چرا گورخرها زخم معده نمی گیرند

کتاب چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند از سایت گودریدز امتیاز 4.2 از 5 را دریافت کرده است.

کتاب چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند از سایت آمازون امتیاز 4.6 از 5 را دریافت کرده است.

کتاب خودیاریِ چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند اثر رابرت ام ساپولسکی استاد عصب‌شناسی و زیست‌شناسی دانشگاه استنفورد است. این کتاب اولین بار در سال 1994 منتشر شد، ویرایش دوم این کتاب در سال 1998 و ویرایش سوم آن در سال 2004 منتشر شد. این کتاب یک راهنمای کامل دربارۀ استرس است و اطلاعات جالب و کاملی در مورد استرس در اختیارتان قرار می‌دهد.

• به‌طور کلی کتاب چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند نقدهای مثبتی دریافت کرده است.

«ساپولسکی بسیار سرگرم‌کننده از استرس و چگونگی تأثیر آن بر بدن انسان می‌گوید و کارهایی که می‌توانیم برای مقابله با اثرات آن انجام دهیم.» - کایرکاس ریویوز

«همه می‌توانند از خواندن کتاب چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند بهره ببرند و در مورد عملکرد بدن و ذهن آگاهی پیدا کنند. با خواندن این کتاب متوجه می‌شویم که چرا برخی از ما نسبت به سایرین در برابر بیماری‌های مرتبط با استرس آسیب‌پذیرتر هستیم.» - بری کورن، نقد کتاب نیو ساینتیست

کتاب‌های خودیاری در زمینه‌های موفقیت، خودشناسی و روان‌شناسی، طرفداران و علاقه‌مندان بسیاری در سراسر دنیا دارند. نویسندگان این کتاب‌ها معمولاً به زبانی ساده و قابل‌فهم و گاهی سخت و پیچیده سعی می‌‌کنند قوانین، دستورات، برنامه‌ها، ایده‌ها و راهکارهایی عملی ارائه دهند تا خواننده بتواند به پیشرفت‌هایی در زمینۀ زندگی، کار، روابط و خودشناسی دست یابد. ساپولسکی نیز با این‌که متخصص زیست‌‌شناسی و عصب‌شناسی است اما تلاش کرده است در این کتاب تا حد ممکن مطالب و منظورش را به شکلی ساده بیان کند ولی خواندن این کتاب و سایر کتاب‌هایش نیاز به انرژی و تمرکز دارد.

«ساعت دو نیمه‌شب است و شما در رختخواب خود دراز کشیده‌اید. روز بعد، کاری بسیار مهم و چالش‌برانگیز دارید؛ مثلاً یک جلسۀ مهم، یک ارائه یا یک امتحان. بااین‌که باید استراحت شبانۀ مناسبی داشته باشید، همچنان کاملاً بیدارید. راهبردهای مختلفی را برای آرام کردن خود امتحان می‌کنید؛ به آرامی نفس عمیق می‌کشید و مناظر آرام کوهستانی را تصور می‌کنید. اما همچنان به این فکر می‌کنید که اگر سریعاً به خواب نروید، حرفه‌تان از دست خواهد رفت. بنابراین، همچنان در رختخواب دراز می‌کشید و اضطرابتان هر ثانیه بیشتر می‌شود. اگر این کار را به طور مداوم انجام دهید، حدود ساعت دو و نیم، زمانی که واقعاً بدنتان در حال شل شدن است، یک زنجیرۀ فکری کاملاً جدید و مزاحم به سرتان نفوذ می‌کند. ناگهان، در میان تمام نگرانی‌های دیگرتان، به درد نامشخصی که در پهلوی خود دارید، احساس خستگی اخیر و آن سردرد مکرر فکر می‌کنید. با خود می‌گویید نکند بیمارم، آن هم یک بیماری کشنده! آه،‌ چرا زودتر علائمش را نفهمیدم، چرا توجهی نکردم، چرا پیش دکتر نرفتم؟ من همیشه در آن مواقع، ساعت دو و نیم صبح، تومور مغزی دارم. شما هم می‌توانید هر علامت نامشخص و قابل‌تصوری را به تومور مغزی نسبت دهید و وحشت خود را این‌گونه توجیه کنید. شاید هم همین کار را انجام می‌دهید. شاید هم دراز می‌کشید و فکر می‌کنید که به سرطان یا زخم معده مبتلا هستید یا سکتۀ قلبی کرده‌اید.»

«نکتۀ مهم در این کتاب سومین دسته از مسائلی است که باید برای آن‌ها نگران باشید: اختلالات روانی و اجتماعی. صرف نظر از این که ما چقدر با یکی از اعضای خانوادۀ خود دعوا می‌کنیم یا چقدر برای از دست دادن یک جای پارک ماشین عصبانی می‌شویم، به‌ندرت چنین مسائلی را با مشت حل‌وفصل می‌کنیم. متعاقباً این واقعه نیز نادر است که مجبور باشیم شام خود را دنبال کنیم و شخصاً با آن کشتی بگیریم. اساساً ما انسان‌ها به اندازۀ کافی خوب و طولانی زندگی می‌کنیم و به اندازه‌ای باهوش هستیم که می‌توانیم انواع رویدادهای استرس‌زا را صرفاً در ذهن خود ایجاد کنیم. چند اسب آبی نگران این مسئله هستند که آیا سیستم تأمین اجتماعی قادر خواهد بود در دوران بازنشستگی به آن‌ها کمک کند یا در اولین قرار ملاقات چه بگویند؟ از منظر تکاملی حیوانات، استرس روانیِ پایدار اختراع مدرنی است که به طور عمده به انسان و سایر نخستی‌های اجتماعی محدود می‌شود. ما قادریم هیجانات بسیار شدیدی را تجربه کنیم که صرفاً محدود به افکارمان هستند (و غوغایی در درونمان راه می‌اندازند). دو نفر می‌توانند روبه‌روی هم بنشینند و گاهی تنها قطعه‌هایی چوبی را حرکت دهند. این حرکت ساده می‌تواند مقدمۀ رویدادی به‌شدت هیجانی باشد؛ استادان بزرگ شطرنج، در طول مسابقات خود، می‌توانند نیازهای متابولیکی بر بدن خود اعمال کنند که تفاوت چندانی با ورزشکاران حرفه‌ای در اوج یک رویداد رقابتی ندارد. یا شاید امضا کردن یک تکه کاغذ یکی از هیجان‌انگیزترین رویدادهای زندگی یک فرد باشد؛ اگر این فرد به‌تازگی دستور اخراج یک رقیب منفور را پس از ماه‌ها توطئه و برنامه‌ریزی امضا کرده باشد، پاسخ‌های فیزیولوژیکی او ممکن است به طور تکان‌دهنده‌ای شبیه به پاسخ‌های فیزیولوژیکی بدن یک بابون ساوانا باشد که به طرف رقیب خود پریده و صورت او را زخمی کرده است.»

«در این چارچوب گسترده، یک عامل استرس‌زا را می‌توان به صورت هر چیزی تعریف کرد که بدن شما را از تعادل آلوستاتیک خارج می‌کند و تلاش بدن شما برای بازگرداندن آلوستاز پاسخ بدن به استرس است؛ ترشح برخی هورمون‌ها، مهار برخی دیگر، فعال شدن بخشی‌های خاصی از سیستم عصبی و غیره. صرف نظر از نوع عامل استرس‌زا (جراحت، گرسنگی، هوای خیلی گرم یا خیلی سرد و استرس روانی)، بدن شما همان پاسخ استرس را فعال خواهد کرد. این کلیت است که گیج‌کننده است و اگر شما در زمینۀ فیزیولوژی آموزش دیده باشید، در نگاه اول برایتان بی‌معنی خواهد بود. در فیزیولوژی، معمولاً به فرد آموزش داده می‌شود که چالش‌های خاص در بدن باعث واکنش‌ها و سازگاری‌های خاصی می‌شوند؛ گرم شدن بدن باعث تعریق و گشاد شدن رگ‌های خونی پوست می‌شود، اما سرد شدن واکنشی دقیقاً عکس آن را برمی‌انگیزد که انقباض عروق و لرزیدن است. به نظر می‌رسد گرم شدن بیش‌ازحد چالش فیزیولوژیکی بسیار خاص و متفاوتی با سرد شدن باشد و منطقی به نظر می‌رسد که واکنش بدن به این دو حالت بسیار متفاوت باشد. پس این چه نوع سیستم بدنی دیوانه‌ای است که خواه خیلی گرم باشید یا خیلی سرد، گورخر باشید یا شیر یا یک نوجوان وحشت‌زده که به مراسم رقص دبیرستان می‌رود، به یک شکل فعال می‌شود. چرا بدن باید، صرف نظر از وضعیت و مخمصۀ موجود، چنین واکنشی عمومی و کلیشه‌ای به استرس داشته باشد؟»

عنوان کتاب چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند برگرفته از این فرض ساپولسکی است که حیواناتی مانند گورخرها عمدتاً از دست شکارچیانی مانند شیر فرار می‌کنند اما استرس آن‌ها عموماً اپیزودیک است و شب تا صبح استرس حملۀ شیر را نمی‌گیرند و به شیر و حمله‌های بعدی آن‌ فکر نمی‌کنند! در حالی‌که انسان‌ها اغلب به استرس مزمن دچارند و دائم بابت موقعیت‌های مختلف زندگی فکر می‌کنند. بنابراین حیوانات مانند انسان‌ها به بیماری‌های مرتب با استرس مثل زخم معده، فشار خون بالا و غیره مبتلا نمی‌شوند. ساپولسکی پس از آن بر اثرات گلوکوکورتیکوئيدها بر بدن انسان تمرکز کرده است و استدلال می‌کند که چنین هورمون‌هایی ممکن است برای حیواناتی که در طبیعت از شکارچیان خود فرار می‌کنند مفید باشد (همان مبارزه یا گریز) اما اثرات آن بر روی انسان، مخصوصاً ‌زمانی که در مقادیر زیاد یا بیش از حد ترشح شود، چندان مطلوب نیست.

در جوامع امروزی، ما نسبت به گذشته به بیماری‌های متفاوتی مبتلا می‌شویم. اما نکتۀ مهم‌تر این است که اکنون به انواع متفاوتی از بیماری‌ها، با علل و پیامدهایی بسیار متفاوت هم مبتلا می‌شویم. استرس یکی از بیماری‌هایی است که امروزه بسیاری از مردم با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. استرس مداوم یا مکرر می‌تواند به طرق بی‌شماری بدن ما را آسیب‌پذیرتر کند. رابرت ام ساپولسکی در کتاب چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند قصد دارد به شما آموزش دهد که چگونه انواع هورمون‌ها و بخش‌های مختلف مغز در پاسخ به استرس فعال می‌شوند و رابطۀ بین استرس و افزایش خطر ابتلا به انواع خاص بیماری چیست. او فصل به فصل، به تأثیر استرس بر سیستم گردش خون، ذخیرۀ انرژی، رشد،‌ تولید مثل، سیستم ایمنی و غیره پرداخته است و در ادامه به شما توضیح می‌دهد که چگونه فرایند پیری ممکن است به میزان استرس موجود در طول زندگی بستگی داشته باشد. سپس ارتباط بین استرس و شایع‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین اختلال روان‌پزشکی یعنی افسردگی را بررسی کرده است.

• یادداشت ناشر
• دیباچه
• فصل اول: چرا گورخرها زخم معده نمی‌گیرند؟
• فصل دوم: غدد، سیخ‌شدن مو و هورمون‌ها
• فصل سوم: سکتۀ مغزی، حملات قلبی و مرگ وودو
• فصل چهارم: استرس، متابولیسم و انحلال دارایی‌های شما
• فصل پنچم: زخم معده، دویدن‌ها و ساندی فاج داغ
• فصل ششم: کوتولگی و اهمیت مادران
• فصل هفتم: رابطۀ جنسی و تولیدمثل
• فصل هشتم: ایمنی، استرس و بیماری
• فصل نهم: استرس و درد
• فصل دهم: استرس و حافظه
• فصل یازدهم: استرس و خواب خوش شبانه
• فصل دوازدهم: پیرشدن و مرگ
• فصل سیزدهم: چرا استرس روانی استرس‌زاست؟
• فصل چهاردهم: استرس و افسردگی
• فصل پانزدهم: شخصیت، خلق‌وخو و پیامدهای مربوط به استرس آن‌ها
• فصل شانزدهم: معتادان، معتادان به آدرنالین و لذت
• فصل هفدهم: نمایی از پایین
• فصل هجدهم: مدیریت استرس
• پی‌نوشت‌ها
• دربارۀ نویسنده
• یادداشت‌ها

• نخست هیولا را زیبا می‌کنیم اثری از سارا ویلسون روزنامه‌نگار و مجری تلویزیون است. نویسنده در این کتاب به شما کمک می‌کند تا هیولای اضطراب‌تان را مهار کنید و با آگاهی از معایب و مزایای اضطراب، بتوانید آن را به یک فرصت طلایی تبدیل کنید. این کتاب یک راهنمای خوب برای پذیرش استرس و اضطراب و داشتن یک زندگی هدفمند است.

• کتاب روانشناسی حماقت اثر جمعی از متخصصان علوم مختلف اعم از روان‌شناسان، روان‌پزشکان، استادان حوزة ارتباطات، عصب‌شناسان، مختصصان علوم‌شناختی و روا‌ن‌درمانگران است. این افراد می‌‌کوشند در این کتاب به پرسش‌های پیرامون جنبه‌های گوناگون حماقت پاسخ دهند.

• کتاب انعطاف‌پذیری هیجانی اثر سوزان دیوید روان‌شناس و مربی مشهور است که بیش از دو دهه در زمینهٔ احساسات مختلف تحقیق کرده است. او در این کتاب رویکردی انقلابی و مبتنی بر علم را پیش گرفته تا به شما نشان بدهد چطور باید احساسات مختلف خود را بپذیرید و هیجانات خود را کنترل کنید تا در زندگی به موفقیت برسید.