مردگان

جيمز جويس، واژه تجلي را براي لحظه مکاشفه بکار مي برد، که معمولا مقارن پايان داستان مي آيد و دريافت و آگاهي را تسريع مي کند، و نحوه برداشت ها و وقايع را تغيير مي دهد. غالبا جرقه واقعي ساده يا معمولي چنين لحظه اي را ايجاد مي کند، اين لحظه پاياني که جويس از آن به عنوان تجلي ياد مي برد در داستانهاي کوتاه و بلند جويس ديده مي شود. از جمله در داستان مردگان: «اين داستان صرفا بيان تعديل و تصحيح است، که در روابط ميان شوهر و زنش در يک شب پديد مي آيد و اين به واسطه آن است که زن در مجلس مهماني خانوادگي از شنيدن سرودي تغيير حال مي دهد و شوهر آن تغيير حال را درک مي کند و به حق مربوط بدان مي داند که زماني زن او را ديگري مي خواسته است. اما داستان را بخوانيد و ببينيد با وجود اين توضيح، به همين سادگي است يا کشف معني در آن لطفي ديگر دارد.»