آنگاه که از فهم جهان در می مانیم

---

بنجامین لاباتوت کتاب آن‌گاه که از فهم جهان درمی‌مانیم را در سال 2020 به زبان اسپانیایی منتشر کرد. آدرین ناتان وست این کتاب را از زبان اسپانیایی به انگلیسی ترجمه کرد و این کتاب در فهرست آثار نامزدهای نهایی بوکر سال 2021 جای گرفت. این کتاب به 22 زبان از جمله آلمانی، چینی، فرانسوی و ایتالیایی ترجمه شده است.

---

کتاب آن‌گاه که از فهم جهان درمی‌مانیم از نظر بسیاری از منتقدان، ژانر ادبی جدیدی را پیش‌ نهاده است. برخی معتقدند این کتاب رمان است، برخی آن را مجموعه داستانی همراه با یک داستان کوتاه در میانه می‌دانند. البته اگر رده‌ای که این کتاب در آن‌ها جایزه گرفته یا نامزد شده است را در نظر بگیریم این کتاب یک رمان است.

این شفاف نبودن مرز ژانرها برخاسته از انبوه ایده‌های عجیب و محسور‌کننده در اثری نبوغ‌آمیز و کم‌حجم است که در قلمرو میان مستند و خیال جای گرفته است: گاه آمیزه‌ای از هر دو می‌شود و گاه مستند ناب یا تخیل ناب. حتی می‌توان این کتاب را یک رمان غیرداستانی دیستوپیایی هم دانست که زمان وقوع آن نه آینده که زمان حال است.  

در این اثر برساختۀ داستانی، بنیادنهاده بر رخدادهای واقعی با بزرگ‌ترین ذهن‌ها در حوزۀ فیزیک و ریاضی و شیمی در ترکیبی از واقعیت و تخیل همراه می‌شویم؛ شیدایی و سوداهایشان، عذاب‌هایشان و دست‌به‌گریبان شدن‌شان با معضلات اخلاقی را تماشا می‌کنیم. سپس به یاری تخیل یا ادبیات به حقایقی عجیب‌تر از زندگی‌نامه‌های مرسوم دست می‌یابیم؛ به حقایقی عمیق‌تر که فقط از ادبیات برمی‌آید که برملاشان کند؛ نقب‌زدن به چیزهای غیرقابل تصوری که ذهن هنوز آن‌ها را در نمی‌یابد اما داستان می‌تواند، چرا که تخیل انسان برای بریدن لایه‌های رویی و رسیدن به سرزمین‌های هذیانی ذهن تیزترین چاقوست. ( برگرفته از مقدمه مترجم)

• یادداشت مترجم
• آبی‌ پروسی
• تکینگی شوارتزشیلد
• قلب‌القلب
• آن‌گاه که از فهم جهان درمی‌مانیم
• مؤخره
• باغبان شب
• سپاسگزاری

«راه‌حل در دست اینشتین بود، اما نمی‌توانست باور کند. می‌دانست که این نتایج کمک بزرگی برایش خواهد بود تا توجه جامعۀ علمی را، که تا آن زمان به دلیل پیچیدگی نظریه‌اش چندان شوق‌وشوری نسبت به آن نشان نداده بود، برانگیزد. دیگر به خودش قبولانده بود که احتمالاً هیچ‌کس راه‌حل دقیق معادله‌های او را نخواهد یافت – دست کم در زمان حیات او. اینکه شوارتزشیلد این کار را در میانۀ انفجار خمپاره‌ها و ابرهای گاز سمی انجام داده بود معجزه‌ای تمام‌عیار بود. به محض اینکه توانست بر خود مسلط شود، در پاسخ شوارتزشیلد نوشت: «انتظار نداشتم کسی بتواند راه‌حل درست مسئله را به این شکل ساده تبیین کند!» و قول داد که کار او را به فرهنگستان ارائه بدهد، غافل از اینکه دارد برای مردی نامه می‌نویسد که دیگر زنده نیست.»

«بین سال‌های 1958 و 1973، الکساندر گروتندیک غولی به تمام معنا بود که بر عالم ریاضی سایه افکنده بود و عالی‌ترین ذهن‌های نسل خود را متقاعد می‌کرد که پروژه‌های پژوهشی و بلندپروازی‌های خود را کنار بگذارند و در جستجوی ریشه‌ایِ او برای آشکارساختن ساختارهای زیربنای تمامی اشیاء ریاضی به او ملحق شوند. شیوۀ کارکردنش خارق‌العاده بود. هر چند گروتندیک توانست سه تا از چهار حدس ویل را حل کند که بزرگ‌ترین معماهای ریاضی زمان خودش بودند، علاقه‌ای به رمزگشایی از مشهورترین مسئله‌ها یا رسیدن به نتایجِ به‌ظاهر خارج از تصور داشت؛ دلش می‌خواست به درکی مطلق از بنیادهای ریاضی دست یابد.»

«بور در جهان فیزیک غولی بود. تنها دانشمندی که در نیمۀ نخست قرن بیستم به این درجه از نفوذ رسیده بود آلبرت اینشتین بود که همان‌قدر دوستش بود که رقیبش. بور پس از سال 1922 جایزۀ نوبل گرفته بود و شم تیزی برای کشف استعدادهای جوان و گرفتن آنها زیر پروبال خود داشت. در مورد هایزنبرگ هم همین شده بود: در وقت راه‌پیمایی‌هاشان در کوه‌ها، فیزیکدان جوان را متقاعد کرده بود که وقت صحبت از اتم‌ها از زبان کاری برنمی‌آید مگر اینکه صورت یک جور شعر به خود بگیرد. هایزنبرگ، وقت راه رفتن با بور، برای نخستین بار به این شهود دست یافت که جهان زیراتمی از بیخ‌وبن جهانی دیگر است.»

کتاب آن‌گاه که از فهم جهان درمی‌مانیم، اثری جذاب و خواندنی است که در آن نویسنده ادبیات داستانی، خاطره‌نویسی، ادبیات تاریخی و مقاله‌نویسی را در هم آمیخته است.

باراک اوباما کتاب آن‌گاه که از فهم جهان در‌می‌مانیم را در فهرست مطالعات تابستان خود گنجاند و آن را در توئیتر به اشتراک گذاشت.

کتاب آن‌گاه که از فهم جهان درمی‌مانیم از سایت آمازون امتیاز 4.4 از 5 و از سایت گودریدز امتیاز 4.2 از 5 را به دست آورده است.

برندۀ جایزۀ انجمن قلم انگلستان در سال 2021

جزو ده کتاب برتر سال نشریۀ نیویو‌رک‌تایمز

نشر مرکز کتاب آن‌گاه که از فهم جهان درمی‌مانیم را با ترجمۀ فرزانه طاهری منتشر کرده است.

محسورکنندگی این اثر در این است که آن‌ها که گمان می‌کرده‌ایم به حقایق مسلم دست یافته‌اند حیران به نقطه‌ای می‌رسند که درمی‌یابند به رغم همۀ دستاوردهای علمی، از درک کامل جهان قاصرند و زبان گویی ابزار کافی برای توصیف خیلی از چیزها نیست. 

درک این‌که خیلی چیزها هست که علم هنوز از فهمش عاجز است قاعدتاً باید سبب شود که دیدگاه‌مان به جهان پیچیده‌تر و چندگانه‌تر شود. آیا وقتی به عظمت ویرانی‌ای که نوع بشر قادر است در جهان به بار آورد واقف شدیم، مغز ما جوری سازمان‌یافته تا با این درک مرگبار دست‌وپنجه نرم کند؟ همین شاید پیام عجیب و تفکر برانگیز کتاب باشد. امروز هم، در این زمانۀ همه‌گیری، مادر طبیعت یک بار دیگر به ما افتادگی و فروتنی آموخته است، باشد که درس بگیریم.  (برگرفته از مقدمه مترجم)

- قاموس خزران رمانی پر رمز و راز از میلوارد پاویچ. این رمان داستانی عاشقانه و هولناک از غم مرگ معشوق است. این رمان شبیه هیچ یک از رمان‌هایی که تابه‌حال خوانده‌اید نیست، چیزی مرموز و عجیب در این رمان نهفته است که آن را تبدیل به یکی از خواندنی‌ترین و عجیب‌ترین رمان‌ها کرده است.

- بارون درخت‌نشین اثر ایتالو کالوینو نویسندۀ ایتالیایی که در آن سرگذشت پسری را به تصویر کشیده که تصمیم می‌گیرد زندگی خود را بر روی درختان سپری کند.