خودنگاره سبز

---

- در آشپزخانۀ تروتمیزِ خواهرهایم از خودم می‌پرسم که چگونه می‌توانم زندگی عاری از زن‌های سبز را تحمل کنم، زن‌های سبزی که سایۀ مبهم‌شان در پس‌زمینه برجسته می‌نماید. برای این‌که از این لحظه‌های گیجی، از این بی‌حوصلگی شدید، از این درماندگی پیاپی به آرامی عبور کنم باید به یاد بیاورم که آن‌ها افکار من و زندگی زیرزمینی مرا می‌آرایند، که آن‌ها این‌جایی‌اند، موجوداتی واقعی و درعین‌حال چهره‌هایی ادبی که بی‌آن‌ها خشونت زندگی پوست و گوشت مرا تا استخوان می‌خراشد. 

---

ماری اندیای رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس و شناخته‌شده‌ترین نویسندۀ زن در ادبیات معاصر فرانسه است که اولین رمانش را در 17 سالگی منتشر کرد و در سال 2009 برندۀ جایزۀ گنکور شد. کتاب خودنگاره سبز در سال 2005 منتشر شد. داستان کتاب خودنگاره سبز ترکیبی از ژانرهای گوناگون است. کتاب خودنگاره سبز تک‌چهره‌ای است از خود که با استفاده از تصویر دیگری روایت شده است. 

ناشر این مجموعه از تعدادی نویسنده خواسته بود زوایای پنهان و تاریک شخصیت‌شان را در قالب یک خودنگاره بازگو کنند. نویسنده خودش در کتاب خودنگاره سبز به عنوان یکی از شخصیت‌ها، راوی و نویسنده ظاهر می‌شود و از برخی جزئیات واقعی زندگی خودش مثل محل زندگی، نام همسر، تاریخ و محل کنفرانس‌هایی که در آن‌ها شرکت کرده بود سخن می‌گوید. برخی رویدادهای داستان در جنوب غربی فرانسۀ کنونی که محل زندگی نویسنده بوده است اتفاق می‌افتد.

رمان خودنگاره سبز اثر ماری اندیای نویسندۀ فرانسوی است. در این کتاب نویسنده به بازنمایی ادبیات وهم و خیال کلاسیک در دنیای امروز پرداخته است. در کتاب خودنگاره‌ سبز نویسنده زندگی خانوادگی زنی را در فرانسه وصف می‌کند که دنیایش در رسیدگی به امور خانه و فرزندان و دیدارهایی با مادر و خواهرها و دوستانش خلاصه شده است. نویسنده به شرح حصار این یکنواختی‌ها و روزمرگی‌ها پرداخته و شخصیت اصلی اندیای درگیر کشمکش‌ها و تضادها و گفت‌وگوهای درونی می‌شود.

اندیای در کتاب خودنگاره سبز جزئیات واقعی را با عناصر خیالی و فراطبیعی درهم می‌آمیزد و جهانی خلق می‌کند که جایی میان خیال و واقعیت است. نسخۀ اصلی کتاب شامل مجموعه‌ای از عکس زنانی است که راوی از آن‌ها به عنوان «زنان سبز» یاد می‌کند. رمان‌های اندیای در بردارندۀ عناصر خیالی و درون‌مایه‌های جادویی و وهم‌انگیز است و در بسیاری از آثارش عناصر فراطبیعی به چشم می‌خورد.

ظاهراً هیج ژانری نیست که ماری اندیای نتواند بنویسد. از او خواستند تا شرح‌حالی بنویسد و اندیای آن را تبدیل به فانتزی پارانوئیدی از سیلاب‌ها، اجساد متحرک، تصاویر وهم‌آور والدینش و ظهور بی‌وقفۀ زنان سبزپوش کرد. این زنان سبز چه کسانی هستند؟ این زنان اسرارآمیزند. این زنان اغواگرند. همۀ آن‌ها در نوع خودشان جنبه‌هایی از خالق هستند و در عین حال ترسناک و تهدیدآمیزند. 

راوی به زندگی روزمره‌اش می‌پردازد. بچه‌هایش را به مدرسه می‌رساند، به دیدن اقوامش می‌رود. با این‌که ظاهراً یک زندگی‌ عادی دارد اما این زندگی به هیچ‌وجه عادی نیست. در مدرسه است که ما اولین بار شاهد برخورد راوی با زنی سبز هستیم که در باغی زیر درخت موز ایستاده است؛ یک رویارویی پیش پاافتاده و ماوراءالطبیعی. ظاهراً تنها راوی می‌تواند این زن سبز را ببیند. دومین زن سبز معلم مدرسۀ بی‌رحم دوران کودکی خود راوی یا همان نویسنده است که راوی در خاطراتش به او برمی‌خورد. دیدن این زنان سبز ادامه دارد و ظاهراً راوی سعی دارد از این طریق به شناخت خودش برسد.