لذت ‌های ناممنوع

لذت‌های ناممنوع از سایت گودریدز امتیاز 3.9 از 5 را دریافت کرده است.

لذت‌های ناممنوع از سایت آمازون امتیاز 4.2 از 5 را دریافت کرده است.

آدام فیلیپس روانکاو مشهور بریتانیایی که با کتابِ «حسرت» خوانندگان را با جنبه‌ٔ دیگری از زندگی آشنا کرده بود، اینجا دریچه‌ی تازه‌ای به روی مخاطبانش گشوده است. کتاب لذت‌های ناممنوع بیستمین اثر این روانکاو است که سال 2017 منتشر شد. او این بار به بررسی پویایی‌های فلسفه، روان‌شناختی و اجتماعی‌ای پرداخته است که بر میل انسان استوارند و واقعیت روزمرهٔ زندگی انسان‌ها را شکل می‌دهند.

«آدام فیلیپس یکی از برترین روانکاوان بریتانیا است.» - نیویورکر

«جالب‌ترین اندیشهٔ ویرانگر در مورد زندگی مدرن که تابه‌حال خوانده‌ام... کتابی که بارها و بارها می‌توان آن را خواند.» - نیو استیتمن

«خواندن کتاب‌های آدام فیلیپس شما را مجبور می‌کند در عمل و رفتار خود تأمل کنید.» - مجلهٔ اینترویو

«کتاب لذت‌های ناممنوع کتابی چالش‌برانگیز دربارهٔ اخلاق و هویت است.» - کایرکاس ریویوز

«نثر فیلیپس در این کتاب کمی شبیه الیور ساکس روانکاو مشهور است، هم دوست‌داشتنی و هم سبکبار.» - بوستون ساندی گلوب

«فیلیپس بازیگوشانه و به‌شکلی وسوسه‌انگیز به مبحثی پرداخته که تمایل دارید در مورد آن به غیرادبی‌ترین زبان‌ها نوشته شود. این ویژگی جذاب آثار اوست، کمی تحریک‌آمیز و دوسویه، از همان ابتدای این کتاب عاشق لذت‌های ناممنوع می‌شوید.» - نقد کتاب نیویورک تایمز

«این کتاب کوچک سرشار از بینش روان‌شناختی، فلسفی و ادبی است.» - پابلیشرز ویکلی

«سنجیدن در فلسفه، ادبیات و رونکاوی با آدام فیلپس واقعاً لذت‌بخش است. از طریق مقالات زیبای او، متوجهٔ چیزهایی می‌شوید که تابه‌حال به آن‌ها توجه‌ای نکرده بودید.» - واشنگتن پست

بسیاری از مردم به اشتباه گمان می‌کنند تنها می‌توان با گذشتن از مقررات و تجربهٔ چیزهای ممنوع به لذت واقعی رسید، اما آدام فیلیپس در این کتاب دیدگاه شما نسبت  به این قوانین را تغییر خواهد داد و به شما نشان می‌دهد چقدر راحت می‌توان از لذت‌های ناممنوع نیز لذت برد.

«اسکار وایلد با آن جملهٔ مشهورش، مبنی بر اینکه مشکل سوسیالیسم این است که زیادی وقت آدم‌ها را می‌گیرد، داشت بهمان خاطرنشان می‌کرد که همواره چیزهایی وجود دارند که حتی از مهم‌ترین چیزهای زندگی‌مان برایمان مهم‌ترند؛ و اینکه، هرقدر هم چیزی برایمان اهمیتِ بسیار داشته باشد، همیشه چیزهای دیگری هم هست که دوست داریم انجام بدهیم. سوسیالیسم ناگزیر وجهی بازدارنده دارد؛ احتمالاً ازمان بخواهد از خیر چیزهای زیادی بگذریم. درست مثل سایر تعهدات ما، سوسیالیسم هم از چیزهای زیادی محروممان می‌کند، از چیزهای زیادی منعمان می‌کند. ما انسان‌ها، با رواداشتن چیزهایی به خودمان، خود را از چیزهایی دیگر منع می‌کنیم. همهٔ ایدئال‌هایی که برای خود داریم ـ همهٔ هدف‌هایمان، آرزوهایمان و باورهایمان ـ به معنی واقعی کلمه محدودکننده‌اند. البته که مقصود و هدف آنها همین است. ولی از نظر وایلد، در این واقعیتِ روشن و ساده ـ که نمی‌توانیم همه کاری انجام دهیم، که نمی‌توانیم به همه‌چیز اعتقاد داشته باشیم، که نمی‌‌توانیم عاشق و خواهان همه باشیم ـ نوعی اراده و انتخابِ سهل‌انگارانه هست. چه‌بسا ما کمی زیادی مشتاقِ از خودگذشتگی هستیم؛ چه‌بسا خودمان دلمان می‌خواهد از خیر چیزهایی بگذریم. در واقع شاید ما کاری را از آن رو انجام می‌دهیم که می‌خواهیم با انجام‌دادنش از چیزهایی دیگر چشم‌پوشی کنیم. به‌نظر می‌رسد وایلد قصد داشته بگوید هر چیزی در صورتی امکان‌پذیر می‌شود که بسیاری چیزهای دیگر ناممکن، غیرقابل‌تصور و دورازذهن شوند.»

«امروزه آنچه را که در اواخر قرن نوزدهم با عنوان «جنبش زیبایی‌شناختی» از آن یاد می‌شد ـ یعنی به‌طور کلی، آثار پیتر و وایلد و بازتقریر آنها از آثار جان راسکین، جان هِنری نیومن و متیو آرنولد و رمانتیسم مقدم بر آنها ـ سوای چیزهای دیگر، می‌توان تلاشی دانست برای تغییر زبانی موروثی؛ پیداکردن راهی نو برای توصیف اینکه ما با پیروی از قاعده‌ای چه چیز را بر خودروا می‌داریم و خود را از چه چیز محروم می‌کنیم (تو گویی خودمان می‌توانیم بگوییم چه چیزهایی را می‌خواهیم به ارث ببریم و با چیزهایی که به ما به ارث رسیده چه می‌خواهیم بکنیم: در این مورد، به ارث‌بردن زبان اخلاقیات،‌ زبان قواعد و اصول و اشکالی از زندگی که این قواعد و اصول به جای ما برایمان در نظر گرفته‌اند.) دیوید دُلورا در کتاب عبری و یونانی در عصر ویکتوریای انگلستان می‌نویسد: «جنبش زیبایی‌شناختی جنبشی مهم و قابل‌احترام بود در خدمت بازنمایی زندگی در تمامیت آن، بازنمایی آن برای جامعه‌ای، به‌قول آرنولد، بیش از پیش آگاه از اینکه «نظام نهادها، واقعیات دیرین، اصول، عادات و قواعد تعصب‌آمیز تثبیت‌شدهٔ» موروثیِ سفت‌وسخت پاسخگوی نیازهای زندگی مدرن نیستند.» این آدم‌های عصر ویکتوریا، به قول آرنولد در جستار «دموکراسی»، قصد داشتند «زندگی و کاروبار خود را به‌شکلی زنده‌تر و روشن‌تر درک کنند». اگر به‌جای کلمات «خوب» و «درست» (یا «مقدس») از کلماتی مثل «زیبا» یا «لذت‌بخش» یا «مفرح» استفاده کنیم ـ که البته در مورد وایلد بدیل‌های دیگر اواخر قرن نوزدهم، یعنی «مفید» یا «سودمند»، به کار نمی‌آیند ـ زندگی ما به چه شکل تغییر می‌کند؟»

«می‌شود فهمید که وایلد، سوای چیزهای دیگر، در تلاش برای یافتن راه‌هایی است برای لذت‌بردن آدم‌ها از همنشینی و رفاقت (مثلاً نمایشنامه‌هایش موجب می‌شود به‌شکلی تازه از حرف‌زدن آدم‌ها با همدیگر لذت ببریم؛ طوری که انگار خیلی بد است اگر صحبت‌کردنِ آدم‌ها باهم کسل‌کننده و بی‌روح باشد). به‌زعم وایلد، و بسیاری از معاصران او در اواخر قرن نوزدهم، در آن دوران چیزی وجود داشت که تصور و تخیل فرد و فردگرایی را به خطر می‌انداخت، آن چیزی را به خطر می‌انداخت که در مورد «خود» و روابط و مناسبات آدم‌ها با یکدیگر ارزشمند تلقی می‌شد. درواقع، در سال 1859، یعنی همان سال که داروین در باب منشأ انواع را منتشر کرد، جان استوارت میل در جستاری با عنوان در باب آزادی، که مانیفیست لیبرالیسم مدرن می‌دانندش، در فصلی با عنوان «دربارهٔ فردیت»، نوشت: «کسی که اجازه دهد جهان، یا حصهٔ خود او از جهان، برنامهٔ زندگی‌اش را برایش تعیین کند، نیازی به هیچ کدام از قوای ذهنی ندارد مگر قدرت تقلید بوزینه‌وار.» در باب آزادیِ میل منادی جدی و شاخص دل‌مشغولی‌های افسونگر سبک باب روز وایلد بود؛ در در باب آزادی، «استبداد اکثریت»، «نظر عامه‌»ای ددمنش و نوپاست که خطرش آن چیزی را تهدید می‌‌کند که او «تنها آزادیِ شایستهٔ نام آزادی» می‌نامدش، «جست‌وجوی خیر خودمان به شیوهٔ خودمان». بنابراین احتمالاً‌ می‌توانیم به‌شکلی ساده‌انگارانه‌تر از خود بپرسیم معضلی که راه‌حلش تعبیر خاص وایلد از زیبایی‌پرستی است چیست؟»

بسیاری از روانکاوها و نویسندگان در مورد لذت‌های ممنوعه نوشته‌اند، اما شده تابه‌حال به لذت‌های ناممنوع فکر کنید؟ لذت‌هایی که در دسترس همه هست و کمتر توجهی به آن‌ها می‌شود؟ ایدهٔ اصلی کتابِ جدید آدام فیلیپس بسیار ساده است. او به سراغ قوانین و وسوسهٔ شکستن آن‌ها رفته است و از احساس لذتی می‌گوید که آن را با مفاهیم خودکنترلی اشتباه گرفته‌ایم. اما این لذت‌های ممنوعه دقیقاً چیستند؟ لذت‌های ممنوعه می‌تواند شکستن قوانین ساده باشد مانند رد شدن از چراغ قرمز. اما حالا سؤالی که ایجاد می‌‌شود این است که لذت‌های ناممنوع از نظر آدام فیلپپس کدامند؟

آدام فیلیپس در کتاب لذت‌های ناممنوع، اسکار وایلد نویسندهٔ مشهور قرن نوزدهم را سکوی پرشی برای خود کرده و به بررسی عملکرد تابو در جامعه پرداخته است؛ تابوئی که با سقوط «آدم و حوا» شروع شد و راه به افکار بزرگترین متفکران و روانکاوان یافت. از جمله لذت‌های ناممنوعِ فیلیپس که به گفتهٔ خودش اگر می‌خواهیم از چنگال تابو فرار کنیم باید به آن‌ها پناه ببریم می‌توان به نوشیدن «قهوهٔ صبحگاهی» و همچنین انتقاد از خود و اطلاعت اشاره کرد. فیلیپس ایده‌های خود را در پنج فصل به شما توضیح می‌دهد. او استدلال می‌کند که لذت‌های ممنوعه آن‌هایی هستند که ما تمایل داریم بیشتر به آن‌ها فکر کنیم، اما اگر بادقت به این مسئله نگاه کنیم، می‌توانیم از لذت‌های ناممنوع نیز به اندازهٔ لذت‌های ممنوع لذت ببریم؛ لذت‌هایی که به دست آوردن‌شان آسان است و از نظر اجتماعی تأیید شده‌اند. او معتقد است که شاید ما به دلیل محدودیت‌ها و قوانین خاصی که برای‌مان وضع شده، لذت‌های ناممنوع را نادیده گرفته باشیم.

• یادداشت مترجم
• وضع‌کردن قانون
• فوت‌وفن فرمان‌برداری
• علیه خودنکوهی
• لذت‌های ناممنوع
• خودِ زندگی
• کودا
• قدردانی

• کتاب حسرت (در ستایش زندگی نازیسته) اثر دیگری از آدام فیلیپس روانکاو مشهور و کتابی متحول‌کنندهٔ دربارهٔ زندگی نازیستهٔ انسان‌ها است؛ زندگی‌ای که در پَس ذهن‌مان آرزو می‌کنیم کاش می‌توانستیم آن را تجربه کنیم.