تسهیل فرایند حل و فصل در روان درمانی

معرفی کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی اثر پاتریشیا کاگلین

امتیاز در آمازون: ☆ ☆ ☆ ☆ ☆

تسهیل فرایند حل‌وفصل در روان‌درمانی از سایت آمازون امتیاز ۴.۹ از ۵ را دریافت کرده است.

معرفی کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی:

تسهیل فرایند حل‌وفصل در روان‌درمانی اثر دکتر پاتریشیا کاگلین روان‌درمانگر، مدرس، محقق برجستهٔ روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده و نویسنده‌ است که در سال ۲۰۲۲ منتشر شد. کتاب حاضر حاصل چهل سال مطالعه و کار علمی دکتر کاگلین در زمینهٔ هنر و علم روان‌درمانی پویشی است. دکتر کاگلین که به درک نظری رشد طبیعی و آسیب‌شناختی علاقه‌مند است، در این کتاب به توصیف مفصل و ابهام‌زدایی از مفهوم حل‌وفصل در روان‌درمانی پویشی می‌پردازد، مفهومی که گرچه مهم‌ترین جنبهٔ فرایند درمان است، اما مغفول مانده است. تمرکز دکتر کاگلین در این کتاب بر موضوع مهم اما نادیده‌ گرفته‌شدهٔ مشکلات ناشی از کار با بیمار در طول فرآیند درمان برای روان‌درمانگران است، به‌ویژه روان‌درمانگرهایی که به درمان‌های روان‌پویشی و تجربی مشغول هستند.

واکنش‌های جهانی به کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی:

«یک بار دیگر پاتریشیا کاگلین کتابی بسیار واضح دربارهٔ روان‌درمانی نوشته است. همان‌طور که او از طریق رونوشت‌های متعدد نشان می‌دهد، تغییر عمیق از طریق یک پیشرفت جادویی رخ نمی‌دهد بلکه به دلیل کار دقیق و درگیرهای متعدد با افراد مختلف در دوره‌های زندگی رخ می‌دهد. علائم اغلب چند برابر می‌شود و برای دستیابی به تغییر پایدار، درمانگر باید به‌طور سیستماتیک به هر یک از تعارضات بپردازد و از طریق آن‌ها کار خود را پیش ببرد و به بیماران کمک کند تا احساسات پیچیده را تحمل کنند. موارد متعددی که دکتر کاگلین در کتاب خود ذکر کرده، نقش علّیت چندگانه را در بروز علائم، چگونگی رسیدگی نیاز به تکرار، نقش گسیختگی و ترمیم و تجربهٔ احساسی اصلاحی نشان می‌دهند. مشخص است که این کتاب را یک استاد برجسته نوشته است.» - جان فردریکسون، استاد دانشکدهٔ روان‌پزشکی واشنگتن

«هدف جاه‌طلبانهٔ دکتر کاگلین از نوشتن این کتاب، روشن کردن فرآیندهای درمانی‌ای است که بینش عاطفی را به تغییر پایدار تبدیل می‌کنند. یک افزودنی خوشایند به ادبیات روان‌درمانی که از مدل روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده برای آموزش به روان‌درمانگران در هر رشته‌ای بهره برده است. این کتاب برای پزشکان متخصص و مبتدیان به‌طور یکسان، مملو از حکمت و مثال‌های عملی است.» - دکتر رابرت والدینگر، استاد دانشکدهٔ پزشکی هاروارد 

«پاتریشیا کاگلین یک کتاب برجستهٔ دیگر نوشته است که به وضوح جایگاه او را به عنوان یک پزشک متخصص و مدرسی بسیار با استعداد در زمینهٔ روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده نشان می‌دهد. من متوجه شدم که روایت‌های متنوع و جذاب کتاب از تجربیات دکتر کاگلین کمک بزرگی به درک چگونگی دستیابی او به چنین سطح بالایی از موفقیت با بیماران بسیار مقاوم به درمان می‌کند.» - دکتر استنلی بی.مِسر، پروفسور و رئیس سابق دانشکدهٔ تحصیلات تکمیلی روانشناسی کاربردی دانشگاه راتگرز

چرا باید کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی را بخوانیم؟

این کتاب نوعی آموزش پیشرفته برای درمانگران است و خواندن این کتاب را به همهٔ روان‌درمانگرانی که خود را متعهد به افزایش اثربخشی درمانی می‌دانند و همچنین دوست دارند به رشد شخصی و حرفه‌ای در زمینهٔ کاری خود برسند توصیه می‌کنیم.

جملات درخشانی از کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی:

«در درمان هم مثل زندگی فرق موفقیت و شکست، یعنی تفاوت کسانی که با همهٔ وجود زندگی کرده‌اند و موفق هستند با افراد باری‌به‌هرجهت، در میزان پیگیری و تداوم آن‌ها تا حصول نتیجه است. گرچه همگی مشتاق رسیدن به بینشی ناگهانی هستیم که همه‌چیز را برای همیشه عوض کند و فرایند تغییر را تسهیل کند، اما واقعیت این است که اکثر تغییرهای پایدار در نتیجهٔ تمرکز، اراده و استمرار حاصل می‌شوند. برای اینکه چنین تغییری را در زندگی‌تان رقم بزنید باید جرئت خطرکردن داشته باشید و اضطراب مسیر رشد را تحمل کند. این فرایند مناسب حال افراد بی‌دل‌وجرئت نیست، خواه درمانگر باشند، خواه بیمار. اصلاً چرا باید کتابی دربارهٔ فرایند حل‌وفصل بنویسیم (یا بخوانیم)؟ چون علاوه‌بر اینکه مرحلهٔ حل‌وفصل درمان مهم‌ترین عامل در تعیین نتیجهٔ درمان تلقی می‌شود، در کار ما این فرایند بیشتر از دیگر عوامل مغفول می‌ماند. واقعیت این است که تاکنون کتابی که مختص این فرایند مهم باشد به چاپ نرسیده است. کتاب حاضر تلاشی برای پرکردن این خلأ در راستای شفاف‌سازی و تشریح فرایندهای درمانی مختلفی است که برای تبدیل بینش هیجانی به تغییر پایدار به آن‌ها نیاز است. پژوهش‌ها و تجربیات بالینی حاکی از آن است که نه بینش عقلانی و نه تخلیهٔ هیجانی به‌تنهایی برای رسیدن به تغییر پایدار و کاهش علائم بیماری و اختلال‌های شخصیتی کافی نیستند.» 

«در اوایل ظهور روانکاوی، فروید علاقه داشت به بیماران کمک کند تا با تکانه‌های بدوی و تهیه‌کنندهٔ اید مواجه شوند و تجربه‌شان کنند؛ چرا‌که معتقد بود سرکوبی همین تکانه‌ها منجر به ایجاد علائم بیماری و رنج بیمار شده است. در نتیجه، او در ابتدا به‌دنبال روشی بود که به واسطهٔ آن مقاومت بیمار را درهم شکند و هیجان‌های سرکوب‌شده و خاطرات مرتبط با آن‌ها را به سطح آورد. به‌تدریج، فروید متوجه شد که پس از این پالایش روانی اغلب «بازگشت امر سرکوب‌شده» رخ می‌دهد و همین موضوع باعث شد تا تمرکزش را از آشکارسازی تکانه‌های اید به تقویت ایگو تغییر دهد. با این‌ کار، امکان تحمل و تسلط بر احساسات و خاطراتی که قبلاً ناهشیار بوده‌اند فراهم می‌شد و همچنین این احساسات و خاطرات در حس‌از‌خود پیوسته‌ای که فرد دارد یکپارچه می‌شد. همچنین فروید متوجه شد که بیماران، به‌جای یادآوری، درواقع تعارض‌های هیجان اضطراب‌زا و مملو از احساس گناهشان را هم در زندگی فعلی و هم در فرایند انتقال تکرار می‌کنند. بروئر انتقال این‌چنینی تعارض‌های حل‌نشدهٔ گذشته به زمان حال و به شخص درمانگر را مشکل‌آفرین و یکی از موانع درمان می‌دانست. در عوض، فروید متوجه شد که انتقال تعارض‌های حل‌نشدهٔ گذشته به زمان حال و به شخص درمانگر، درصورتی‌که به‌درستی مدیریت شود، قدرتمندترین ابزار در دسترس ما درمانگران است.»

«کار درمانگر شناسایی و روشن‌سازی مقاومت‌های بیمار دربرابر یادآوری و تجربه‌کردن هیجان‌های اضطراب‌زا است. غلبه بر این مقاومت‌ها وظیفهٔ بیمار است. فروید در ابتدای کارش بیماران را تحت‌فشار می‌گذاشت و کاملاً رک و مستقیم آن‌ها را به اتخاذ نقشی فعالانه در غلبه بر مقاومت‌هایشان دربرابر فرایند درمان ترغیب می‌کرد. با گذشت زمان، رویکرد او به این فرایند به‌تدریج منفعلانه‌تر و بدبینانه‌تر شد. او پیشنهاد کرد که ما «در برابر برتری و زور مقاومت سوپرایگو سر تعظیم فرود می‌آوریم.» دوانلو این تغییر موضع را نادرست می‌دانست و به موضع اولیه و فعالانه‌تر فروید، یعنی مواجهه با مقاومت‌ها به‌محض بروز آن‌ها، بازگشت. درمان کاری نیست که روی بیمار انجام شود، بلکه تنها زمانی درمان موفق خواهد بود که بیمار برای رسیدن به اهداف درمانی به‌شکلی فعالانه با درمانگر همکاری کند. درمانگر می‌تواند در این مسیر مشوق و راهنمای بیمار باشد، اما وظیفهٔ تبیدل این بینش‌ها به عمل باید به‌شکلی قاطعانه و مستقیم بر دوش بیمار گذاشته شود. بیمار باید، اول و مهم‌تر از هر چیزی، نگرش هشیار خود نسبت به بیماری‌اش را تغییر دهد. «او عموماً به این بسنده کرده است که دربارهٔ بیماری‌اش تأسف بخورد، آن را بی‌معنا و مسخره تلقی کند و اهمیتش را دست کم بگیرد...». پس بیمار باید جرئت پیدا کند تا با «دشمنی که آوازه‌اش بی‌دلیل نیست مواجه شود، دشمنی که بخشی از شخصیت خود اوست؛ همان‌که ریشهٔ وجودی مستحکمی دارد و هر آنچه در آینده در زندگی بیمار ارزشمند است باید از آن مشتق شود». بار دیگر، فروید دارد به چندین عامل اشاره می‌کند.»

در کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی  چه می‌خوانیم؟

درک دقیق و ساده‌کردن مفهوم «حل‌وفصل در روان‌درمانی» پویا، یکی از حیاتی‌ترین اما نادیده‌گرفته‌شده‌ترین جنبه‌های فرآیند درمانی است. درست همان‌طور که عوامل مختلفی باعث ایجاد و تداوم علائم بیماری و رنج بیماران می‌شوند، برای حل‌وفصل و درمان آن‌ها نیز اغلب به چندین مداخله نیاز است. این کتاب به موضوعاتی چون علیت چندگانه، اجبار به تکرار و دوقطبی‌های تجربه می‌پردازد و بر اهمیت ایجاد تجربهٔ هیجانی اصلاحی، شناسایی و ترمیم گسست‌های ایجادشده در پیمان، و رقم‌زدن پایانی خوش برای درمان تأکید می‌کند. در رونوشت‌های کلمه به کلمهٔ جلسات درمانِ نویسنده، عواملی که مسئول ایجاد حل‌وفصل در راستای تغییر پایدار هستند مشخص شده‌اند و خوانندگان با مطالعهٔ کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی، با مباحث نظری، پژوهشی و علمی آشنا خواهند شد.

فهرست مطالب کتاب 

فصل ۱: حل‌وفصل: از بینش تا تغییر پایدار
فصل ۲: حل‌وفصل از همان ابتدای کار: اهمیت حیاتی اولین جلسهٔ درمان
فصل ۳: پیچیدگی و علیت چندگانه
فصل ۴: اجبار به تکرار
فصل ۵: تجربهٔ هیجانی اصلاحی 
فصل ۶: گسست و ترمیم
فصل ۷: خودمختاری و دلبستگی
فصل ۸. وداعی شایسته

اگر از خواندن کتاب تسهیل فرایند حل‌و‌فصل در روان‌درمانی لذت بردید، از مطالعۀ کتاب‌های زیر نیز لذت خواهید برد:

• کتاب روان‌درمانی پویشی بلند مدت اثر گِلن اُ گابارد، وجوه متمایز و تشابه با سایر رویکردهای روانکاوی مانند سنجش و فرمول‌بندی، شواهد پژوهش اثر بخش را مشخص می‌کند. چینش اتاق درمان، ملاحظات اخلاقی، کار با فضای مجازی، وظایف درمانگر، چگونگی مواجه شدن با مقاومت مراجع و کاربرد رویاها و فانتزی‌‌ها، از جمله مباحثی است که به دقت در این کتاب به آن‌ها پرداخته شده است.

• کتاب روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت اثر حبیب دوانلو و کتابی برجسته است که نویسندهٔ آن نگاهی کلی به حقانیت، ضروریات گسترده، اهداف و تکنیک‌های این حوزه از درمان روان‌پویشی دارد.  مطالعه دقیق این کتاب، به خصوص اگر با تجربه بالینی همراه باشد، علاوه بر ترسیم خطوط کلی درمان‌های روان‌پویشی کوتاه مدت، نکات ظریف بسیاری را در هر دو جنبه نظریه و عمل در اختیار خواننده قرار می‌دهد. 

• کتاب مرجع روان‌درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت اثر نت کُن و تلاشی است در جهت تعریف عینی و سنجش‌پذیر مفاهیم روان‌درمانی پویشی فشرده و کوتاه‌مدت  (ISTDP)؛ مرجعی كه یادگیرنده را یاری می‌كند تا به آسانی به معنای مفاهیم ISTDP  پی ببرد. توضیحات نت كن دربارۀ مفاهیم این رویکرد رساست و نشان از آشنایی او با جریان‌های مختلف درISTDP  دارد. وی در حال حاضر ریاست انجمن بین‌المللی درمان‌های پویشی- تجربی را نیز بر عهده دارد.

دربارۀ پاتریشیا کاگلین‌: روان‌شناس و نویسنده