زندگی ‌نامه ‌ی هانا آرنت

معرفی کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت اثر سامانتا رز هیل

امتیاز در گودریدز: ☆ ☆ ☆ ☆ ☆

کتابِ زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت از سایت گودریدز امتیاز 4.3 از 5 را دریافت کرده است.

امتیاز در آمازون: ☆ ☆ ☆ ☆ ☆

کتابِ زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت از سایت آمازون امتیاز 4.6 از 5 را دریافت کرده است.

معرفی کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت:

هانا آرنت یکی از مشهورترین متفکران سیاسی قرن بیستم بود. آرنت که در سال 1906 در آلمان متولد شد اولین کتاب خود را در بیست‌وسه‌سالگی و قبل از این‌که از دنیای فلسفهٔ دانشگاهی دور شود منتشر کرد. پس از جنگ جهانی دوم آرنت تبدیل به یکی از برجسته‌ترین و بحث‌برانگیزترین متفکران و روشنفکران زمان خود شد و آثار تأثیرگذارش مانند «توتالیتاریسم»، «وضع بشر» و «آیشمن در اورشلیم» در همان دوران منتشر شدند. سامانتا رز هیل که هم‌اکنون معاون «مرکز علوم انسانی هانا آرنت» در کالج‌بارد است، جزئیات زندگی و اسناد بایگانی، اشعار و مکاتبات هانا آرنت را در این کتاب گردهم آورده تا زندگی زنی را آشکار کند که اشتیاقش به زندگی ذهنی، نتیجهٔ عشقش به دنیا بود. کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت اولین بار در سال 2021 در لندن و در مجموعهٔ «زندگی‌های انتقادی‌» منتشر شد.

واکنش‌های جهانی به کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت:

«هیل در این کتاب خاطر نشان می‌کند که کار بر روی آگوستین، آرنت را به رسیدن به مفهوم عشق به جهان سوق داد. رزهیل نقل‌قول‌هایی از آرنت را در این کتاب منتشر کرده است و به ما می‌گوید که دنیا از دیدگاه آرنت چگونه بود.» - سیلا بنحبیب، نقد کتاب نیویورک

«هیل خیلی سریع به نکته‌های اصلی دربارهٔ آرنت می‌رسد: او هر چه لازم است از آرنت می‌گوید و به حال و آینده نگاهی می‌اندازد. هیل ما را از نقدهای کلیشه‌ای که بخش قابل‌توجهی از افسانهٔ آرنتی را تشکیل داده دور می‌کند... درعوض آرام و خیلی بی‌سروصدا ما را به بحث‌برانگیزترین ایده‌های آرنت می‌کشاند.» - شان ساچدف، نقد کتاب لس‌آنجلس

«با این‌که شاید فکر کنید هدف این زندگی‌نامه معرفی مختصر و پرجنب‌وجوش آرنت باشد، اما هیل دست به خلق اثری غنی‌تر زده است و در این کتاب زندگی و اندیشهٔ آرنت را به شما معرفی می‌کند. هیل می‌گوید که آثار آرنت فراخوانی به ماست که به جهان از نو بیندیشیم. هیل، آرنت را نردبانی نمی‌داند که به تفکر ما شکل می‌دهد، بلکه او را به‌درستی نشان می‌دهد و توضیح می‌دهد چطور می‌‌توان همسو با آرنت فکر کرد، چون آرنت کسی است که ارزش دارد در کنارش به تفکر بنشینید.» - بررسی کتاب‌‌های زنان

چرا باید کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت را بخوانیم؟

هانا آرنت متفکری بود که شهرتش با انتشار کتاب توتالیتاریسم و آیشمن در اورشلیم تثبیت شد. آرنت در این کتاب به یهودستیزی، امپریالیسم و نژادپرستی در قرن نوزدهم پرداخت و رشد توتالیتاریسم را نتیجهٔ فروپاشی دولت_ملت سنتی دانست. آرنت زنی بود که در طول زندگی به خودش وفادار ماند و هرگز از مکتب، سنت یا ایدئولوژی خاصی پیروی نکرد. آرنت همچنین نویسنده‌ای تکرارنشدنی بود و به همین دلیل است که همه دوست دارند از زندگی او بدانند و آثار او را بخوانند.

جملات درخشانی از کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت:

««موضوع اندیشیدن چیست؟ تجربه! و نه هیچ‌چیز دیگری!» این چیزی بود که هانا آرنت با حرارت در نشستی که «انجمن مطالعات اندیشه‌‌های سیاسی و اجتماعی تورنتو» در سال 1972 در خصوص «آثار هانا آرنت» برگزار کرد، گفت. آرنت را دعوت کرده بودند که مهمان افتخاری این نشست باشد و خودش اصرار کرده بود که ارائه هم داشته باشد. آثار او از وجوه مختلف راجع به اندیشیدن‌اند. آرنت در دفتر روزگار اندیشه می‌پرسد: «آیا راهی برای اندیشیدن هست که مستبدانه نباشد؟» در ابتدای کتاب وضع بشر می‌گوید: «... به این ترتیب، پیشنهادی که می‌کنم بسیار ساده است: چیزی بیش از این نیست که به کاری که می‌کنیم، بیندیشیم.» وقتی دادگاه آدولف آیشمن را در اورشلیم برای نشریه‌ی نیویورکر گزارش می‌کرد، به این نتیجه رسید که آیشمن فاقد توانایی اندیشیدنی است که با آن به تأمل در خویشتن بپردازد و نمی‌تواند دنیا را از دریچه‌ی دیده‌ی دیگری ببیند. آخرین اثر آرنت، حیات ذهن، نیز با جستاری در خصوص «اندیشیدن» آغاز می‌شود. از نظر آرنت اما اندیشیدن و تجربه‌کردن شانه‌به‌شانه‌ی هم می‌روند و تردیدی نیست که زندگی و آثار خود او را شرایط اجتماعی و سیاسی قرن بیستم شکل دادند.»

«دوست خوبش مری مک‌کارتی که نویسنده‌ای آمریکایی است آرنت را همچون «الهه‌ی باشکوهی بر صحنه‌ی نمایش» توصیف می‌کند. هانس یوناس، فیلسوف آلمانی، می‌گفت که آرنت «قوتی داشت، واجد راهنمایی درونی بود، غریزه‌ای که با آن کیفیت را تشیخص می‌داد و پیِ جوهر امور می‌گشت، و ژرفا را می‌جست، قوتی که به او خاصیتی جادویی می‌بخشید.» ژولیا کریستوا، فیلسوف بلغاری_فرانسوی، نوشت: «بسیاری از هم‌عصران آرنت از فریبندگی‌های زنانه‌ی او سخن می‌گفتند؛ نیویورکی‌هایی که پایشان به محافل شهر باز بود، مجذوب این «زن بی‌قید وایماری» شده بودند.» لیونل آبلِ نمایشنامه‌نویس او را «هانای مبتکر» می‌خواند. «اداره‌ی تحقیقات فدرال» (اف‌بی‌آی) او را این‌گونه توصیف کرده بود: «زنی کوتاه، خِپل، با شانه‌های افتاده، که موهایش را کوتاه می‌کند و صدای مردانه و ذهنی حیرت‌انگیز دارد.» شاید چیزی که فهمش در خصوص آرنت از همه چیز دشوارتر باشد این است که او به‌زعم همه منحصر به فرد بود. مطلقاً بی‌ظیر. آرنت در شعر سایه‌ها، خودنگاره‌ای که در سال‌های جوانی‌اش سروده، عطشی را که برای تجربه‌کردن دنیا دارد همچون اتبلا «در دام تمنا» توصیف می‌کند. چیزی که از همان نخستین سال‌ها او را به کار کشاند میل سیری‌ناپذیرش به تجربه‌کردن و فهم حیات بود. به بیانی که بعداً خودش در این خصوص طرح کرد، کارِ فهمیدن، برخلاف عطشِ دانستن، مستلزم تعهد بی‌پایان به فعالیت اندیشیدن است؛‌ مستلزم این است که فرد همواره مهیای آغاز دوباره باشد.»

«در نوشته‌های آرنت هم‌چنین نوعی گشودگی بنیادی به چشم می‌آید که خواننده را به تفسیر و بازی دعوت می‌کند. آرنت اندیشمندی شاعر مسلک بود. برخی او را اندیشمندِ «و» خوانده‌اند. به قول دوست علوم‌سیاسی پیشه‌اش هانس مورگنتاو، «ذهن او به مانند ذهنی شاعرانه کار می‌کرد،‌ ذهنی که پیوستگی می‌آفریند و روابطی را کشف می‌کند که وقتی صورت‌بندی شده باشند بدیهی به نظر می‌رسند، اما تا پیش از آن‌که شاعر آن‌ها را صورت ببندد به فکر هیچ‌کس خطور نکرده‌اند.» آرنت می‌دانست که معنا امری منعطف است، و می‌دانست که معنا را باید از طریق روایتگری صیقل داد. او به دنبال یافتن زبانی جدید بود تا با آن به بیان پدیدارهای سیاسی قرن نو بپردازد، و برای یافتن این زبان نو خود را از سنت رهانید تا فلسفه، الهیات، نظریه‌ی سیاسی، ادبیات و شعر را در منظومه‌هایی نوین در کنار هم بنشاند. آرنت زن موهوم‌پرستی نبود. برای پیش‌گویان و طالع‌بینان هم ارجی قائل نبود. او حتی به افسانه‌ی پیشرفت هم باور نداشت. مشغولیتش این‌جا و اکنون بود، یعنی زندگی‌های روزانه‌ی مردمان معمولی. آرنت فکر می‌کرد به جای این‌که زندگی و سیاستمان را حول تلقی‌ای از آینده‌ای که همیشه ممکن است بهتر باشد سامان دهیم، باید اکنون خیر را در آغوش بکشیم.» 

دربارهٔ هانا آرنت و کتابِ زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت‌:

هانا آرنت که در سال 1906 در آلمان و در خانواده‌ای یهودی غیرمذهبی ریشه‌داری زاده شد، از همان سنین پایین احساس می‌‌کرد که با دیگران متفاوت است، فکر می‌کرد بیگانه است، شورشی است و چنان که بعداً تعبیر کرد، مطرود و غیرقانونی است. وقایع زندگی‌اش خدشه‌ای به این ادعا وارد نیاوردند. آرنت وقتی چهارده‌ساله بود از دبیرستان اخراج شد چون علیه معلمی که به اون توهین کرده بود، اعتراضی به راه انداخت. وقتی نخستین همسرش گونتر آندریس، در سال 1933 برلین را ترک کرد، آرنت ماند و خانه‌شان را تبدیل به قرارگاهی زیرزمینی برای کمک به کمونیست‌‌های فراری از آلمان کرد. همان سال چون مصادیق تبلیغات یهودستیزانه را در «کتابخانه‌ی دولت پروس» گردآوری می‌کرد، گشتاپو دستگیرش کرد. آرنت به پاریس گریخت و در آن‌جا زبان فرانسوی آموخت و در زمینهٔ زبان عبری مطالعه کرد و در عین‌حال با سازمان «جوانان مهاجر» همکاری کرد که به جوانان یهودی کمک می‌کرد به فلسطین مهاجرت کنند. آرنت یکی از متفکرانی بود که بدون ترس و واهمه سؤالات نامطلوبی را مطرح می‌کرد و اصرار داشت که حقوق بشر نتیجهٔ عکس خواهد داد. او شجاعانه ادغام اجباری مدارس را زیر سؤال بُرد و از حقوق ازدواج بین نژادی و نافرمانی مدنی دفاع می‌کرد. آرنت در میان متفکران بزرگی جای می‌‌گیرد که غنی‌ترین و قانع‌کننده‌ترین دیدگاه را دربارهٔ نیاز بشر به زندگی عمومی و سیاسی بیان کرد. به‌خاطر تمام دلایلی که ذکر کردیم و دلایلی بسیار بیشتر، او به تأثیرگذارترین متفکر سیاسی قرن سیاسی قرن بیستم تبدیل شد.

بخشی از فهرست مطالب کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت

مقدمه: فهمیدن
۱. بیداری درونی 
۲. سایه‌ها
۳. عشق و آگوستین مقدس
۴. زندگی زنی یهودی
۵. روی‌آوردن به سیاست
۶. «ما پناهجویان»
۷. توقیف
۸. وضعیت اضطراری
۹. انتقال
۱۰. دوستی
۱۱. آشتی
۱۲. خاستگاه‌های تمامیت‌خواهی

اگر از خواندن کتاب زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت لذت بردید، از مطالعۀ کتاب‌های زیر نیز لذت خواهید برد:

• کتاب هانا آرنت (آخرین مصاحبه‌ها و دیگر گفت‌وگوها) با ترجمهٔ هوشنگ جیرانی. این کتاب مجموعه‌ای از گفت‌وگوهای هانا آرنت فیلسوف و نظریه‌پرداز برجستهٔ آلمانی است که پیش از مرگ او در سال 1973 انجام شد. آرنت در این مصاحبه‌ها از موضوعات مختلف و دیدگاه‌ها و عقاید خودش صحبت کرده است. 

• کتاب هانا آرنت؛ زندگی یک روایت است اثر ژولیا کریستوا فیلسوف و منتقد ادبی فرانسوی است. او در این کتاب به دنبال بررسی وجودی فلسفهٔ هانا آرنت از جمله تفسیر او از مفاهیم مختلف از زبان خودش پرداخته است. او در این اثر می‌کوشد افکار آرنت را واکاوی کند و برخی تناقضات و بدفهمی‌های آثار او را آشکار کند.


• کتاب هانا آرنت (زندگی در عصر ظلمت) اثر آن‌سی هلر روزنامه‌نگار است. آرنت که پس از انتشار کتاب آیشمن در اورشلیم از غوغایی که این کتاب برپا کرد شوکه شده بود، بلافاصله گزارشی در مورد پیش‌پاافتادگی شر منتشر کرد و حالا آن‌سی هلر سعی کرده است در این کتاب از زندگی و اتفاقاتی که در طول دورهٔ زیستی هانا آرنت اتفاق بوده بود بگوید. 

دربارۀ سامانتا رز هیل‌: نویسندهٔ کتابِ زندگی‌نامه‌ی هانا آرنت