین و مشخص کرد.
- کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدم مجموعه‌ای از مقالات اسلاونکا دراکولیچ، نویسنده و روزنامه‌نگار اهل کرواسی که در آن از تجربیات خودش و زنان و رنج‌های زندگی در دوران کمونیسم نوشته است.
- مسکو 2042 نوشتۀ ولادیمیر واینوویچ رمانی است که در سال 2042 می‌گذرد. قهرمان داستان در سال 1982 زندگی می‌کند و طی سفری به مسکوی سال 2042 می‌رود و به یک چهرهۀ ادبی و انقلابی تبدیل می‌شود.
- کلاه پوستی (برای رفیق یفیم سمیونوویچ راخلین) اثر دیگری از ولادیمیر واینوویچ است که در آن زندگی در شوروی را با طنزی تلخ به هجو کشیده است.
ـ کتاب مجمع الجزایر گولاگ جلد دوم اثر الکساندر سولژنیتسین نویسنده و منتقد اتحاد جماهیر شوروی است. او در این جلد از این مجموعهٔ سه جلدی بر زندگی روزمرۀ زندانیان در اردوگاه‌های کار اجباری تمرکز کرده است و از شیوه‌های سازگاری زندانیان با محیط خشن اردوگاه و استراتژی‌هایی که برای زنده‌ماندن به کار می‌بردند، صحبت کرده است.
نشر ثالث
زندگی در شوروی نویسنده که به دلیل مخالفت با حکومت شوروی از کشور اخراج شد با لحنی طنز و تلخ به شرح زندگی در شوروی و نقد حکومت و جامعه می‌پردازد. نکته جالب این است که خواننده‌ی ایرانی بنا به دلایلی با این کتاب همزادپنداری می‌کند.
کتاب بسیار زیبا و خواندنی که هر ایرانی باید حداقل یکبار آن را بخواند
کتاب های که آقای بیژن اشتری برای ترجمه انتخاب می کنند بسیار خواندنی هستند. علاقه مندان به تاریخ کمونیستی شوروی می توانند به کتاب های مانند بایگانی ادبی پلیس مخفی،1989 مراجعه کنند. کتاب خودآموز دیکتاتور ها هم بسیار خواندنی است. ترجمه ای سلیس و روان از ویژگی های نثر آقای اشتری می باشد.