[فرشته نوبخت] نشر آموت به همت يوسف عليخاني مدتي ست که شروع به نشر آثاري کرده که از برخي جهات قابل توجه هستند. منظورم اين است که دامنه‌ي فعاليت آموت قابل نقد و بررسي است و اين براي ناشري که تازه شروع به فعاليت کرده به معني يک دست آورد قابل تامل است ؛ مخصوصا که يوسف عليخاني پيش از اينکه ناشر باشد يک نويسنده است و اين وجهي است که نمي توان موجوديت آن را در يک ناشر ناديده گرفت. اما از ميان تمام کارهايي که نشر تازه کار آموت منتشر کرده، البته به جز مجموعه "عروس بيد" و دو مجموعه قبلي عليخاني که آثار خود ناشر محسوب مي‌شوند، بيشتر تمايل داشتم "معجون عشق" را بخوانم. اين کتاب مجموعه‌اي قابل اعتنا و توجه از مصاحبه‌هايي که عليخاني با نويسندگان آثارِ عامه‌پسند انجام داده است. دليل تمايلم هم تا حدي شخصي و در عين حال کلي است و مربوط مي شود به مطرح بودن اين سوال مهم که چرا برخي آثار با ويژگي هايي خاص، مخاطبان بيشتري پيدا مي‌کنند و مورد توجه قرار مي گيرند و در واقع چه مي‌شود که اصلا مخاطب جذب چنين آثاري مي‌شود.مخصوصا که در نمايشگاه امسال در مواجهه با مخاطبان ادبيات تجاربي داشتم که برايم اهميت اين پرسش را بزرگتر مي کند و شخصا چندين مورد از خريداران کتاب را ديدم که دنبال کتاب‌هايي با ويژگي‌هايي خاص بودند. مثلا يکي از آنها خانم جواني بود که از فروشندگان کتاب درخواست راهنمايي و معرفي يک رمان پانصد صفحه‌اي ايراني با مضموني عاشقانه داشت. نمي دانم چرا دلم خواست به اين زن کمک کنم. و چون با محصولات آن ناشر تا حدي آشنايي داشتم، جلو رفتم و براي راهنمايي بهتر از آن خانم پرسيدم که معمولا چي مي‌خواند؟ اما زن به جاي جواب فقط نگاهم کرد و وقتي سوالم را با اين پرسش که تا به حال چه خوانده، اصلاح کردم، نام يکي از همين نويسنده ها را آورد و گفت يکي – دو تا از کارهاي ايشان را خوانده است. موارد اينچنيني کم نبودند. در واقع اغلب همين‌طور بودند. کتاب‌هاي به قول خودشان لاغر را برمي‌داشتند، با لب‌هايي آويزان و نگاهي مشکوک طرح جلد و عنوان آن را ورانداز مي‌کردند و دوباره سرجا بر مي‌گرداندند. اين البته يک طرف قضيه است. اما طرف ديگر قضيه که شايد بيشتر براي کسي که مي‌نويسيد جالب باشد، خودِ نويسندگان يا به قولي آفرينندگان اين قبيل آثار است. نويسندگاني که مطابق سليقه اينگونه مخاطبين مي‌نويسند و در واقع توقعات آنها را برآورده مي‌کنند. حالا کار نداريم که برآورده کردن اين نياز چه قدر اهميتي دارد و اصلا اهميت دارد يا نه. چون اين خودش يک بحث کارشناسي و فرهنگي پر و پيمان مي‌طلبد. در هر حال به عنوان يک نويسنده شخصا برايم جاي سوال است که بدانم نويسندگان چنين آثاري چگونه فکر مي‌کنند؟ چه طور قضايا را مي‌بينند؟ چه مي‌خوانند؟ چطور مي‌نويسند و اصلا چرا مي‌نويسند و سوال‌هاي ديگر. وقتي "معجون عشق" يوسف عليخاني منتشر شد آن را اتفاق فرخنده اي دانستم. فکر کردم بالاخره يک‌نفر پيدا شد که مرد و مردانه برود دنبال اين سوال. با عليخاني پيش‌تر از اين مصاحبه‌ها، صحبت کرده بودم. صرف نظر از تفاوت ديدگاهي که به طور طبيعي داريم، مي‌دانستم که اين سوال قبل از هرچيزي براي خودِ عليخاني مطرح است که اصلا ادبيات عامه‌پسند و نخبه‌گرا چيست و از کجاي کار از هم جدا مي‌شوند. اين دسته بندي‌ها چطوري اتفاق مي‌افتد. چرا بعضي آثار خواننده دارند و برخي ندارند. احتمالا طرح اوليه‌ي اين گفت‌وگوها هم از همين سوالات به فکر عليخانيِ نويسنده رسيده است. مخصوصا که او پيش از اين گفت‌وگوهايي هم با نويسندگان نسل سوم داشت که چند سال قبل در مجموعه‌ي ديگري منتشر شده است و حالا هم که "معجون عشق" با مصاحبه‌هايي که انصافا خواندني هستند. "معجون عشق" گفت‌وگو با نويسندگاني است که کتاب‌هاشان پرمخاطب و به اصطلاح بازاري‌ست. اغلب آثار آنها چند سال پياپي و سالي يکي دو بار چاپ مي شوند و نويسنده‌شان را صاحب درآمدي نه البته چشمگير، اما قابل توجه مي کنند. درآمدي که مي‌شود به پشتوانه‌ي آن به حرفه‌اي نويسنده بودن کمي جدي تر فکر کرد. چيزي که براي نويسنده‌ي آثار فاخر يا به قولي نخبه پسند، در حد يک شوخي ست. به نظرم "معجون عشق" را بايد خواند تا فهميد اين خط کشي ها چطور در ادبيات ما هنوز وجود دارد در حالي که در ادبيات جهان بي معناست؛ و چطور يک اثرِ عامه پسند خلق مي‌شود در حالي که نمي توان منکر نويسنده بودنِ خالق چنين آثاري شد و بالاخره فهميد که چرا چنين محصولاتي اين همه مخاطب دارند، آنهم وقتي حتي محتواي آثاري که ما بر آن نام عامه‌پسندِ مي گذاريم با استانداردهاي چنين ادبياتي در جهان فاصله‌اي در حد فاجعه دارد!
شاید بپسندید
از این نویسنده
