سرود سلول ها

سرود سلول‌ها از سایت گودریدز امتیاز ۴.۳ از ۵ را دریافت کرده است.

سرود سلول‌ها از سایت آمازون امتیاز ۴.۷ از ۵ را دریافت کرده است.

سرود سلول‌ها اثری از سیدارتا موکرجی پزشک، نویسنده و زیست‌شناس هندی-آمریکایی است که اولین‌بار در سال ۲۰۲۲ منتشر شد. این نویسنده که برندهٔ جایزهٔ پولیتزر نیز شده است در سومین اثرش کاوشی خارق‌العاده در معنای انسان نو بودن داشته است و  داستان‌های حیاتی و هیجان‌انگیزی از دانشمندان و پزشکان و بیمارانی گفته است که جانشان به دست این افراد نجات پیدا کرده است. این کتاب داستانِ این است که چگونه دانشمندان سلول‌ها را کشف کردند، شروع به درک آن‌ها کردند و اکنون از این دانش به عنوان انسان نو نام می‌برند.

«این کتاب گسترده و غوطه‌ور در دانش، به لطف سلول، راه جدیدی را در پزشکی ارائه می‌کند: روش‌های جدید درمان بیماران، داروهای جدید برای ایجاد آن‌ها، راه‌های جدیدی برای شفا و راه‌های جدیدتری برای درک خودمان.» - جیمی راشل هرندون، مجلهٔ کلمبیا

«در روایتی که هم غنی و هم جذاب است، موکرجی ما را از طریق تکامل به درک انسان می‌برد: از کشف‌های قرن هفدهم گرفته که نشان دادن انسان‌ها از سلول تشکیل شده‌اند تا فناوری‌های پیشرفته ما برای دستکاری و به‌کارگیری سلول‌ها برای اهداف درمانی.» - نیویورکر

«باهوش، پانوراما ... موکرجی مانند یک استایلیست ظریف است و کتابش یک راهنمای مطمئن و دلپذیر.» - همیلتون کین، تریبون مینیاپولیس

«اگر تا حالا از زیست‌شناسی نمی‌ترسیدید، سرود سلول‌ها ممکن است شما را به آنجا برساند. این کتاب مانند یک کلاس تخصصی است.» - سوزان اوسالیوان، گاردین

«جسور... مسحورکننده ... به‌طور قابل اعتمادی جذاب. موکرجی مشتاقانه آموزش می‌دهد و لذت می‌برد. در تمام این مدت ما را به یک منظرهٔ عجیب‌وغریب و پیچیده پرتاب می‌کند.» - دیوید شایویتز، وال‌استریت ژورنال

«کتاب موکرجی مانند یک راهنمای پرشور است... او تاریخچه‌های جذاب دانشمندان، خاطرات خود که گاهی دردناک هستند از بیماران و دوستانی که در اثر بیماری از دست رفته‌اند و علم پیچیده‌ای را که باعث می‌شود سلول‌ها به راه بیفتند را به هم پیوند داده است.» - هانا کوچلر، فایننشال تایمز

«برای هر کسی که می‌خواهد اجزای سازندهٔ بدن خود را درک کند ـ که مطمئنا همه مشتاق دانستن آن هستند ـ این کتاب مانند یک مقدمه آموزنده و سرگرم‌کننده است.» - اکونومیست

«موکرجی در کتاب سرود سلول‌ها تحقیقات پیشرفته و بسیار دقیق، گزارش‌های بی‌نقص و نثر زیبا را در یک مطالعهٔ دایره‌المعارفی با هم ترکیب کرده است تا تبدیل به یک کتاب علمی و ادبی جذاب شود.» - اپرا دیلی

کتاب‌های علمی سیدارتا چنان واضح، شفاف و پر از تعلیق است و چنان علم پیچیده را هیجان‌انگیز و ساده می‌کند که هر کسی مشتاق می‌شود کتاب‌هایش را بخواند. سرود سلول‌ها در شش بخش نوشته شده است و با تجربهٔ موکرجی به عنوان یک محقق و پزشک متنی فوق‌العاده برای تمام افراد است.

«من و تو، هر دو، آغازمان از تک‌سلول بوده است. ژن‌هایمان فرق دارند، ولی فقط کمی. بدن‌‌هایمان با هم فرق دارد. پوستمان، موهایمان، استخوان‌هایمان، مغزهایمان، همگی ساخت متفاوتی دارند. تجربه‌های زندگی‌مان بسیار مختلف و متفاوت‌اند. دو تا از عموهایم از بیماری روانی مردند. پدرم را به خاطر شکستگی مرگباری در استخوانش که نتیجهٔ زمین خوردن بود از دست دادم. زانوی خودم دچار التهاب مفاصل شد. دوستی را ـ بسیاری دوستان را ـ سرطان از من گرفت. و با این‌همه، اگرچه میان بدن‌ها و تجربه‌های من و تو شکاف‌هایی بسیار بزرگ هست، همچنان با هم دو ویژگی مشترک داریم. نخست، هر دو از رویانی تک‌سلولی پدید آمده‌ایم. و دوم، از آن سلولْ سلول‌های بسیاری پدید آمده‌اند؛ همان سلول‌هایی که بدن من و تو را انباشته‌اند. ما از واحدهای مادّی یکسانی ساخته شده‌ایم و مثل دو قطعهٔ متفاوتیم که از اتم‌هایی یکسان شکل گرفته‌اند. ما از چه چیزی تشکیل شده‌ایم؟ برخی از مردمان باستان گمان می‌کردند که ما ساختهٔ خون قاعدگی هستیم که با ماسیدن به جسم ما تبدیل شده‌ است. برخی معتقد بودند بدنمان پیشاپیش شکل گرفته است و ما ابتدا موجودات ریزی بوده‌ایم که کم‌کم اندازهٔ‌مان بزرگ شده است.»

«همین ابتدا، بگذارید ظرافتِ صدای رودُلف ویرشو را سپاس بگزاریم. ویرشو در ۱۳ اکتبر ۱۸۲۱ در منطقهٔ پومِرانی در پروس به دنیا آمد (که اکنون بین لهستان و آلمان تقسیم شده است) پدرش، کارل، مزرعه‌دار بود و همچنین خزانه‌دار شهر. از مادرش، یوهانا هسه ویرشو، چیز زیادی نمی‌‌دانیم. رودلف دانش‌آموزی کوشا و زرنگ بود؛ بادقت و متفکر و در زبان‌آموزی‌ بسیار باهوش. آلمانی و فرانسه و عربی و لاتین یاد گرفت و بابت فعالیت‌های دانشگاهی‌اش برای خودش نام و اعتباری بهم زد. در هجده‌سالگی، در سال آخر دبیرستان مقاله‌ای نوشت به نام «زندگیِ مملو از کار و زحمت گرفتاری نیست بلکه برکت است» و کم‌کم برای ورود به دنیای حرفه‌ای روحانیون آماده شد. می‌خواست کشیش شود و در کلیسا برای جماعت مؤمنان موعظه کند. اما ویرشو از بابت اینکه صدایش قدرت و رساییِ کافی نداشت دلواپس بود. ایمانْ برآمده از نیروی الهام است، و الهام از نیروی سخنوری جان می‌گیرد. ولی اگر قرار بود با تمام کوشش‌اش برای رسایی و شیوایی سخن، کسی ختی صدای او را هم نشنود، آن‌وقت چه؟»

«گاهی نقش رگ‌ها را روی سطح ماهیچه‌ها می‌کشید یا ماهیچه را ورقه‌ورقه می‌کرد، مثل سلسه‌ای از اسلایدهای کالبدی که می‌شود تصور کرد یکی‌یکی کنار می‌روند تا سطوح و لایه‌های زیرین نمایان شوند. می‌توانست شکم انسان را از پایین به بالا ترسیم کند، مثل تابلوی نقاش ایتالیایی قرن پانزدهم آندرئا مانِتنیا از بدن مسیح به نام سوگواری مسیح، و تصویر را به چند برش تقسی مکند، چیزی همانند آنچه دستگاه ام‌آر‌آی می‌تواند نشان دهد. او در همکاری با یان ون کالگر نقاش و چاپگر، دقیق‌ترین و ظریف‌ترین تصویرهای آناتومی انسان تا آن زمان را پدید آورد. در سال ۱۵۴۳، پژوهش‌های کالبدشناختی‌اش را در هفت جلد به نام بافت بدن انسان منتشر کرد. واژه بافت در عنوان کتاب اشاره‌ای به ترکیب و هدف آن داشت: در اینجا بدن انسان همچون ماده‌ای جسمانی و عینی بررسی می‌شد و نه چیزی رمزآلود؛ ترکیب یافته از تار و پود، نه روح. بخشی از آن درس‌نامهٔ پزشکی بود با حدود هفتصد تصویر و بخشی هم رسالهٔ علمی بود با نقشه و نمودارهای مختلف که تا قرن‌‌ها بعد پایه و اساس پژوهش کالبدشناسی انسان باقی ماند.»

موکرجی این کتاب باشکوه را از اواخر دههٔ ۱۶۰۰ آغاز می‌کند، یعنی زمانی که رابرت هوک دانشمند برجستهٔ انگلیسی و یک تاجر پارچهٔ هلندی عجیب‌وغریب به نام آنتونی ون لیوونهوک، نگاهی به میکروسکوپ‌های دست‌ساز خود انداختند. آنچه آن‌ها در آن دیدند، مفهومی رادیکال را معرفی کرد که زیست‌شناسی و پزشکی را در برمی‌گیرد و تقریباً تمام جنبه‌های این دو علم را تحت‌تأثیر قرار داد و زندگی هر دو نفر را نیز برای همیشه تغییر داد. آن دو به این واقعیت دست‌ یافتند که موجودات زندهٔ پیچیده، مجموعه‌ای از واحدهای کوچک، مستقل و خودتنظیم هستند. یعنی اندام‌های ما، فیزیولوژی‌مان، خودمان، قلب، خون و مغزمان، همگی از این بخش‌ها ساخته شده‌اند. هوک آن‌ها را «سلول» می‌نامد. کشف سلول‌ها ـ و ساختار بدن انسان به عنوان یک اکوسیستم سلولی ـ از تولد نوع جدیدی از پزشکی مبتنی بر دستکاری درمانی سلول خبر داد. بسیاری از بیماری‌‌ها از جمله شکستگی لگن، ایست قلبی، آلزایمر، زوال عقل، ایدز، ذات‌الریه، سرطان ریه، نارسایی کلیه و حتی کووید را می‌توان به نتایج عملکرد غیرطبیعی سلول‌ها یا سیستم‌های سلولی ربط داد. در کتاب سرود سلول‌ها، موکرجی داستان چگونگی کشف سلول‌ها را توسط دانشمندان تعریف کرده است و نشان می‌دهد چگونه درک آن‌ها از وجود سلول‌ها، اکنون باعث پیدایش انسان نو شده است.

• کتاب ژن (تاریخ خودمانی) اثر دیگری از سیدارتا موکرجی پزشک و سرطان‌شناس آمریکایی هندی‌تبار است. نویسنده در این کتاب تاریخچهٔ ژن و تحقیقات ژنتیکی از ارسطو گرفته تا کریک، واتسون و فرانکلین و سپس دانشمندان قرن بیست‌ویکم را که نقشهٔ ژنوم انسان را ترسیم کردند، شرح می‌دهد. نویسنده با لحنی داستانی و جذاب از قدرت ژنتیک در تعیین رفاه و ويژگی‌های افراد می‌گوید.