خنوخ و قانون (ادبیات امروز)

معرفی کتاب خَنوخ و قانون اثر توماس مان

امتیاز در گودریدز: ☆ ☆ ☆ ☆ ☆

کتاب خنوخ و قانون از سایت گودریدز امتیاز 3.5 از 5 را دریافت کرده است.

امتیاز در آمازون: ☆ ☆ ☆ ☆ ☆

کتاب خنوخ و قانون از سایت آمازون امتیاز 4.8 از 5 را دریافت کرده است.

معرفی کتاب خنوخ و قانون:

خنوخ و قانون مجموعه‌ای از دو رمان کوتاه اثر نویسندۀ آلمانی توماس مان است که در سال 1944 به زبان آلمانی منتشر شد و در سال 1945 به انگلیسی ترجمه شد. این کتاب یک بازگویی دراماتیک از داستان یوسف و موسی است. داستان موسی در سفر خروج یا شموت (دومین کتاب مقدس که داستان خروج بنی‌اسرائیل از مصر با هدایت موسی را نقل می‌کند) نیز آمده است. مان این داستان را طی هشت هفته نوشت.

واکنش‌های جهانی به کتاب خنوخ و قانون:

«کتاب خنوخ و قانون درخشان و یک شاهکار کوچک است.» -شیکاگو سان تایمز 

«زیبا... کتاب خنوخ و قانون یکی از بهترین رمان‌های کوتاهی است که نوشته شده.» -نیویورک تایمز

چرا باید کتاب خنوخ و قانون را بخوانیم؟

کتاب خنوخ و قانون دو داستان کوتاه و شگفت‌انگیز از کتب مقدس است. مان سعی کرده است در این دو داستان کوتاه، شکاف روایت‌های مختلف را با داستانی قابل قبول پُر کند.

جملات درخشانی از کتاب خنوخ و قانون:

«آن زمان هنوز برادرانْ یوسف را «رؤیازده» نمی‌خواندند. اما بسی برنیامد که کار به این کنایه کشید. و اگر در آغاز تنها اوتناپیشتیم یا طالع‌بین لقبش می‌دادند، علت این نام‌گذاری‌های بی‌غرضانه فقط فقر الهام این جوانانِ نازنین بود، وگرنه مراد آنان دشنام بود و به‌راستی نیز دشنام‌های تندتر را خوش‌تر داشتند، اما بیشتر چیزی به‌خاطرشان نمی‌رسید. و روزی که از ذهنشان گذشت او را خیال‌باف بنامند، بسیار خوشحال بودند. چه، این واژه به هرروی عتابی تندتر در خود داشت. هنوز آن روزها نیامده بود و پرگویی یوسف در تعبیر خواب - خوابی که به تسلی دل پیرمرد نوید به آسمانی پربرکت می‌داد - هنوز نمی‌رسید تا آنان را به‌کفایت بر این خصلت گستاخانۀ او هوشیار کند و گذشته از این، یوسف با برادران از خواب‌‌های خود، خواب‌ها پرشکوه‌ترش، که دیر بود می‌دید تا حال چیزی نگفته و زبانش را نگه داشته بود.»

«یوسف باری خویشتن را خنوخ می‌گرفت و این ـ چنان‌که در بالا رفت ـ شاید پذیرفتنی بود اگر که او برای این باز ـ هر چند نه زیاده، اما به هر روی کمی ـ بزرگ نمی‌بود. در هفده‌سالگی، آن‌هم با بلوغ نامعمول روحی او، چنین بازی بچگانه‌ای را باید دیرهنگام خواند. در چنین موقعیتی این بازی دیگر آن معصومیت و شادمانگی معمول و بحق را ندارد، بلکه رنگ شیدایی به خود می‌گیرد. بازی جدی می‌شود، بی‌آنکه به این خاطر جنبۀ بازی در آن بمیرد. و این نوعی آمیزه است که قلب را تسخیر می‌کند و توضیحِ راستینِ آن درنگ‌آوردن و رنگ‌باختنی است که شاهدش بودیم. طبیعی است، این تغییر حال از چشم یعقوب پنهان ماند. پدر از رابطۀ هیجان‌انگیز یوسف با خنوخ، پسر یارد، هیچ‌چیز نمی‌دانست. دراین‌باره هیچ‌کس چیزی نمی‌دانست مگر بنیامین که یوسف جسته‌گریخته آگاهش ساخته بود.»

«خنوخ چنین کودکی از نسل آدم بود. او به کتاب دست‌یافته بود. کتاب از دست شیث، انوش و مهللئيل به او رسیده بود، و از آن پس سرلوحۀ کار وی آن که این صحیفه را بخواند و از آن، با پر و قلم، گزیده‌هایی مفصل بازنویسی کند. چنین، و در پرتو این سعی ادبی، از روح توشه برگرفته بود و از عقل و خرد نیز. چندان‌که می‌توانست با هر انسانی، حتی با دام و حیوان آسمانی، هم‌زبان شود. و سخن دان او به دل می‌نشست. نه‌تنها اینکه از غُره تا سَلخ به تمامی رویدادهای هر ماه آگاهی داشت و می‌دانست چیزی را که ممکن بود در فاصلۀ شب تا به روز رخ دهد، بلکه هر نکته‌ای بر او روشن بود. قادر بود از پیش بگوید آیا گرسنگی یا بالا در راه است؛ آیا گندم بسیار خواهد بود یا کم؛ آیا باران در پیش است یا خشک‌سالی؛ آیا ملخ، مگس یا آفت دیگر خواهد آمد؛ آیا درخت میوۀ خود را از دست خواهد داد؛ آیا خوره بر انسان‌ها خواهد افتاد.»

تحلیلی بر رمان خنوخ و قانون‌:

خنوخ و قانون داستان زندگی موسی، تدارکات او برای هدایت قومش در مصر، خروج و حوادث نبرد کادش (یکی از بزرگ‌ترین نبردهای عصر برنز و احتمالاً بزرگ‌ترین نبرد ارابه‌ای در تاریخ بشر) است و همچنین نویسنده داستان حکاکی جدول سنگی قانون در شبه جزیرۀ سینا را بازگو کرده است. توماس مان بین سال‌های 1925 تا 1943 روی رمان چهارگانۀ «یوسف و برادرانش» کار می‌کرد. مجموعه داستان‌های «یعقوب» در سال 1933،‌ «یوسف جوان» در سال 1934، «یوسف در مصر» در سال 1936 و «یوسف روزی‌ده» در سال 1943 منتشر شدند. او این اثرش را سرود انسان‌دوستانۀ  نوع بشر خواند و این اولین اثر او در حوزۀ اسطوره‌شناسی، تأویل تورات، تاریخ و دین‌پژوهی بود. کتاب خنوخ و قانون، حاصل همان دوره از زندگی توماس مان است.

خلاصه‌ای از دو داستان خنوخ و قانون:

داستان اول این کتاب روایت خواب یوسف نوجوان دربارۀ «خنوخ نوباوه» است، روحانی‌ای در حاشیۀ رمان «یوسف و برادرانش» و پدربزرگ نوح که او را از پیامبران می‌دانستند. مان داستان «خنوخ نوباوه» را بر اساس عهد عتیق، در سال‌های مهاجرتش نوشت. داستان این کتاب از مجموعۀ یوسف گرفته شده و موضوع آن افتادن یوسف در چاه و فروخته‌شدنش به مصریان است. در این داستان یوسف خوابش را برای بنیامین تعریف می‌کند و به شخصیت اصلی آن به این دلیل «نوباوه» می‌گویند چون از زمان کودکی دانایی و قدرت تفکری عجیب و ذاتی داشته است. داستان دوم این کتاب «قانون» است که نویسنده اندیشۀ فروید دربارۀ حضرت موسی را در این بخش توضیح داده است. این بخش شامل رخدادهای متعدد زندگی حضرت موسی بر پایۀ روایت‌های تورات است. راوی این قصه از موسی، تلاش‌هایش و احساساتش برای نوشتن و ارائۀ مفاهیم ساده می‌گوید و این‌که سعی داشت جمعیتی را به سختی از بیان‌ها عبور دهد و به آن‌ها شیوۀ زیستن بیاموزد.

اگر از خواندن کتاب خنوخ و قانون لذت بردید، از مطالعۀ کتاب‌های زیر نیز لذت خواهید برد:

• موسی و یکتاپرستی اثر زیگموند فروید روان‌پزشک و نویسندۀ معروف اتریشی است که روانکاوی را بنیان نهاد. فروید این کتاب را در جهت روشن‌کردن خاستگاه‌های یکتاپرستی نوشت. این آخرین اثر فروید است که در تابستان سال 1939 تکمیل شد و فروید عملاً آن را از بستر مرگش نوشت.

دربارۀ توماس مان‌: برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات

آثار توماس مان:

·         جنگل غول‌ها

·         دکتر فاستوس

·         راه منتهی به گورستان

·         مرگ در ونیز

·         کوه جادو

·         سفر دریایی با دن کیشوت

·         میراث‌داران گوگول (چهار مقاله از توماس مان)

·         نابغه‌ی خردسال پیشخدمت و شعبده‌باز

·         آقای فریدمن کوچک

·         یودنبروک‌ها (زوال یک خاندان)

·         تریستان و تونیوکروگر