چگونه مانند یک امپراتور فکر کنیم

کتاب چگونه مانند یک امپراتور فکر کنیم از سایت گودریدز امتیاز 4.4 از 5 را دریافت کرده است.

کتاب چگونه مانند یک امپراتور فکر کنیم از سایت آمازون امتیاز 4.7 از 5 را دریافت کرده است.

کتاب چگونه مانند یک امپراتور فکر کنیم از محبوب‌ترین کتاب‌های خودیاری  است. این کتاب در سال 2019 منتشر شد. نویسندۀ این کتاب دونالد رابرتسون، روان‌درمانگری است که همیشه داستان‌های عصر باستان را برای فرزندش تعریف می‌کرد تا این‌که روزی تصمیم گرفت آموخته‌هایش را با علاقه‌مندان به اشتراک بگذارد. او از خود پرسید چه کسی می‌تواند بهترین گزینه باشد تا بتوانم با داستان زندگی‌اش به فلسفه جان ببخشم و جزئيات و اطلاعاتی درباره‌اش بدهم؟ و تنها یک اسم به خاطرش آمد، مارکوس اورلیوس. مارکوس اورلیوس امپراتور روم و آخرین فیلسوف مشهور رواقی جهان باستان بود. بنابراین دونالد رابرتسون روان‌درمانگر شناختی، زندگی و فلسفۀ رواقی مارکوس اورلیوس را با تکنیک‌های سی‌بی‌تی (درمان شناختی-رفتاری) در هم آمیخت؛ چون روش سی‌بی‌تی ملهم از رواقی‌گری بوده است و اشتراکات بنیادیِ بسیاری با فلسفۀ رواقی دارد و کتاب چگونه مانند یک امپراتور فکر کنیم را نوشت تا یک راهنمای مدرن برای خرد رواقی ارائه کند. افراد بی‌شماری در طول قرن‌ها خرد رواقی را دنبال می‌کردند تا به رضایت بیشتر، موفقیت و تاب‌آوری عاطفی برسند.

«این کتاب مقدمه‌ای شگفت‌انگیز برای یکی از بزرگ‌ترین شخصیت‌های تاریخ است. مارکوس اورلیوس. زندگی او و این کتاب راهنمای روشنی برای کسانی است که با ناملایمات روبه‌رو شده‌اند و به دنبال آرامش و تعالی هستند.» -رایان هالیدی، نویسندۀ مشهور

هدف کتاب این است که شما دریابید چگونه مارکوس اورلیوس به قدرت ذهنیِ رواقی دست یافت و سرانجام توانست در زندگی به احساس رضایت‌مندی برسد. رواقیون می‌توانند به شما بیاموزند که چگونه در زندگی هدفمند باشد و با ناملایمات روبه‌رو شوید، چگونه خشم را در درون خود مهار کنید، امیالتان را تعدیل کنید، از سرچشمه‌های سالمِ شادی بهره ببرید، درد و بیماری را صبورانه تحمل کنید، در مواقع اضطراب شجاعت نشان دهید، با فقدان‌ کنار بیایید و حتی مانند سقراط با آرامش با فناپذیری خود کنار بیایید.

«درمانگریِ مدرن نسبت به هنر زندگیِ سقراطی گسترۀ محدودتری دارد – این روزها بیشتر ما برای مشکلات روحی‌مان به‌دنبال علاجی فوری هستیم. با این وجود، کار روان‌درمانی را که شروع کردم، دریافتم بیشتر مراجعانی که از اضطراب و افسردگی رنج می‌بردند وقتی می‌فهمیدند که رنجشان از ارزش‌های بنیادین‌شان است، مسیر درمان موفقیت‌آمیزتر طی می‌شد. همه می‌دانند وقتی عمیقاً باور کنیم که اتفاق بدی افتاده است، یا چیزی که برایمان خوب و دلپذیر است، در معرض خطر قرار دارد، نگران یا مضطرب می‌شویم و اگر از دستش دهیم ناراحت خواهیم شد. مثلاً، افرادی که بر نظرات منفی دیگران نسبت به خود ارزشِ بسیار می‌نهند، نمی‌خواهند کسی از آن‌ها متنفر باشد و مدام در پی تأیید دیگران هستند، در معرض ابتلا به اضطراب اجتماعی‌اند. حتی افرادی که از اختلالِ اجتماعیِ حاد (جمع‌هراسی) رنج می‌برند وقتی با بچه‌ها یا دوستان نزدیکشان دربارۀ مسائل پیش‌پاافتاده حرف می‌زنند، احساسی «عادی» دارند، به جز موارد انگشت‌شماری استثنا؛ اما وقتی با افرادی که به نظرشان خیلی مهم می‌آیند دربارۀ موضوعی حرف بزنند که فکر می‌کنند با اهمیت است، به‌شدت مضطرب می‌شوند.»

«چند سال پیش وقتی دخترم پاپی چهار ساله بود، از من می‌خواست برایش قصه تعریف کنم. من که داستان کودکان بلد نبودم، هر چه به ذهنم می‌رسید برایش می‌بافتم: افسانه‌های یونان، داستان‌هایی دربارۀ فیلسوف‌ها و قهرمان‌ها. یکی از قصه‌هایی که بسیار دوست داشت دربارۀ گِزِنُفون فیلسوف، مورخ و ژنرال یونای بود. گزنفون شبی دیروقت در پس کوچه‌ای میان دو ساختمان نزدیک بازار آتن قدم می‌زد. ناگهان غریبه‌ای مرموز که در سایه‌ای پنهان شده بود، با عصای چوبی راه او را سد کرد. گزنفون از درون تاریکی شنید: «می‌دانی اگر کسی بخواهد کالایی بخرد کجا باید برود؟» گزنفون پاسخ داد که نزدیک آگورا هستند، مرغوب‌ترین بازارِ دنیا. آنجا می‌توانستی هر چه دلت می‌خواهد بخری: جواهرات، غذا، لباس و چیزهای دیگر. غریبه لحظه‌ای مکث کرد و بعد پرسید: «آن وقت اگر کسی بخواهد بیاموزد آدم خوبی شود، کجا باید برود؟» گزنفون بُهتش زد. نمی‌دانست چه جوابی به او بدهد.»

«تنها در اتاقش، همان‌طور که به خس‌خس سینه‌اش گوش می‌دهد، دیگر حس یک امپراتور را ندارد - مردی ضعیف و پیر است؛ بیمار و روبه‌مرگ. سرش را کج می‌کند و انعکاس خود را بر سطح صیقلی تندیسِ طلایی فورتونا در کنار بسترش می‌بیند. معلمانِ رواقی‌اش به او توصیه کرده بودند هر بار که تصویر خودش را می‌بیند تمرینی ذهنی انجام دهد. تمرینِ میرایی راهی برای ایجاد تاب‌آوریِ هیجانی در خود است. همان‌طور که نگاهش بر تصویر خودش است، می‌کوشد یکی از امپراتورهای رومیِ پیش از خود را به ذهن آورد که مدت‌ها پیش مرده است. ابتدا آنتونینوس را می‌بیند، پدر خوانده‌اش و بعد امپراتور هادریانوس، پدرِ پدرخوانده‌اش، حتی می‌بیند که تصویر ذهنی‌اش کم‌کم شبیه چهرۀ آگوستوس در نقاشی‌های و مجسمه‌ها می‌شود، همانی که دو قرن پیش امپراتوری را بنا نهاد.»

مارکوس اورلیوس امپراتور رومی بود پس برخلاف دیگر فیلسوفان عهده باستان، شواهد و مدارک فراوانی از زندگی و شخصیت او به جای مانده است. تأملات یکی از معدود متون رواقیِ موجود است، مجموعه‌ای از یادداشت‌های شخصیِ او دربارۀ تمرین‌های ژرف‌اندیشی که خطاب به خودش نوشته است. فصل آغازین تأملات از حیث سبک نوشتاری با بقیۀ کتاب متفاوت است. او از شانزده نفر نیز نام برده و آن‌ها را ستوده است. مارکوس بر این باور بود که بهترین روش برای آغاز مطالعۀ فلسفۀ رواقی، بررسی زندگی افراد آراسته به این فضیلت‌ها می‌باشد. مارکوس اورلیوس طی سلطنت خود به‌عنوان یک امپراتور با چالش‌های بزرگی مواجه شد. تأملات پنجره‌ای به سوی روح او باز می‌کند و به ما اجازه می‌دهد که ببینیم چگونه سختی‌ها را پشت سر گذاشت. در واقع دونالد رابرتسون در فصل‌های ابتدایی کتاب سعی دارد کاری کند که شما بتوانید خودتان را جای مارکوس بگذارید و از نگاه و از پشت عینک فلسفۀ او به زندگی بنگرید. فصل‌های بعدی کتاب نیز همگی بر اساس مطالعۀ دقیق تاریخ تنظیم شده‌اند و تمامی مطالب کتاب بر اساس شواهد موجود و وقایع زندگی مارکوس بسط داده شده است. اما فصل پایانی کتاب به سبک دیگری نوشته شده است و بیشتر شبیه راهنمایی است تا بتوانید تأمل کردن بر مبنای نظریات مارکوس اورلیوس را یاد بگیرید. چند نقل‌قول و نظر هم از نویسنده‌های رواقیِ دیگر به آن افزوده شده است و سبک نگارش این فصل به شکل تک‌گویی درونی یا فانتزی است چون به عقیدۀ نویسنده از این طریق بهتر می‌توانست تأمل دربارۀ مرگ و جایگاه خدای‌گونه را در رواقی‌گری نشان دهد.

رابرتسون در این کتاب نشان می‌دهد که مارکوس چگونه از آموزه‌‌های فلسفی و شیوه‌های درمانی استفاده کرد تا سختی‌های عظیمی را تحمل کند و در زندگی به انعطاف‌پذیری عاطفی برسد. اگر دوست دارید کتاب‌های دیگری در رابطه با این فلسفه و روش‌ها بخوانید، پیشنهاد ما به شما کتاب‌های زیر است. 

• راهنمای عملی رواقی زیستن اثر ویلیام اروین، با این کتاب می‌توانید با سازوکار آزمون رواقی آشنا شوید و آن را به کار بگیرید تا بتوانید معنای زندگی را درک کنید و با مرگ کنار بیایید. این کتاب حاوی پیشنهادات و آرای فیلسوفان رواقی قرن بیست‌ویکم است و نویسنده پژوهش‌های صورت‌ گرفته در روانکاوی را با فلسفۀ رواقی در هم آمیخته است.

• بیداری ذهن اثر ویل دورانت، یک کتابچۀ راهنما برای کتاب تاریخ قهرمانان ویل دورانت است. او در این کتاب ده متفکر برتر دنیا همچون کنفوسیوس، افلاطون، ارسطو غیره را به خوانندگان معرفی کرده است و با خواندن این کتاب از نظرات ویل دوران نیز آشنا خواهید شد.

• روزنگار رواقی‌گری اثر رایان هالیدی و استیون هانسلمن است. این کتاب 366 مکاشفه در باب خرد، استقامت و هنر زیستن دارد و به شما یاد می‌دهد چطور با آموزه‌های رواقی‌گری زندگی کنید. با خواندن روزی یک صفحه از این کتاب و به کار گرفتن مکاشفه‌های آن می‌توانید زندگی خود را تغییر دهید.

• ملاصدرا اثر هانری کوربن با ترجمۀ ذبیح‌الله منصوری، مجموعه‌ای از تحقیق چند دانشمند خاورشناس در مورد فیلسوف بزرگ ایران ملاصدرا است. با خواندن این کتاب می‌توانید با سبک و حکمت ملاصدرا آشنا شوید.

• کتاب پرسشگری سقراطی در روان درمانی و مشاوره اثر دکتر علی صاحبی مترجم و نویسندۀ کتاب روان‌شناسی است. دکتر علی صاحبی ابتدا روش پرسشگری سقراطی را در این کتاب توضیح داده و پس از آن به تشریح و تعریف گفت‌وگوی سه‌گانۀ سقراطی پرداخته است و به خواننده توضیح می‌دهد که چگونه می‌توان از این اصول در درمان روان‌شناختی بهره برد.

دیگر آثار دونالد رابرتسون:

• رواقی‌گری و هنر شادمانه زیستن
• تاب‌آوری خویش را بنا کن
• فلسفۀ رفتاردرمانی شناختی