تاریخ طبری و احوال و آثار طبری (16جلدی)
انتشارات اساطیر منتشر کرد:
کتاب تاریخ طبری اثر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری با تصحیح و ترجمه ابوالقاسم پاینده، یکی از ارزشمندترین آثار ادبیات کلاسیک فارسی است. این کتاب را با نام‌های تاریخ الرسل و الملوک یا تاریخ الامم و الملوک نیز می‌شناسند. این کتاب به زبان عربی نوشته شده است. هدف او از نوشتن تاریخ طبری، نوشتن تاریخ بر اساس علم روایی بوده است. یعنی راوی بدون هیچ‌گونه دخالتی، صرفاً روایت‌ها را بیان می‌کند.
فروشگاه اینترنتی 30بوک
معرفی کتاب تاریخ طبری اثر محمد بن جریر طبری و غریب بن سعد قرطبی
کتاب تاریخ طبری اثر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری با تصحیح و ترجمه آابوالقاسم پاینده، یکی از ارزشمندترین آثار ادبیات کلاسیک فارسی است. این کتاب را با نام‌های تاریخ الرسل و الملوک یا تاریخ الامم و الملوک نیز می‌شناسند. این کتاب به زبان عربی نوشته شده است. هدف او از نوشتن تاریخ طبری، نوشتن تاریخ بر اساس علم روایی بوده است. یعنی راوی بدون هیچ‌گونه دخالتی، صرفاً روایت‌ها را بیان می‌کند.
در کتاب تاریخ طبری چه می‌خوانیم؟
این کتاب به بررسی تاریخ جهان می‌پردازد و نقطه شروع خود را زمان خلقت گذاشته است. بعد از آن به‌مرور به نقل داستان پیامبران و پادشاهان قدیمی می‌پردازد. سپس به تاریخ سلسله ساسانی پرداخته و بعد از آن به زندگی حضرت محمد می‌پردازد. وقایع زندگی پیامبر در این کتاب به ترتیب سال منظم شده‌اند و تا حدود 3 سده بعد از زندگی ایشان را در بر می‌گیرد. در نتیجه این کتاب سه بخش کلی دارد، تاریخ پیش از اسلام، تاریخ صدر اسلام و تاریخ پس از آن. دو بخش اول تنها دو جلد اول مجموعه را شامل می‌شوند. بخش سوم خود به سه بخش تقسیم می‌شود. کتاب سوم تا نیمه کتاب چهارم به زندگی و وقایع مرتبط با شخص پیامبر می‌پردازند. از نیمه کتاب چهارم به بعد به زندگی دیگر معصومان و خلفا و حاکمان اسلامی می‌پردازد.
طبری در نگارش هر دوره تاریخی ابتدا حوادث مهم هر دوره را ذکر می‌کند و سپس به جزئی‌نگری می‌پردازد. این شیوه تاریخ‌نگاری ابداع او نبوده است و از قبل از او رواج داشته. به شیوه جمع‌آوری نقل‌قول‌ها عمل کرده و کاملاً بی‌طرف بوده است و حتی حرف‌های اشخاصی که تاریخ هیچ سندیتی برای سخنان آنها ارائه نمی‌دهد را نیز بازگو کرده است.
تفاوت تاریخ بلعمی و تاریخ طبری در چیست؟
به جز این مشکلات، کتاب تاریخ بلعمی بسیار کتاب ارزشمندی است. این کتاب به لحاظ ادبی جزو مهم‌ترین آثار دورهٔ سامانی به شمار می‌رود. نثر کتاب یکی به‌خاطر ترجمه از زبان عربی و دوم به‌خاطر رواج چند زبان مختلف در آن دوران تحت تأثیر زبان پهلوی نیز هست.
با وجود این نثر کتاب ویژگی‌هایی دارد که آن را از هر دو زبان متمایز می‌کند. کتاب در نهایت سادگی نوشته شده است و بلعمی کوشیده است تا حد توان، برای لغات عربی معادل فارسی پیدا کند. با وجود این‌که نگارش این کتاب را به بلعمی نسبت می‌دهند اما به‌درستی مشخص نیست که این کتاب به قلم خود او نوشته شده یا عده‌ای از منشیان و کاتبان به سرپرستی او این کتاب را ترجیف (ترجمه و تألیف) کرده‌اند.
بریده‌هایی از جلد اول کتاب تاریخ طبری
«دلیل سخن آنکه هر چه در جهان دیده شود جسم باشد یا به‌جسم وابسته باشد و هر چه جسم باشد یا جدا باشد یا پیوسته و هر چه جدا باشد فرض ائتلاف آن با غیر رود و هر چه پیوسته باشد فرض جدائی آن رود. و چون یکی نابود شود دیگری نیز نابود شود و چون دو جزء با هم پیوندد مسلم باشد که پیوستگی حادث باشد و چون جدا شود مسلم باشد که جدایی حادث باشد. و چون همه موجودات جهان از جسم و وابسته به‌جسم چنین باشد و آنچه ندیده‌ایم و از جنس دیده‌ها باشد و هر چه به‌حادث پیوسته باشد بی‌گفتگو حادث باشد اگر پیوسته باشد فراهم آرنده‌ای آنرا به هم پیوسته باشد و اگر جدا باشد جداکننده‌ای آنرا جدا کرده باشد.»
«ابوجعفر گوید: و از گفتار اینان که خداوند به‌هنگام خلق آسمانها و زمین از آب بخاری برآورد که آسمان شد و پس از آن آب را بخشگانید و آن را یک زمین کرد معلوم شد که خداوند آسمان را پیش از زمین خلق فرمود اما هفت نکرد و پس از آن زمین را خلق کرد و محال نیست که خدای عزوجل از آب بخاری برآورده باشد که آسمان شود و آب را خشکانیده باشد که زمین آن آسمان شود اما آن را نگسترده باشد و روزهای آن را مقرر نکرده باشد و آب و کشتزار از آن برنیاورده باشد و به آسمان پرداخته باشد که همان بخار برآمده از آب بود و آن را هفت آسمان کرده باشد پس از آن زمین را که آب خشکیده بود شکافته باشد و هفت زمین کرده باشد و روزیهای آنرا مقرر کرده باشد و آب و کشتزار از آن بر آورده باشد و کوهها را میخ کرده باشد و همه روایت ابن عباس که آوردیم درست باشد.»
خواندن کتاب تاریخ طبری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟
اگر به کتاب‌های قدیمی و تاریخی علاقه دارید و دوست دارید اطلاعات تاریخی بیشتری نیز کسب کنید، حتماً کتاب تاریخ طبری را مطالعه نمایید.
درباره نویسنده کتاب تاریخ طبری
طبری بسیار عاقل بود و نشانه‌های هوش را از همان جوانی بروز می‌داد. او آمل را برای تحصیل در عراق، سوریه و مصر رها کرد و در طول سالیان متمادی، از منابع و مطالب شفاهی و مکتوب دانشمندان و کتابخانه‌های متعدد، بهره بسیاری برد و اکثر آنها را جمع‌آوری کرد. او آخر عمر خود را در بغداد بود و آنجا خود را وقف تدریس و نوشتن کرد. تمکن مالی داشت و ازاین‌جهت تمام وقتش را صرف تحقیق و آموزش می‌کرد.
آثار او بیشتر از آن که صرفاً کشف و تثبیت اطلاعات باشند، غربالگری و سازمان‌دهی مجدد اطلاعات بودند. زحمات اصلی او با تفسیر قرآن شروع شد و بعد از آن بود که تاریخ طبری را به رشته تحریر در آورد. تاریخ طبری چنان محبوب شد که شاهزاده ساسانی، منصور بن نوح، آن را به فارسی ترجمه کرد.
طبری نویسنده بسیار پرکاری بوده است به حدی که وقتی میزان آثار نوشته شده او را با سال‌شمار عمرش تطبیق دادند دریافتند که در اواخر عمرش روزی 14 صفحه متن می‌نوشته است. از جمله آثار او می‌توان به این موارد اشاره کرد.
• تاریخ طبری یا تاریخ الرسل و الملوک
• تفسیر طبری یا جامع‌البیان فی تفسیر القرآن
• آداب المناسک
• آداب النفوس
• احادیث غدیر خم
• بسیط القول فی احکام
• البصیر فی معالم‌الدین
• تهذیب الآثار و تفصیل الثبات من الخبار
• الجامع فی القرآت
• حدیث‌الطیر
• الخفیف فی الفقه
• ذیل المذیل
• صریح السنه
• طرق الحدیث
• لطیف القول فی احکام شرایع الاسلام
درباره مترجم تاریخ طبری
تسلط او به زبان فارسی و عربی زبانزد بود. او همچنین به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی هم آشنایی داشت. شهرتش بیشتر به‌خاطر ترجمه از زبان عربی است. عمده‌ترین و بزرگ‌ترین ترجمه‌های او ترجمه قران کریم و 16 جلد تاریخ طبری است. او در سال 1336 جایزة بهترین ترجمه را برای ترجمه قران کریم دریافت کرد.
از جمله آثار او می‌توان به این موارد اشاره کرد.
مجموعه داستان‌ها:
• در سینمای زندگی (1336)
• دفاع از ملانصرالدین (1348)
• داستان‌های برگزیده (1350)
• ظلمات عدالت (1354)
• مرده‌کشان جوزان (1357)
رمان:
• قاتل (1309)
داستان بلند:
• جناب آقای دکتر ریش (1348)
ترجمه‌ها:
• ترجمه التنبیه و الاشراف) علی بن حسین مسعودی، ۱۳۴۹)
• ترجمه اسرار نیک‌بختی (اوریزان ماردن، ۱۳۳۳)
• ترجمه تاریخ سیاسی اسلام از آغاز ظهور تا انقراض دولت اموی (دکتر حسین ابراهیم حسن، سه جلد، ۱۳۱۸)
• ترجمه چرا فرانسه شکست خورد (آندره موروا، ۱۳۱۹)
• ترجمه در آغوش خوشبختی (لرد آوری بوری، ۱۳۱۳)
• ترجمه تاریخ عرب (از فیلیپ حتی، دو جلد، تبریز، ۱۳۴۴)
• ترجمه عشق و زناشویی (نیکلا حداد، ۱۳۳۵)
• ترجمه قوه عصبی
• تمدن اسلامی ترجمه جلد یازدهم تاریخ ویل دورانت
• ترجمه تاریخ طبری در 16 جلد
واکنش‌ها به کتاب تاریخ طبری
علمای بسیاری درباره طبری و کتاب تاریخ طبری اظهارنظر کرده‌اند:
«اما تاریخ ابوجعفر محمد بن جریر از همه تاریخ‌ها برتر و بر همه کتاب‌های نوشته شده در تاریخ فزونی دارد.» -علی بن حسین مسعودی تاریخ‌نویس و جغرافی‌دان و دانشمند و جهان‌گرد
«اگرچه مورخ‌هایی مانند علی بن حسین مسعودی، ابوریحان بیرونی، یعقوبی و ابوعلی مسکویه در زمینه تاریخ زحماتی کشیده‌اند، لیکن هیچ‌یک به‌قدر محمد بن جریر طبری رنج نبرده و به‌قدر او اطلاع وافر دربار ساسانیان نداشته است.» - ملک‌الشعرا بهار شاعر، ادیب و نویسنده
«در واقع شاهنامه و تاریخ طبری مکمل یکدیگر هستند، بسیاری از نکات تاریخی در تاریخ طبری در شاهنامه نیست و حجم بیشتری از مطالب شاهنامه در تاریخ طبری وجود ندارد.» -جلال خالقی مطلق پژوهشگر و شاهنامه شناس دانشگاه هامبورگ
«تاریخ طبری التقاط مطالب فراوانی است که با کوشش فراوانی فراهم آمده است. مطالب منابعی که با یکدیگر اختلاف داشته‌اند در آن تهذیب نشده است. اما این وضع ارزش کار او را در نظر ما تا اندازه زیادی بالا برده است، زیرا به‌این‌ترتیب اخبار کهن، مطمئن‌تر از آن به دست ما رسیده است که طبری مورخ برای تعدیل آن رنج و کوشش به کار می‌برده است.» -تئودور نلدکه خاورشناس آلمانی
«به‌طور خلاصه، باید توجه داشت تا آنجا که ما می‌توانیم کتاب وی را بررسی کنیم، تاریخ طبری با استفاده از منابع خود بادقت فراوان و یکپارچگی نگاشته شده و نسبت به کتاب‌های گذشته خود منحصربه‌فرد است.» -یوزف شاخت استاد آلمانی-انگلیسی پژوهش‌های اسلامی دانشگاه کلمبیا
«وی دارای نگاه و اندیشه بزرگ در بین تمامی هم عصران خود بوده است.» -یحیی بن شرف النووی
«در عصر خود کوشاترین فرد در علم و پژوهش بود و صاحب طبقه‌بندی با شکوه در تفسیر، فقه، اجماع و تاریخ بود.» -ابن خلکان
«کتاب تاریخ ابوجعفر نزدیک‌ترین انتقال تاریخ و تفسیر شواهد روزگار است وی با سخت‌کوش و بدون تقلید از دیگران کار خود را ادامه داد.» -عزالدین بن اثیر
«وی در همه چیز پیشرو بود و برای انتقال تاریخ به هوس رجوع نکرد و انصاف را رعایت نمود.» -ابن تیمیه عالم الهیات، حدیث و فقه، منطق‌دان و اخترشناس
«امام ابوجعفر (طبری)، از دیگر از مفسران در همه مباحث سر بود، وی یکی از امامان در مجموعة از علوم بزرگ بود. ابوجعفر قادر به حفظ کتاب خدا، بینا از معنا، یک محقق در مقررات اصول جهان خود بود.» - جلال‌الدین سیوطی
امتیازات
تحلیل سی بوک از کتاب تاریخ طبری
اگر از کتاب تاریخ طبری خوشتان آمده، این کتاب‌ها را از دست ندهید
شاید بپسندید
