در رهگذار باد و نگهبان لاله (جلد اول)

پلورالیزم صدق میگوید همه ی ادیان جهان در همه ی آرا و عقاید خود برحق و صوابند. اما پلورالیزم نجات میگوید، اصلا کاری به اینکه آیا همه ی ادیان حقند یا نه نداریم، هرکس با صداقت و جدیت به دین خود اعتقاد ورزد و عمل کند اهل نجات و رستگاری است. من به پلورالیزم نجات قایلم.

در زبانهای اروپایی عقیده idea است و بت هم idol است. idoletry به معنای بت پرستی است. idea و idol از یک ریشه اند. بسیاری از ریشه شناسان معتقدند علت این امر آن است که بزرگترین بتهای آدمی عقاید آنهاست و این را بشر حس میکرده است آدمی هیچ چیزی را به اندازه ی عقاید خود نمی پرستد

بودا در میان بنیانگذاران ادیان و مذاهب تنها بنیانگذار دین و مذهبی بود که به کرات میگفت من یک انسان معصوم نیستم و خطا پذیرم. بنابراین هرچه را میگویم، تجاربم تلقی کنید. اگر این تجارب در زندگی شما هم جواب داد به آن ملتزم باشید و چنانچه جواب نداد به این معناست که تجربه ی من به کار شما نمی آید.

وقتی من میمیرم مرا به جهنم نمیکشانند؛ وقتی شما می میرید شما را به بهشت دعوت نمیکنند وقتی میمیرم خود را در جهنم می یابم زیرا در اینجا درون من جهنم بوده؛ وقتی میمیرید خود را در بهشت می یابید، زیرا در اینجا درون شما بهشت بوده بهشت و جهنم چیزی جز شکفتگی درون من نیست.

اگر خدا خبر ندارد در عالم شر وجود دارد، عالم مطلق نیست و اگر خبر دارد و قدرت ندارد آن را ریشه کن کند دارای قدرت مطلق نیست و اگر خبر دارد و قدرت دارد اما نمیخواهد آن را ریشه کن کند، خیرخواه علی الاطلاق نیست.

لودویگ ویتگنشتاین میگفت، تدین به معنای احساس امنیت کردن در جهان است متدین کسی است که در جهان احساس امنیت میکند.

به تعبیر اسپینوزا، شریفترین چیزهای جهان، تلخترین چیزهای جهان هستند اما باید توجه داشت که این تلخی در فرآیند است. به این معنا که هیچ چیز شریفی نیست که با کمال سهولت و بدون هیچ تلخی ای به دست آید. اینکه گفته اند «حق تلخ است، فقط به حق اختصاص ندارد، بلکه هر چیز شریفی تلخ است و از این رو به دست آمدن حق تلخ است.

شنیده اید عرفا بر الهام تأکید دارند اما نمیدانید آنها الهام را ساحتی از وجود آدمی بر ساحت دیگر وجود او میدانند. آنها معتقدند از رتبه ای از عالم وجود خود انسان بر رتبه ی درونی دیگر از عالم وجود او الهام می شود.