بابا گوریو (گالینگور)

---

بالزاک نام «کمدی انسانی» را برای مجموعه‌ای از آثار دنباله‌دار و منتشر شده‌اش بین سال‌های 1830 تا 1856 برگزید. این مجموعه شامل 90 رمان و داستان کوتاه است. بالزاک این مجموعه را به منظور ارائۀ چشم‌اندازی کلی از جامعۀ فرانسه در قرن نوزدهم نوشت و بابا گوریو یکی از همین داستان‌های کمدی انسانی است. 

---

بالزاک در بابا گوریو از شخصیت‌هایی استفاده کرد که در کتاب‌های دیگرش هم ظاهر شده بودند، تکنیکی که بابا گوریو را از دیگر داستان‌ها متمایز کرد. این رمان همچنین به عنوان نمونه‌ای از سبک رئالیستی بالزاک بسیار مورد توجه قرار گرفت. حوادث رمان در دوران بازسازی بوربون‌ها اتفاق می‌افتد که تغییرات عمیقی را در جامعۀ فرانسه به وجود آورد. مبارزۀ افراد برای حفظ موقعیت اجتماعی‌شان مهم‌ترین مضمون این رمان است. شهر پاریس نیز تأثیر بسیاری بر شخصیت‌ها مخصوصاً راستینیاک جوان دارد که بزرگ‌شده یکی از روستاهای جنوب فرانسه است.

داستان بابا گوریو، تلاقی شخصیت‌های گوناگون است که با ویژگی‌های مثبت و منفی‌شان داستان را به پیش می‌برند. بالزاک با استفاده از شخصیت اصلی داستانش یعنی گوریو و دیگر شخصیت‌ها، با نگاهی بدبینانه ماهیت خانواده و ازدواج را تحلیل می‌کند.

داستان بابا گوریو در پاریس بورژوایی قرن نوزدهم و در سال 1819 رخ می‌دهد و زندگی در هم تنیدۀ سه شخصیت را دنبال می‌کند. فرد سالخورده‌ای به نام گوریو که بسیار به دخترانش علاقه‌مند است، یک جنایتکار مرموز به نام واترین و یک دانشجوی سادۀ روستایی به نام اوژن دو راستینیاک. 

بابا گوریو از داستان زندگی گوریو شروع می‌شود. گوریو فردی ثروتمند و صاحب کارخانۀ تولید رشته‌فرنگی و پاستای ایتالیایی است. او در رفاه کامل زندگی می‌کند و دو دختر به نام‌های آنستاری و دِلفین دارد.  این دو دختر بسیار طمعکار و بدذات هستند و در نهایت روزی تصمیم می‌گیرند با افرادی مثل خودشان ازدواج کنند. گوریو بسیار به دخترانش علاقه‌مند است و تمام ثروتش را خرج تهیۀ جهیزیه برای دخترانش می‌کند. همین کار باعث می‌شود او به تنگدستی بیفتد و مجبور می‌شود در یک پانسیون خصوصی به نام «سرای ووکر» اتاقی محقر اجاره کند.

صاحبخانۀ گوریو، خانم ووکر البته زنی مهربان و خوش‌رفتار است و آنجا همه گوریو را بابا گوریو صدا می‌کنند. دختران گوریو و دامادهایش به بدرفتاری با گوریو می‌پردازند اما گوریو این مسائل برایش اهمیتی ندارد و تنها خوشبختی و خوشحالی دخترانش برایش کافی‌ست. در این میان یک دانشجوی سادۀ روستایی نیز در پانسیون خصوصی اتاقی می‌گیرد. این دانشجو با سودای ثروتمند شدن به شهر آمده است و در پانسیون با بابا گوریو آشنا و تبدیل به همدم او می‌شود.

«در کمال نومیدی از ایوان بالا رفت. با دیدنش در شیشه‌‌ای را به رویش باز کردند؛ نوکرها مثل خر کتک‌خورده جدی بودند. مهمانی‌ای که در آن شرکت داشته بود در آپارتمان‌های بزرگ پذیرایی برگزار شده بود که در طبقه‌ی اول ساختمان بوسئان قرار داشت. از آنجا که از زمان دعوت تا زمان مهمانی فرصت نداشته بود با خویشاوند نزدیکش دیدار کند، آپارتمان محل زندگی خانم دوبوسئان را هنوز ندیده بود؛ در نتیجه نخستین باری بود که می‌توانست شگفتی‌های برازندگی شخصی‌ای را ببیند که از سرشت و اخلاقیات یک بانوی برجسته خبر می‌دهند. آنچه در این بررسی به کنجکاوی‌اش می‌افزود این بود که می‌توانست سالن خانم دورستو را به عنوان مبنای مقایسه به کار بگیرد. ویکنتس را در ساعت چهار و نیم می‌شد دید. پنج دقیقه زودتر، محال بود خویشاوندش را به حضور بپذیرد. اوژن را که از مقررات مختلف نزاکت پاریسی هیچ اطلاعی نداشت از پلکان بزرگی با قالی سرخ و نرده‌های طلایی، پر از گل‌هایی به رنگ سفید، به اتاق مادام دوبوسئان راهنمایی کردند که او از زندگینامه‌ی شفاهی‌اش بی‌خبر بود، یعنی یکی از آن تاریخچه‌های متغیری که هر شب در محفل‌های پاریس گوش به گوش نقل می‌شود.»

«ویکنتس از سه سال پیش با یکی از سرشناس‌ترین و ثروتمندترین اشرافیان پرتغالی، به نام مارکی داژودا پینتو رابطه داشت. یکی از آن رابطه‌های معصومانه‌ای که چنان برای هر دو طرف رابطه جاذبه دارند که هیچ طرف سومی را تحمل نمی‌کنند. از همین رو خود آقای ویکنت دوبوسئان خواسته نخواسته بر این وصلت مورگاناتیک صحه گذاشته، تکلیف همه را روشن کرده بود. کسانی که در روزهای اول این دوستی در ساعت دو به دیدن ویکنتس می‌رفتند مارکی داژرودا پینتو را پیش او می‌دیدند. مادام دوبوسئان که نمی‌توانست در خانه‌اش را ببندد، چون هیچ صورت خوشی نداشت، با چنان سردی‌ای با مهمان‌ها رفتار می‌کرد و با چنان دقتی چشم به حاشیه‌ی سقف اتاق می‌دوخت که هر کسی می‌فهمید مزاح او شده است.»

بابا گوریو در فهرست صد رمان برتری قرار دارد که پیش از مرگ باید خواند. اگر به رمان‌های واقع‌گرایانه که در حال و هوای فرانسۀ قرن نوزدهم می‌گذرد علاقه دارید این رمان را از دست ندهید. رمان باباگوریو راویت‌گر اتفاقات تاریخی بسیار مهمی در سال‌های قرن نوزدهم است و برای علاقه‌مندان به رمان‌های تاریخی و اجتماعی جالب خواهد بود.

بالزاک یکی از پرکارترین نویسندگان دنیا بود که در طول عمر کوتاه‌اش بیش از صد مقاله، رمان و نمایش‌نامه منتشر کرد. از جمله آثار دیگر انوره دو بالزاک می‌توان به «آرزوهای بر باد رفته»، «دهقانان»، «گرنادیر»، «هانریت»، «زن سی‌ساله»، «مادام دو لا شانتری»، «پسر عمو پون»، «بی‌گناه»، «زنبق دره»، «اوژنی گرانده» و «کشیش دهکده» اشاره کرد.

این رمان پس از نشر با نقدهای متفاوتی روبه‌رو شد. برخی از منتقدان نویسنده را به خاطر خلق شخصیت‌های پیچیده و توجه به جزئیات تحسین کردند. دیگران رمان را به خاطر فساد و طمع بیش از حد، محکوم کردند. در هر صورت این کتابِ مورد علاقۀ بالزاک بود و خیلی سریع به محبوبیت رسید و اغلب برای ساختن فیلم و نمایش از این رمان اقتباس می‌شود.

«این داستان را صد بار خواندم و در دفعه صدم همان هیجان مطالعۀ اول به من دست داد. داستان بابا گوریو نه فقط بزرگ‌ترین رمان‌ دنیاست بلکه یکی از شاهکارهای ادبی جهان و شاهکار نبوغ انسانی است.» -کلود فارو، عضو فرهنگستان فرانسه

بابا گوریو از سایت گودریدز امتیاز 3.8 از 5 و از سایت آمازون امتیاز 4.4 از 5 را به دست آورده است.

کتاب بابا گوریوِ انوره دو بالزاک را نشر مرکز با ترجمۀ مهدی سحابی منتشر کرده  است.

بابا گوریو یکی از خواندنی‌ترین و جذاب‌ترین رمان‌های تاریخ است که نویسنده در آن به مفهوم مهر پدری، خانواده و ازدواج پرداخته است. پایان کتاب سرشار از احساسات مختلف و بی‌نهایت تأثیرگذار است.

اگر سرعت مطالعه‌تان 300 کلمه در دقیقه باشد می‌توانید کتاب بابا گوریو را حدوداً طی 5 ساعت و 6 دقیقه مطالعه نمایید.

- زن سی ساله اثر دیگری از انوره دو بالزاک که یکی دیگر از آثار مجموعۀ «کمدی انسانی» است. بالزاک در این کتاب داستان ژولی را تعریف می‌کند. دخترِ بی‌نهایت زیبای یک نجیب‌زادۀ فرانسوی که ما در این داستان در دوره‌های مختلف زندگی با ژولی همراه می‌شویم و پس از آن با دختر ژولی آشنا می‌شویم. 

- آنا کارنینا رمان دو جلدی لئو تولستوی نویسندۀ مشهور روسی که در آن به موضوعاتی مثل خیانت، ایمان، خانواده، ازدواج، جامعۀ اشرافی روسیه، آرزو و زندگی پرداخته است. 

- بینوایان رمان تاریخی ویکتور هوگو که یکی از بزرگ‌ترین رمان‌های قرن نوزدهم است. این رمان از شورش ژوئن در پاریس شروع می‌شود و نویسنده داستان زندانی آزاد شده‌ای به نام ژان والژان را روایت می‌کند.