

مسئله رنج (جستارهایی درباره فقدان فاجعه و مرگ)
انتشارات کرگدن منتشر کرد:
در مورد موضوعهایی چون رنج و فقدان که عمیقاً به وجدان و درونیات آدمی مربوطاند، معرفت به گونهای ویژه رخ مینمایاند. در این موارد، ذهن نظمی نامنظم و جست وجویی در همه اطراف و اکناف را طلب میکند. آگاهی شکلی جنون آمیز به خود میگیرد و هر آنچه در دسترس است، از کتاب و فیلم و هنر و مذهب و ادبیات و حکمت عامیانه و غیره، به میان میآید مدارک علمی و نظم و سیاق مطالعاتی و دانشگاهی را موضوع مرگ و رنج پس میزنند و همزمان طلب میکنند. در اینجا، آنچه مطرح است و ما را به حرف زدن در مورد این موضوعها میکشاند نه داشتن دانشی خاص بلکه دارایی مشترک همه ما یعنی خود رنج و اقرار به معرفت ناپذیر بودن آن است.
رنج پدیدهای اجتماعی است؛ چیزی که از آن به رنج اجتماعی تعب میشود این بدان معنا است که رنج فرایندی اجتماعی است و ارتباطی در هم تنیده با موقعیت تاریخی فرهنگی و جغرافیایی دارد. رنجها، هرچند بشری و عمومیاند، به گونهای خاص و اجتماعی ساخته و ادراک میشوند. به عنوان مثال، در اینجا و این زمان رنج مرگ عزیزانم را چگونه میفهمم؟ چه چیزهایی به آن معنا میدهند و در ارتباط با آن هستند؟ این حرف بدین معنا است که همواره مفصل بندی میان رنج و جامعه مهم است و میباید رنجها را براساس یک موقعیت اجتماعی و سیاسی انضمامی مورد توجه و بررسی قرار داد.
فروشگاه اینترنتی 30بوک
معرفی کتاب مسئله رنج اثر امین بزرگیان
چرا باید کتاب مسئله رنج را بخوانیم؟
جملات درخشانی از کتاب مسئله رنج:
«معنایابی برای رنج در عصر مدرن تمام هدف انسان برای این تأمل دردناک است: من میخواهم با رنجم چه کنم؟ گفتار رایج با روانپژوهی در رنج، تاب آوردنِ آن را هدف خود قرار میدهد: رنج را تحمل کنم تا تداوم زندگی ممکن شود. بیگمان این هدفی قابلقبول است، اما محدود کردن تأمل در رنج به تابآوری حیات این خطر را در خود دارد که منابع رنج، منابع مادّی رنج، دستنخورده باقی بمانند: آن مادّیتی که سازندهٔ رنج است؛ آن نظام طبقاتیای که منشأ درد تهیدستی و بیماری است؛ و آن ساختاری که ظالم را توزیع میکند. اگر تأمل به رنج به تابآوری آن محدود بماند، چگونه میتوان به بهبود زندگی امید بست؟ اینجا است که نابسنده بودن مواجهات صرفاً روانشناسانه با موضوع عیان میشود. در ورای هر تأملی به رنج، آنگونه که مثلاً آلبر کامو در رمان طاعون مینویسد، باید پروژهای عینی برای رهایی نیز موردتوجه باشد. آنچه جامعه را از طاعون نجات میدهد «شرافت» است. شرافت صرفاً اقدامی شخصی و فضیلتی فردی نیست، بلکه در بطن خود اشتیاق به بهبود وضعیت جمعی را نیز ذخیره دارد. این پلی است که ما را از آنچه نیچه یا کامو میگویند به فلسفهٔ هستیشناسی کارل مارکس میرساند.»
«افسانهٔ سیزیف به ما نشان میدهد که، با وجود واقعیتی چون مرگ، هر کار و تلاشی بیهوده است. هرگونه دستاورد و هر موفقیتی، رسیدن به شغل مناسب و مدرک دانشگاهی و فرزند و ثروت و قدرت و غیره، تحتالشعاع واقعیت مرگِ خود قرار میگیرد. مواجهه با این پوچی در وهلهٔ نخست آدم را غمگین میکند. بدین لحاظ، رنج لحظهای رخ مینماید که انسان، فارغ از شغل و مقام و جایگاهی که دارد، از وجه سیزیفوار حیات و از پوچی آن آگاه میشود: آن هنگام که بیمار میشود یا مرگ عزیزان را میبیند و صدایی آخرالزمانی، همچون آنچه در جهان امروز طنین یافته میشنود. آمار کشتهها و ترس از ابتلا به بیماری و فقر و جنگ و آوارگی و جدایی و فقدانْ ویژگی سیزیفوار حیات را به شدیدترین شکل بر ما عیان میکنند؛ لحظهای بسیار مهم و یگانه در زندگی، لحظهای که آدمِ غمگین دچار ملال از بار حیاتی که به دوش دارد آگاهی مییابد، یا به تعبیری دیگر، لحظهای که سیزیف از دامنهٔ کوه پایین میرود تا سنگی را که افتاد باز بردارد و بالا ببرد، لحظهای که چهرهٔ غمگین او نشاندهندهٔ آگاهی از بیهوده بودن کارش است. به همین دلیل است که جرج لوکاچ در مقالهای دربارهٔ متافیزیک تراژدی در کتاب جان و صورت مینویسد آگاهی تراژیک از مرگ بهمعنی رسیدنِ روح به آگاهی، یعنی آگاهی از خود، است.»
تحلیلی بر کتاب مسئله رنج:
فهرست مطالب کتاب مسئله رنج
گفتار دوم: رنج فقدان پدر و مادر * اخلاق صغیر ـ تئودور آدورنو
گفتار سوم: رنج مرگ خود * فیلم ملانکولیا ـ لارس فُن تریه
گفتار چهارم: رنج از دست دادن دوست * سیاستهای دوستی ـ ژاک دریدا
گفتار پنجم: سوگواری * عمق فاجعه ـ حسین علیزاده
گفتار ششم: رنج ملال * مسخ ـ فرانتس کافکا
گفتار هفتم: رنج بیخوابی * از وجود به موجود ـ امانوئل لویناس
گفتار هشتم: رنج به یاد آوردن * پیرامون او ـ مارک شاگال
گفتار نهم: رنج دوری از خانه * خیابان یکطرفه ـ والتر بنیامین
پسگفتار: طرحی برای جامعهشناسی رنج
اگر از خواندن کتاب مسئله رنج لذت بردید، از مطالعۀ کتابهای زیر نیز لذت خواهید برد:
• کتاب لذتی که حرفش بود اثر پیمان هوشمندزاده نویسنده و عکاس موفق ایرانی است که تاکنون نمایشگاههای گروهی و انفرادی بسیاری در شهرهای تهران، بلژیک، دانمارک، یونان، لبنان، برلین، استرالیا، گرجستان، کویت، نیویورک و پاریس برگزار کرده است. این کتاب مجموعهای از نابترین لحظههای بهظاهر پیشپاافتاده و هر روزهٔ ما در زندگی است.
دربارۀ امین بزرگیان: روزنامهنگار و نویسنده

شاید بپسندید













