شامل نمايش‌هاي عصر مزدايسنا است و به چگونگي پيدايش اجرا و ريشه‌يابي نمايش‌ها پرداخته است که به آيين‌هاي زردشتي توجه شده است. در مجلد سوم مجموعه کتاب نمايش ايراني، اصول مذهب مزدايسنا و عقيده زرتشت، مصلح آيين ايراني که در معتقدات تغييري عميق داده، بررسي شده است. نويسنده از عقايد زرتشت سخن نمي‌گويد و فقط مزدايسنا را مورد مطالعه قرار داده است. مزدايسنا شکل ايراني مذهب کهني است که روزگاري دين مشترک بين قوم هند و ايران بوده است. عاشورپور در اين کتاب نمايش‌هاي ميرميران، شاه‌کشي، سلطان روغين و ... را که مربوط به کيش زروان است، موشکافي کرده و به علت ظهور مجدد اين کيش در عصر ساساني تحت عنوان مزدايسنا، نگاهي دوباره به آن داشته است. نويسنده در اين مجموعه تک تک مناسک و نمايش‌هاي آيين مزدايسنا را شرح داده؛ او از نمايش قوچ سياه، قوچ سپيد در عهد زرتشت گفته و ريشه‌هاي امروزي آن را در آذربايجان کنوني و در نمايش‌هاي تکه‌گرداني و کوسه‌گلين يافته است. او از آيين نمايشي فراموش شده مردگيران مي‌گويد و نشان مي‌دهد که نمايش مردگيران مخصوص زنان بوده و آن‌ها اجراکننده تمام اجزاي نمايش بوده‌اند. عاشورپور در ادامه به شرح نمايش شبيه کراسوس مي‌پردازد و از اولين نمايش جنگي ايراني که مربوط به جنگ‌هاي ايرانيان و سپاه روم بوده، پرده‌برداري مي‌کند. او جايگاه نمايش را در عصر پرابهام پارتيان براي ما عيان مي‌سازد. عاشورپور در کتابش از يکي از قديمي‌ترين نمايش‌هاي عروسکي ايران يعني تکم‌چي (بزگرداني) که هنوز هم در آذربايجان متداول است، نيز گفته و چگونگي اجراي نمايش و اجراي آن را شرح داده است. نويسنده در مجلدات اول و سوم نمايش‌هاي ايراني به طور کلي و در مجلد دوم، مطالبي را درباره وجود نمايش در ايران عنوان کرده است. تلاش او در واقع در جهت اثبات آن مطالب، کوششي بوده مبني بر اين ادعا که ايراني از آغاز پيدايش تاريخش با هنر نمايش و عناصر نمايشي آشنايي کامل داشته و پي به ضرورت اين هنر متعالي در روند تکاملي فرهنگ ديني و اجتماعي و سياسي خود برده و به خوبي آن را دريافت کرده بوده است.
شاید بپسندید
از این نویسنده
