دلبستگی کتابی

کتاب «دلبستگی کتابی» نوشته‌ی احمد اخوت یک اثر تأمل‌برانگیز درباره‌ی عشق به مطالعه، کتاب‌ها و تأثیر آن‌ها بر زندگی افراد است. این کتاب در قالب مجموعه‌ای از مقالات، خاطرات و تأملات شخصی نوشته شده که ارتباط عمیق نویسنده را با دنیای کتاب‌ها نشان می‌دهد. اخوت در این اثر به بررسی مفهوم دلبستگی به کتاب‌ها از جنبه‌های مختلف می‌پردازد و با بهره‌گیری از تجربه‌های شخصی و نوشته‌های دیگر نویسندگان، تصویری جامع از این دلبستگی ارائه می‌دهد.

ساختار و محتوای کتاب

 

کتاب «دلبستگی کتابی» شامل چندین بخش اصلی است که هرکدام از زاویه‌ای متفاوت به موضوع عشق به کتاب‌ها و مطالعه می‌پردازند: 
 

• در عشق و دلبستگی به کتاب: مقدمه‌ای که تجربه‌ی نویسنده از دلبستگی به کتاب‌ها را روایت می‌کند. او از خاطرات دوران کودکی، لحظه‌های جدایی از کتاب‌های محبوب و ارتباط عاطفی عمیق خود با آثار نویسندگان بزرگ می‌گوید. 
  
•  معانی و بیان کتابی: در این بخش، اخوت به مفاهیمی همچون تقدیم‌نامه‌های کتابی، کتاب‌های تأثیرگذار در طول تاریخ و نگرش‌های مختلف به مطالعه می‌پردازد. 
  
• متفرقه‌های کتابی: شامل روایت‌هایی از عشق به کتاب، تجربه‌های خواندن و تأملات نویسندگان معروف درباره‌ی مطالعه. 
  
•  دلبستگی به خواندن: بخش مهمی که شامل گفت‌وگوهایی با نویسندگانی مانند آلبرتو مانگوئل و اورهان پاموک درباره‌ی عشق به مطالعه و تأثیر خواندن بر ذهن و زندگی است. 
  
•  دلبستگی کتابخانه‌ای: این فصل به تجربه‌ی افراد در ارتباط با کتابخانه‌ها، نگهداری و جمع‌آوری کتاب‌ها و حتی پیامدهای احساسی داشتن یک کتابخانه شخصی می‌پردازد. 
  
• سویه‌ی تاریک دلبستگی کتابی: در این قسمت، نویسنده به چالش‌ها و جنبه‌های کمتر دیده‌شده‌ی عشق به کتاب اشاره می‌کند، از جمله احساس جدایی از کتاب‌ها، جمع‌آوری وسواس‌گونه‌ی کتاب‌ها و اضطراب ناشی از نگهداری کتاب‌های بیش از حد.

چرا این کتاب جذاب است؟ 

  
نگاه نو و شخصی به موضوع مطالعه: اخوت تنها به بررسی علمی یا تاریخی کتاب‌ها نمی‌پردازد، بلکه از دریچه‌ی تجربه‌ی شخصی خود و احساساتش درباره‌ی مطالعه سخن می‌گوید. 

ترکیب روایت‌های شخصی و ارجاعات ادبی: این اثر علاوه بر خاطرات نویسنده، شامل نوشته‌هایی از نویسندگانی چون اومبرتو اکو، ژان کلود کریر، خورخه لوئیس بورخس، اورهان پاموک و آلبرتو مانگوئل است. 

زبان ساده و روان: اخوت با زبانی صمیمی و گاه شاعرانه، عشق خود به مطالعه را بازگو می‌کند و خواننده را با خود همراه می‌سازد.

این کتاب به چه کسانی توصیه می‌شود؟ 

کتاب «دلبستگی کتابی» برای گروه‌های مختلفی از مخاطبان جذاب و مفید خواهد بود، از جمله: 

• علاقه‌مندان به کتاب و مطالعه: اگر عاشق کتاب‌ها هستید و تجربه‌ی عمیق خواندن برای شما یک لذت خاص دارد، این کتاب شما را با احساسات نویسنده در این مسیر همراه خواهد کرد. 
  
•  افرادی که به زندگی‌نامه‌های ادبی علاقه دارند: این کتاب نه‌تنها درباره‌ی کتاب‌ها، بلکه درباره‌ی خاطرات شخصی نویسنده و تجربه‌ی او از دلبستگی به مطالعه است، که آن را به یک زندگی‌نگاره‌ی جذاب تبدیل می‌کند. 
  
•  دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌ی ادبیات و مطالعات فرهنگی: این کتاب از زوایای مختلف به فرهنگ کتاب‌خوانی و تأثیر آن بر زندگی فردی و اجتماعی می‌پردازد و می‌تواند الهام‌بخش مطالعات بیشتر باشد. 
  
• نویسندگان و مترجمان: کسانی که با کتاب و نوشتن سر و کار دارند، می‌توانند از تجربه‌های احمد اخوت در این اثر الهام بگیرند و ارتباط عمیق‌تری با مفهوم دلبستگی به کتاب پیدا کنند. 
  
•  کتاب‌داران و فعالان حوزه‌ی نشر: برای کسانی که در صنعت کتاب فعالیت دارند، این اثر می‌تواند نگاهی جذاب و متفاوت به جایگاه کتاب در زندگی افراد ارائه دهد. 

اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که با کتاب‌ها خاطره دارید و آن‌ها را بخشی از هویت خود می‌دانید، دلبستگی کتابی می‌تواند تجربه‌ای دلچسب و تأمل‌برانگیز برایتان باشد.

کتاب‌های مشابه با «دلبستگی کتابی» 

اگر به این کتاب علاقه دارید، احتمالاً آثار زیر نیز برای شما جذاب خواهند بود، زیرا همگی به موضوع عشق به کتاب، مطالعه، و تجربه‌ی شخصی نویسندگان با دنیای کتاب‌ها می‌پردازند: 

 کتاب‌فروشی ۲۴ ساعته‌ی آقای پنامبرا (Mr. Penumbra’s 24-Hour Bookstore) اثر رابین اسلون (Robin Sloan)  

این کتاب ترکیبی از دنیای قدیمی کتاب‌ها و فناوری مدرن است. داستان درباره‌ی مردی است که در یک کتاب‌فروشی مرموز کار می‌کند و متوجه می‌شود که برخی مشتریان آن، به‌دنبال رمزگشایی از کتاب‌هایی عجیب هستند. 

کتابخانه نیمه‌شب (The Midnight Library) اثر مت هیگ (Matt Haig) 

داستان درباره‌ی زنی است که در آستانه‌ی خودکشی قرار دارد اما به کتابخانه‌ای جادویی می‌رود و نسخه‌های مختلفی از زندگی‌اش را در آن می‌بیند. این کتاب هم درباره‌ی عشق به مطالعه است و هم درباره‌ی تصمیم‌های زندگی. 

چطور مثل یک استاد ادبیات بخوانیم (How to Read Like a Professor) اثر توماس سی. فاستر (Thomas C. Foster) 

این کتاب راهنمایی جذاب برای خواندن عمیق‌تر است و نشان می‌دهد که چطور می‌توان از لایه‌های پنهان داستان‌ها سر درآورد. کتاب حاضر، مناسب کسانی است که می‌خواهند به درک عمیق‌تری از ادبیات برسند. 

 کتاب‌فروشی کوچک بروکن ویل (The Readers of Broken Wheel Recommend) اثر کاترینا بیوالد (Katarina Bivald) 

داستان درباره‌ی زنی است که پس از مرگ دوست کتاب‌خوان خود، به شهری کوچک می‌رود و کتاب‌فروشی‌ای راه‌اندازی می‌کند که زندگی مردم آن شهر را تغییر می‌دهد. یک رمان آرامش‌بخش و دلنشین! 

کتاب‌گردی با جین آستن (The Jane Austen Book Club) اثر کارن جوی فاولر (Karen Joy Fowler) 

شش نفر با شخصیت‌های مختلف در یک باشگاه کتاب‌خوانی دور هم جمع می‌شوند و درباره‌ی آثار جین آستن بحث می‌کنند. این جلسات نه‌تنها زندگی آن‌ها را تغییر می‌دهد، بلکه به کشف جنبه‌های جدیدی از شخصیت‌شان کمک می‌کند. 

اگر به دنیای کتاب‌ها و خاطراتی که پیرامون آن شکل می‌گیرند علاقه‌مندید، این کتاب‌ها می‌توانند همانند «دلبستگی کتابی» شما را درگیر و شیفته‌ی خود کنند. 

درباره‌ی نویسنده

احمد اخوت، نویسنده، مترجم و منتقد ادبی ایرانی، در سال ۱۳۳۰ در اصفهان به دنیا آمد. او در خانواده‌ای اهل کتاب و فرهنگ پرورش یافت؛ پدرش علاقه‌مند به مطالعه‌ی کتاب‌های خطی مذهبی بود و مادرش کتابخانه‌ای کوچک از رمان‌ها و داستان‌ها داشت. 

وی پس از اتمام تحصیلات دبیرستان، در سال ۱۳۴۹ وارد دانشگاه تهران شد و در رشته‌ی جامعه‌شناسی به تحصیل پرداخت. سپس در سال ۱۳۵۲ برای ادامه‌ی تحصیل به ایالات متحده آمریکا رفت و موفق به اخذ دکترای زبان‌شناسی و فوق‌دکترای نشانه‌شناسی ادبیات از دانشگاه تگزاس شد. 

احمد اخوت در حوزه‌ی ترجمه، آثار نویسندگان بزرگی مانند ویلیام فاکنر و خورخه لوئیس بورخس را به فارسی برگردانده است. همچنین، او تألیفات متعددی در زمینه‌ی نقد ادبی و داستان‌نویسی دارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به «دستور زبان داستان»، «من و پروست» و «لطیفه‌ها از کجا می‌آیند» اشاره کرد. 

او از اعضای حلقه‌ی ادبی «جنگ اصفهان» بوده و در حال حاضر عضو شورای نویسندگان فصلنامه‌ی «زنده‌رود» است. تجربیات و فعالیت‌های گسترده‌ی او در زمینه‌ی ادبیات، او را به یکی از چهره‌های تأثیرگذار در این حوزه تبدیل کرده است.

جمع‌بندی 

«دلبستگی کتابی» یک اثر متفاوت درباره‌ی عشق به مطالعه و ارتباط انسان با کتاب‌ها به شمار می‌آید. احمد اخوت با بهره‌گیری از نثری صمیمی و روایت‌هایی خواندنی، دنیای زیبای کتاب‌خوانی را از زوایای مختلف بررسی می‌کند و به این پرسش می‌پردازد که چرا بعضی از ما هرگز نمی‌توانیم از کتاب‌ها دل بکنیم. این کتاب فرصتی است تا هر خواننده‌ای به دلبستگی‌های خود به مطالعه بیاندیشد و شاید در میان سطرهای آن، تجربه‌های مشترکی را با نویسنده بیابد.

فهرست مطالب کتاب 

یادداشت مجموعه 

سخن اول کتاب 

در عشق و دلبستگی به کتاب 

معانی و بیان کتابی 

تقدیم‌نامه‌های کتابی 

روح زمان دوره‌ای 

کتاب‌های بالینی 

چاق و لاغر کتاب 

شهرهای کتاب بنیاد / آلبرتو مانگوئل 

درباره‌ی جمع آوری کتاب و تناقض مخاطره‌آمیز احتکارگری / ونسا اوگله 

کتاب هرگز نخواهد مرد / اومبرتو اکو، ژان کلود کاریر 

سفر همراه با کتاب‌ها / الخاندرو سامبرا 

روان‌سنجی کتاب‌ها / جينت وينترسون 

جينت وينترسون دارنده‌ی فرهنگ آکسفورد / جينت وينترسون 

مجموعه‌دار {کلکسیونر} / سوزان سانتاگ 

متفرقه‌های کتابی 

دفتر متفرقه‌ها 

سخنرانی بازیافته‌ی بورخس درباره‌ی دن کيشوت خورخه/ لوئیس بورخس ........ 

عشق استاندل 

ساعت‌های خانم دالووی 

ماری ماری، محکم بگیر 

سلينجر من / انریکه بيلاما تاس  

دلبستگی به خواندن 

لذت‌های خواندن / اورهان پاموک 

گفت‌وگویی با آلبرتو مانگوئل درباره‌ی دلبستگی به خواندن / آلبرتو مانگوئل 

دلبستگی شعری / ريموند كارور 

بلندخوانی / سوزان سانتاگ 

خواننده‌ی اول 

دلبستگی کتابخانه‌ای 

کتابخانه‌ی هر كس / جیل لپور 

کتابخانه‌ی ذهن 

کتابخانه‌ی نویسنده (کتابخانه‌ی عینی) / جیمز وود 

سویه‌ی تاریک دلبستگی کتابی 

خواسته‌ها / گریس پالی 

از دنیا که بروی چه بر سر کتابخانه‌ات می آید؟ اومبرتو اکو، ژان کلود کاریر 

دشواری خلاصی از کتاب‌ها / لوئیس بازبی 

چگونه از بعضی کتاب‌هایم رهایی یافتم / اورهان پاموک  

دنیایی از آن خود / گراهام گرین

در بخشی کتاب می‌خوانیم: 

در دفتر یادداشتی، مربوط به سال‌های پایانی دهه‌ی چهل شمسی، شعری (شاید هم قسمتی از آن را) از اسماعیل نوری علا یادداشت کرده‌ام: 

مردمی دیگر می‌آیند 
با امیدی دیگر و دلی دیگر 
دیگرم اما دلگیری را پایانی نیست. 

یعنی گرچه آدم‌ها می‌آیند و می‌روند و جدید جانشین قدیم می‌شود و به هر حال همیشه خردک امیدی وجود دارد اما از نظر شاعر فقط دلگیری می‌ماند و بس و سهمش همین است. این‌جا ظاهراً دلگیری دو معنا دارد: 

یکی دلبستگی (گیر کردن دل) و دوم دلتنگی (به خاطر چیزهایی که از دست می‌روند و این‌که در پایان چندان چیزی باقی نمی ماند.) جان آپدایک می‌گوید هنر امیدوار است که با خلق شاهکار در برابر فناپذیری جاخالی بدهد در حالی که خود گرفتار نوعی فناپذیری کندتر می‌شود. کاغذ زرد، زبان قدیمی و خبرهای عبرت آموز به خرد عمومی در سطح جامعه تبدیل می‌شوند. این‌ها همه بر اثر خوره‌ی زمان است. لغتنامه‌ی دهخدا (در یادداشتی به قلم خود استاد) یکی از معانی زمان و زمانه را فوت و موت و مرگ دانسته و این بیت فردوسی را شاهد آورده است: 

ترا خود زمان هم به دست من است  
به پیش روان من این روشن است 

زمان یک مجموعه است، سلسله‌ای از وقت‌ها و مدت‌ها که روزگار (برگرفته از ریشه‌ی پهلوی روچکار یعنی فرصت) را رقم می‌زند، زمانه و دهر را، همزاد مرگ را. روزگار، زمانه، جهان، دنیا، دوران، ایام، زندگانی و دوره همه یک حوزه‌ی معنایی دارند و به زمان گذرا دلالت می‌کنند. مردمی دیگر می‌آیند با امیدی دیگر و دلی دیگر؛ یعنی روزگار پایدار نیست. حالا از کجا بفهمیم روزگاری گذشته و دورانی دیگر فرا رسیده است؟ از روح زمان آن. هر دورانی حال و فضا و عطر خاص خود را دارد و جو فکری ویژه‌ای بر آن حاکم است.