اصول علم اقتصاد
انتشارات آماره منتشر کرد:
کتاب اصول علم اقتصاد‌کارل منگر، از بسیاری جهات نماینده و جوهره مکتب اتریش به شمار می‌آید. در واقع مکتب اتریش با انتشار این‌کتاب در سال ۱۸۷۱ میلادی در وین شکل‌گرفت. هر چند این‌کتاب در ابتدای انتشارش با استقبال مواجه نشد، اما امروزه از آن به عنوان یک اثر جاویدان از مکتب اتریش یاد می‌شود. این كتاب پایه بسیاری از مفاهیم مهم در علم اقتصاد مثل نیازها، مطلوبیت نهایی، مختصات‌کالایی، ارزش، مبادله، قیمت و پول می‌باشد. باید اذعان نمود مطالعه این نوع آثار به آگاهی از روند شكلگیری تفكرات و مفاهیم رایج در علم اقتصاد متعارف كمك میكند. با این حال ترجمه انگلیسی آن پس از‌گذشت هشتاد سال از نگارش این‌کتاب به زبان آلمانی، در سال ۱۹۵۰ میلادی در دسترس علاقمندان قرار‌گرفت و هم اکنون نیز با توجه به اینكه دسترسی به‌کتاب فارسی «اصول علم اقتصاد» منگر میتواند بسیار مُثمرِ ثَمر واقع شود، نشر آمـاره اقدام به نشر این اثر به زبان فارسی نموده است.
كارل منگر را باید مؤسس مكتب اتریش دانست. او با انتشار كتاب اصول علم اقتصاد تحول بزرگی در روند تفكرات علم اقتصاد به وجود آورد و با این اثر خود در تشکیل و تبیین تئوری‌های بعدی نقش مؤثری ایفا نمود. منگر مفهوم تحلیل نهایی را سر زبان‌ها انداخت و رویکرد جديدی در اصول تحلیل علم اقتصاد ارائه نمود که هسته نظریه اتریشی را شکل می‌دهد؛ يعني ارائۀ تئوری ارزش به شکلی بسیار دقیق. منگر علاوه بر استفاده از شيوه استدلال استنتاجي و قياسي در تحلیل‌ها علاقه داشت عملیاتی بودنِ تحلیل‌هایش را در عمل و در رفتار مردم به عنوان کارگزاران اقتصادی مشاهده کند. علم اقتصاد برای منگر يك علم مطالعه چگونگی انتخاب است؛ البته آن هم به خاطر كميابي و محدوديت منابع. علم اقتصاد برای منگر مطالعه نياز و چگونگي ارضای نياز است. او كتاب را با اين عبارت شروع مي‌كند: «همه چیز تابع قانون علت و معلول است و هیچگونه استثنایی در این قانون وجود ندارد.» از این رو رویکرد منگر بر اساس رابطه علّي است و به همين خاطر، انطباق تئوري با مشاهدات واقعي را سرلوحه تحليل‌های خود قرار داده است و صرفاً به دنبال ارائه مدل‌های ذهني و فرضی نیست، بلکه به دنبال توضیح واقعیت‌هاست و اين وجه تمايز اصلي نگرش مكتب كلاسيك و نگرش منگر است. در اقتصادکلاسیک اصلاً قانون علت و معلول دیده نشده است. منگر در بحث شكل‌گيري قيمت‌ها بيان مي‌كند كه قيمت يك كالا نتيجه واكنش افراد به رفع نياز و افزايش رفاه بوده و از دلِ ارزشگذاری‌های ذهنی افراد به ميزان رضايتمندي حاصل از کالاها بیرون می‌آید. توضیحات منگر از نحوۀ شکیل‌گیری قیمت‌ها، هسته اقتصاد خرد اتریشی را می‌سازد. بر اساس گفتۀ اقتصاددانان کلاسیک، قیمت‌ها حاصل تلاقی منحنی‌های عرضه و تقاضاست، اما تئوری ارزشی که بتواند تمایل تقاضاکنندگان را جهت پرداخت قیمت یک کالا قانع کند، نداشتند.
منگر این تصور را داشت که درگام اول كتاب «اصول علم اقتصاد» را تالیف کند تا مقدمه‌ای باشد بر يك مجموعه چند جلدي از علم اقتصاد؛ ولي از یک طرف به خاطر دامنه وسيع و حضور ديگر رشته‌ها از روانشناسي گرفته تا مردم‌شناسي و تأثیر آن‌ها بر رفتارهای اقتصادی و از طرف دیگر به خاطر روحیۀ کمال‌گرایی منگر جهت تسلط به دیگر رشته‌ها این هدف هرگز محقق نشد. منگر در سراسر تحلیل‌هایش بر عنصر«زمان» تأکید ویژه‌ای دارد؛ تأکیدی که هنوز هم به قوت خود باقی است و با این ویژگی کتاب «اصول علم اقتصاد» جایگاه مقدمه‌ای عالی بر تفکر اقتصادی را برای خود حفظ نموده است. مفاهیم هسته‌ای اقتصاد اتریشی معاصر، یعنی وجود نياز و کنش انسانی جهت ارضاي نياز، ارزش ذهنی، تحلیل نهایی، فردگرایی روش‌شناختی، وجود عنصر زمان در تحليل ها همراه با تئوری «ارزش» و «شکل‌گیری قیمت‌ها» همه از کتاب خلاقانۀ منگر شروع شده است. اقتصاددانان مکتب اتریش اذعان دارند که «اقتصاد اتریشی همیشه اقتصاد منگری بوده و همیشه چنین خواهد ماند.»
اولین نسل طرفدار مكتب اتریش مركّب بود از دو استادِ اتریشی به نامهای فریدریش فون وایزر(۱۹۲۶ـ۱۸۵۱.م) و یوگن فون بوم ـ باورک (۱۹۱۴ـ۱۸۵۱.م) این دو اگر چه شاگرد مستقیم كارل منگر نبودند، ولی متأثر از افكار و اندیشههای او بودند وتوانستند روح مكتب اتریش را‌گسترش دهند و دو نسل بعدی همچون لودویگ فون میزس (۱۹۷۳ـ۱۸۸۱)، شومپیتر (۱۹۵۰ـ۱۸۸۳) و فردریش فون هایک (۱۹۹۲ـ۱۸۸۹) را تعلیم دادند. نسلی كه تسلط مكتب اتریش بر مباحث تئوریك اقتصاد را با ارائه آثار بیبدیل اقتصادی مسلم ساختند. مكتب اتریش پایههای خود را تا دهه سی میلادی مستحكم ساخت تا اینكه بعد از این تاریخ اكثر اعضای آن به مقصد انگلستان و آمریكا مهاجرت كردند. جهت شناسایی موقعیت تاریخی و عَقَبه علمی كارل منگر جدولی از فهرست اقتصاددانان قبل از کینز به همراه اثر علمی آن‌ها در ضمیمه شماره ۱۱ این کتاب توسط مترجمین افزوده شده است.
كتاب با دو مقدمه آغاز می‌شود: مقدمه اول به مقالهای از پروفسور فردریش فون هایِک[۱] مزین شده است. پروفسور هایک، خود در زمره نمایندگان برجسته مکتب اتریش بوده و یكی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد در سال ۱۹۷۴ میلادی و صاحب‌کتاب «راه بردگی»[۲] می‌باشد. با دریافت جایزه نوبل توسط هایک، بار دیگر توجه جهانیان به مکتب اتریش جلب شد. مقدمه دوم از دکتر یدالله دادگر، استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی می‌باشد. ایشان از صاحبنظران در عرصه متدولوژی علم اقتصاد می‌باشند و در این زمینه مقالات و‌کتاب‌های قابل توجهی به رشته تحریر درآورده‌اند.
ترجمه و ویراستاری این اثر زمان، انرژی و حوصله زیادی به خود اختصاص داده است. علیرغم ترجمه انگلیسی اثر باز هم عبارات و كلمات زیادی در اکثر پاورقی‌های مقدمه هایِک، متن اصلی و عنوان‌کتاب‌ها و مقاله‌ها در قسمت ضمائم به زبان آلمانی بوده‌که با دقت زیاد و در حد توان و بضاعت علمی به فارسی ترجمه شده است. لازم به اشاره است در متن‌کتاب جملات تکراری و طولانی به خاطر سبک نگارش منگر بعضاً به وفور مشاهده می‌شود و نیز به خاطر پاورقی‌های اصل کتاب که توسط مترجمین انگلیسی وارد متن‌کتاب یا ضمائم شده است؛ به همین علت شاید خواندن چندبارۀ برخی قسمت‌ها اجتناب‌ناپذیر باشد. چون این‌کتاب به نوعی حالت تاریخی، مخصوصاً تاریخ اندیشه اقتصادی دارد، سعی نمودیم تا حد امکان از حذف هرگونه مطلب تکراری اجتناب کنیم. در بعضی از جمله‌ها برای روشن‌تر شدن مطلب از‌کلمات یا عباراتی‌که داخل [کروشه] آمده، به متن اضافه شده است و پاورقی‌هایی‌که ذکرآن‌ها ضروری بوده است با‌کلمه «مترجمین» و پاورقی‌های مترجمین انگلیسی نیز با همین عنوان در‌کنار دیگر پاورقی‌هایِ خودِ منگر مشخص شده‌اند.
مختصر اینكه با توجه به ثقیل بودن متنِ كتابِ اصول به لحاظ جمله‌سازی و درک مطلب هم در زبان اصلی، یعنی آلمانی و هم در زبان انگلیسیِ ترجمه شده، حداكثر تلاش برای ترجمه سلیس و روان به فارسی توسط مترجمین صورت‌گرفته است و به همراه ویراستاریِ فنیِ چندباره اثر، سعی برآن شده تا لغزش‌ها و خطاها به حداقل برسد. در خاتمه از همه خوانندگان و پژوهشگران درخواست داریم تا ما را از پیشنهادات خود جهت اقدامات اصلاحی اساسی و بهبود متن از طریق نشر آماره یاری نمایند.
فروشگاه اینترنتی 30بوک
شاید بپسندید
