استامبولی (شومیز)

کتاب استامبولی از سایت گودریدز امتیاز 4 از 5 را دریافت کرده است.

منصور ضابطیان نویسنده، روزنامه‌نگار، مجری، پادکست‌ساز و تهیه‌کننده با نوشتن سفرنامه‌های مختلف به شهرت رسید. کتاب استامبولی نوشته‌های و عکس‌های سفر او به ترکیه و شهر استانبول است. او سعی کرده است در این کتاب از تجربه‌های شخصی‌اش در سفر به شهر استانبول صحبت کند، دربارۀ حال‌وهوای این شهر بنویسد و خواننده را با زوایای متفاوت شهر استانبول آشنا کند.

در سفرنامۀ استامبولی همراه با منصور ضابطیان به استانبول سفر کنید، به کافه‌ها و رستوران‌های این شهر بروید و طمم قهوه‌های آن را بچشید. نثر طنز، روان و جذاب منصور ضابطیان، سفرنامه‌هایش و به‌خصوص سفرنامۀ استامبولی را دوچندان زیباتر و خواندنی‌تر کرده است.

«من یک کتاب به استانبول بدهکار بودم. استانبول نخستین شهری بود که مرا با جهانی فراتر از سرزمین خودم آشنا کرد و با من وارد مکالمه‌ای شد که به زندگی امروزم که با سفر معنا می‌شود، منتهی شده است. استانبول در بیست‌وهفت‌سالگی‌ام مرا به سوی خود فراخواند و نشانم داد که جهان شکل دیگری است. شرح  آن نخستین سفر را در کتاب مارک و پلو مفصل نوشته‌ام و نمی‌خواهم دوباره آن قصه را تکرار کنم. از آن سال‌ها تا این سفر، بارها و بارها به استانبول سفر کردم اما هیچ‌وقت سفرم آن‌قدر طولانی یا آن‌قدر با فراغ بال نبود که بتوانم کتابی دربارۀ آن بنویسم. دربارۀ شهری که تصور می‌کنم ایرانی‌ها بیش از هر شهر دیگری، خارج از مرزهایشان، به آنجا می‌روند و حتی کسانی که سفرروهای حرفه‌ای نیستند هم خاطره‌ای از آن را در کوله‌بار زندگی ذخیره کرده‌اند. با بهتر شدن اوضاع سفر پس از پاندمی کرونا، ترکیه جزو نخستین کشورهایی بود که مرزهایش را گشود و برای من که از آخرین سفر برون‌مرزی‌ام، دو سال می‌گذشت،‌ بهترین زمان بود تا دینی را که بر گردن داشتم، در قالب این کتاب ادا کنم.»

«من استانبول را بی‌نهایت دوست دارم و این اصلاً به این معنا نیست که بگویم استانبول مشکل ندارد؛ ترافیک، ساخت‌وسازهای بی‌مورد در بعضی مناطق، مافیایی که بر خیلی از سطوح شهر حاکم است، ناامن بودن بعضی محله‌ها، کثیف بودن بعضی معابر و خیابان‌ها و مردمی را که گاه مثل خود ما عصبانی و پرخاشگر هستند باید در کفۀ دیگر ترازوی نگاه عاشقانه‌ام به استانبول بگذارم؛ نگاه عاشقانه‌ای که آن را آبی دریای مرمره، مسجدهای سفیدرنگ باشکوه، کونفه‌های داغ خوشمزه، چای‌های توی استکان‌های کمرباریک، گربه‌های خوشبخت، صبحانه‌های مفصل، پوست‌های درخشان و لبخندهای زیبا شکل می‌دهد.»

«خانۀ اُبادا را با دردسرهای زیاد پیدا کردم. وقتی تصمیم گرفتم چهار روز اول اقامتم در استانبول را در بخش آسیایی و محلۀ قدیمی «کادیکوی» بگذرانم، شروع کردم به جست‌وجو در سایت «ایربی‌اندبی». عکس‌های خانۀ اُبادا چشمم را گرفت. خانه‌ای بزرگ به نظر می‌رسید که حال‌وهوایی هنری داشت. از آن‌ مهم‌تر کامنت‌هایی بود که ساکنان قبلی دربارۀ خانه، صاحب‌خانه، تمیزی، موقعیت مکانی و... نوشته بودند. اما از همۀ این‌ها مهم‌تر این بود که صاحب‌خانه یک نویسنده و مستندساز بود که برای شبکۀ تی‌.آر‌.تی ترکیه کار می‌کرد. این آخری از همه جذاب‌تر بود. دست‌به‌کار شدم تا بتوانم اتاق را رزرو کنم. هر کار کردم نتوانستم از خانه با وجود فیلترشکن و پیش شمارۀ ایران که برای ایربی‌اند‌بی تعریف نشده است و باقی ماجراها، کاری از پیش ببرم. یکی از دوستانم در ترکیه شروع به تلاش کرد. باز هم نشد.»

کتاب استامبولی یک راهنمای گردشگری برای سفر به شهر استانبول نیست. منصور ضابطیان در این کتاب از تجربۀ شخصی خود از سفر به استانبول و گردش در این شهر نوشته است و اطلاعاتی جامع دربارۀ آداب‌ورسوم و فرهنگ آن و زندگی اجتماعی مردمش ارائه کرده است و روایت‌هایش را با عکس‌های مرتبط با سفر تزئین کرده است. او در بخشی از کتاب استامبولی از گفت‌وگو‌هایش با مردم مختلف شهر استانبول نوشته است. او در این کتاب نه تنها به فرهنگ و مردم استانبول پرداخته، بلکه از غذاها و خورد و خوراک این مردم نیز صحبت کرده است. او در حین پرسه‌زنی در شهر استانبول شما را به موزه‌ها، رستوران‌ها، خانۀ آتاتورک و اورهان پاموک می‌برد و از جریان عادی زندگی روزمرۀ مردم استانبول می‌گوید. 

یکی از فصل‌های مهم این کتاب «قهوه ترک» است که ضابطیان در این بخش به اهمیت قهوه در فرهنگ ترکیه پرداخته است. او در این فصل از روایت‌های معروف دربارۀ پیشینۀ رواج قهوه در ترکیه می‌گوید و با حکایت‌ها و ضرب‌المثل‌های عامیانه‌ای که در ترکیه با محوریت قهوه ساخته شده، کتابش را به پیش می‌برد.

منصور ضابطیان نام کتاب را از یک غذای معروف وام گرفته است. استامبولی که در بعضی مناطق ایران به آن دمی‌گوجه یا گوجه‌پلو هم می‌گویند. البته منصور ضابطیان در کتاب استامبولی، سعی کرده است به پیشینۀ این غذای خوشمزه که ظاهراً در مناطقی از ترکیه پخته می‌شد، برسد.

• گزارش یک بدهی قدیمی
• گل‌های نارنجی
• احتمال بارش کوفته
• به یاد پسر شاعر
• استانبول جای زندگی نیست
• بوقلمون
• در فاصلۀ دو نقطه
• قهوه بهانه است
• عشق ممنوع
• سمت رؤیاها
• زیارت اهل قبور
• تپۀ مرد فرانسوی
• خرید و فروش خاطره‌ها
• اسرار خانۀ زرد
• موزه عاشقانه‌ها
• پل شعر و ماهی
• تیغ و دود
• قهر و آشتی
• کیوکیو بنگ‌بنگ
• دو مرد
• مرد زندگی عزیز

- قهوۀ استانبول نیکو می‌سوزد، پاریس از دور نمایان شد، آسمان لندن زیاده می‌بارد، بمبئی رقص الوان است و سن‌پترزبورگ موزیکانچی دارد اثر علی اکبر شیروانی است. این کتاب‌ها روایت مسافران دورۀ قاجار از سفر به ترکیه، پاریس، لندن، هند و روسیه است.

- نوشابۀ زرد جدیدترین سفرنامۀ منصور ضابطیان است. او در این سفرنامه به کانادا و شهرهای مونترال و تورنتو در استان اونتاریو رفته است. او در کتاب نوشابۀ زرد از خاطرات سفرش به این کشور می‌گوید و با عکس‌های جالب داستان سفرش به این کشور را تعریف کرده است.

دیگر آثار منصور ضابطیان:

·         مارک و پلو

·         برگ اضافی

·         سباستین

·         چای نعنا

·         موآ

·         بی‌زمستان

·         سه رنگ

·         نوشابۀ زرد

·         از اون روزا که عکسا

·         مارک دو پلو