زیر دست

انتشارات ماهي منتشر کرد:
زيردست مشهورترين رمان هاينريش مان در 1914، کمي پيش از آغاز جنگ جهاني اول، نوشته شد، اما در سال 1918، بعد از جنگ جهاني اول، به چاپ رسيد. اين رمان روايت طنزآلود زندگي شخصيتي به نام ديدريش هسلينگ است؛ مردي فرومايه که بنده‌وار و متعصبانه طرفدار قيصر ويلهلم دوم است. او خبرچين، عهدشکن و خائن است و با چاپلوسي‌هايي مضحک و خيانت به آزاديخواهان پيشرفت مي‌کند. مان در زيردست به شکل‌گيري شخصيت‌هاي نوکيسه و فرصت‌طلبي پرداخته که در پيدايش صنعت و سرمايه در آلمانِ اوايل قرن بيستم نقشي بنيادين داشتند و با نظامي‌گري ابلهانه و سياستي عاري از اخلاق اين کشور را درگير جنگ بزرگ و ويرانگر کردند. نويسنده در اين رمان با نگاهي تيزبين جامعه آن دوران آلمان را بررسي کرده و توانسته است ظهور فاشيسم در سال‌هاي بعد را به نوعي پيش‌بيني کند.
هاينريش مان در سال 1871، در لوبک به دنيا آمد. خانواده‌اش از اشراف کهن اين شهر بندري- بازرگاني بودند. از آغاز جواني علاقه‌اي به نقاشي و سرايندگي داشت و به هاينريش هاينه، شاعر عصر رمانتيک آلمان، عشق مي‌ورزيد و به سبک او شعر مي‌گفت. وي در آغاز جواني پدر خود را از دست داد و به مونيخ کوچ کرد. در همين سال‌ها با پر کاري بسيار به نويسندگي روي آورد و تا سال 1896 در مقام ناشر مجله‌اي به نام قرن بيستم فعاليت مطبوعاتي داشت. چند سالي با برادر کوچک‌تر خود، توماس مان، نويسنده‌ي بلندآوازه، در ايتاليا زيست و سال‌هاي اقامت در اين کشور تأثيري مستقيم بر آثار او گذاشت. او با رمان زيردست به شهرت رسيد، رماني که تصويري صائب و همه‌جانبه از نظام قيصري به دست مي‌دهد. نگارش اين رمان در 1914 پايان يافت. با قدرت‌يابي هيتلر در 1933 از فرهنگستان هنري پروس که دو سال پيش‌ترش به رياست بخش ادبي آن انتخاب شده بود، اخراج شد و کتاب‌هايش در آتش سوخت. مان ابتدا به چکسلواکي و از آن‌جا به فرانسه گريخت. او در پاريس در سال 1935در «کنگره‌ي بين‌المللي نويسندگان براي دفاع از فرهنگ» سرپرست نويسندگان آلماني بود. نيز «کتابخانه‌ي آزاد آلمان» را بنيان گذاشت که وظيفه‌ي خود را در حفظ کتاب‌هايي مي‌ديد که نازي‌ها به لهيب آتش مي‌سپردند. در سال 1938 به رياست «کميته‌هاي جبهه‌ي ملي ضدفاشيستي» برگزيده شد. هاينريش مان که اينک مردي سالخورده بود، با اشغال فرانسه به دست ارتش نازي‌ها در سال 1940 ناگزير شد از راه پرتقال و اقيانوس اطلس به امريکا مهاجرت کند. در امريکا يک- دو رمان نوشت که شهرت چنداني نيافتند. اثر مشهورتر او در اين ديار مجموعه‌ي خاطراتش با نام بازبيني يک دوران است که ترجمه‌ي آن به انگليسي مطرح، ولي با مرگ روزولت و ظهور جنبشي ضد دموکراتيک رها شد. متن آلماني هم طبعاً به خاطر جدايي از وطن، خواننده‌اي نداشت. بدين‌ترتيب هاينريش مان در امريکا به‌ناگزير تنها و گمنام زيست. او هفده سال در امريکا زيست و در مارس1950، در هفتادو‌نه‌سالگي، در سانتامونيکاي لس‌آنجلس درگذشت و هرگز نتوانست به وطن خويش بازگردد.
سيد محمود حدادي مترجم زبان آلماني است. او در 1326 در قزوين متولد شده است. وي فوق ليسانس زبان و ادبيات آلماني از دانشگاه برلين و استاد دانشگاه شهيد بهشتي است. حدادي از سال 1363 آثاري را از نويسندگان آلماني‌زبان به فارسي برگردانده است. ديوان غربي- شرقي ، رنج‌هاي ورتر جوان، ميشائيل کلهاس و زيردست از جمله آثاري است که با ترجمه‌ي حدادي منتشر شده است.
فروشگاه اينترنتي 30بوک