شکستن طلسم وحشت

کتاب شکستن طلسم وحشت از سایت گودریدز امتیاز 4.1 از 5 را دریافت کرده است.

کتاب شکستن طلسم وحشت از سایت آمازون امتیاز 4.2 از 5 را دریافت کرده است.

آریل دورفمن نویسندۀ مشهور اهل شیلی در کتاب شکستن طلسم وحشت ماجرای محاکمۀ شگفت‌انگیز و پایان‌ناپذیر ژنرال آگوستو پینوشه را تعریف کرده است. نویسنده به مدت سه سال مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور شیلی سالوادور آلنده بود، پس از کودتای ژنرال آگوستو پینوشه که منجر به مرگ آلنده شد، او نیز مجبور شد کشور شیلی را ترک کند.

کتاب شکستن طلسم وحشت روایتی خواندنی و دردناک از جریان محاکمه و حکومت ژنرال پینوشه است. کتاب شکستن طلسم وحشت، ماجرایی پر از تعلیق و تغییر ناگهانی بخت است و در عین حال نویسنده در آن به داغ‌ترین مسائل امروزی پرداخته است که پس از حملات تروریسی یازده سپتامبر مطرح کردن آن‌ها بیش از پیش ضروری به‌نظر می‌رسد. اگر به کتاب‌های سیاسی علاقه دارید خواندن این کتاب را از دست ندهید.

«اما من، به‌عنوان مشاور غیررسمی فرناندو فلورس، رئيس دفتر سالوادور آلنده، تمام روزها و بسیاری از شب‌هایم را در لامونه‌دا گذرانده بودم - ساختمانی با معماری کولونیال در مرکز سانتیاگو که مقر قوۀ مجریه است- و همان جا بود که یک روز بعدازظهر در اوت 1973 گوشی را برداشتم و از آن سوی خط، غرش گوشخراش ژنرال آگوستو پینوشه اوگارته را شنیدم که بی‌صبرانه خودش را معرفی کرد. طی هفته‌های دشوار و رو به محاقِ تجربۀ شیلی از خلق مسالمت‌آمیز سوسیالیسم، پینوشه را در کل ارتش به‌عنوان وفادارترین شخص به رژیم دموکراتیک می‌شناختند. بی‌درنگ تماس را به فلورس وصل کردم؛ گوشم کر بود برای شنیدن چیزی که صدای پینوشه داشت پنهانش می‌کرد، خیانتی که داشت طراحی می‌کرد، کودتایی که همان موقع در ذهن او اتفاق افتاده بود. همین؛ چیزی بیش از همین یک‌ گفت‌وگوی تلفنی کوتاه در کار نبود. اما سال‌های پس از آن را در فکر تماس‌های تلفنی دیگری گذراندم که ژنرال باید در روزهای پیش رو گرفته باشد: تماسی که به نیروی هوایی دستور داد کاخ ریاست‌جمهوری را بمباران کند، همان‌جا که آلنده جان داد؛ تماسی که کنگرۀ شیلی را منحل کرد.»

«هر چند می‌دانستم این جنایات تنها در صورتی می‌توانسته رخ بدهد که هزاران نفر دیگر هم کمک کنند و میلیون‌ها نفر هم بی‌تفاوت به تماشا بایستند. پینوشه بود، همیشه پینوشه. چه وقتی در یک گزارش حقوق بشری خواندم که در نخستین سال دیکتاتوری، 180 هزار نفر بدون رعایت تشریفات قانونی بازداشت شده‌اند و حدود 90 درصد آنها شکنجه شده‌اند، و چه وقتی که در فرانسه به استقبال دوستم اُسکار کاسترو رفتم که پس از گذراندن دو سال در زندان، از شیلی اخراج شده بود (به‌خاطر روی صحنه بردن نمایشی دربارۀ ناخدای یک کشتی غریق و درهم‌شکسته که در گوش خدمه‌اش زمزمه می‌کند باید زنده بمانند و به مبارزه ادامه بدهند)، و چه وقتی که باید به‌خاطر سربه‌نیست شدن مادر اُسکار به دست پلیس مخفی تسلایش می‌دادم. و چه وقتی که در این روزنامه و آن روزنامه می‌خواندم که 27 درصد از جمعیت شیلی فقط به اندازۀ 3.3 درصد از درآمد کشور سهم دارند و تلاش می‌کردم از این آمار خشک بی‌روح، چهرۀ بینوایان را بیرون بکشم.»

«در خرمن گذشته‌اش، تنها یک اتفاق کنجکاوکننده به چشم می‌خورد. در سال 1946، رئیس‌جمهور گابریل گونسالس ویدلا که در جنگ سردی که تازه داشت بالا می‌گرفت پیشاپیش جبهۀ ایالات متحد را برگزیده بود، کمونیست‌هایی را که به‌عنوان بخشی از ائتلاف «اتحاد خلق» به انتخاب شدن او کمک کرده بودند از دولتش کنار گذاشت. گونسالس ویدلا هزاران نفر از متحدان سابقش را جمع کرد و آنها را به اردوگاهی فرستاد که در صحرای شمالی، خارج از بندر دور افتاده و مخروبۀ پیساگوا افتتاح شده بود. رئیس این اردوگاه مردی بود که حدود سی سال بعد پیساگوا را بازگشایی کرد تا این‌بار دشمنان خودش را روانۀ آنجا کند: سروان آگوستو پینوشه. و روزی در سال 1947، در همان پیساگوا بود که پینوشه برای نخستین بار با مرد دیگری از اهالی والپارایزو روبه‌رو شد: سالوادور آلنده، که به‌عنوان یکی از نمایندگان حزب سوسیالیست کنگره، رهبری هیئتی را برعهده داشت که قرار بود وضعیت نگهداری زندانیان پیساگوا را بررسی کند. وقتی نظامیان جلویش را گرفتند، آلنده اعلام کرد که چه اجازه بدهند و چه ندهند، بازدیدش را تکمیل خواهد کرد؛ پینوشه تهدید کرده بود اگر اصرار کند پاسخش را با گلوله خواهد داد.»

اگر گذرتان به گورستان عمومی شهر سانتیاگو در شیلی بیفتد، خواهید دید که در یک سوی گورستان و کنار حواشی آن، لوحی بزرگ و پهن از سنگ گرانیت قرار دارد که همه آن را دیوار یادبود می‌خوانند و در سال 1994 آنجا قرار گرفت. بیش از چهار هزار اسم روی سطح این دیوار هک شده است که همگی قربانیان امنیتی دوران دیکتاتوری ژنرال آگوستو پینوشه بودند؛ دورانی که از 11 سپتامبر 1973 تا مارس 1990 دوام داشت. در کنار اسامی مختلف، واژه‌ای عجیب به چشم می‌خورد که در واقع نام ناپدیدشدگان است، کسانی که خانواده‌‌هایشان هنوز هم نمی‌دانند چه بلایی بر سرشان آمده است. با این‌حال نام افراد بسیاری روی این دیوار حک نشده است، افرادی که نمُردند اما پس از کودتای 1973 شغل، خانه، بیمۀ سلامت و مقرری‌شان را از دست دادند. روی این دیوار نام یک میلیون تبعیدی و مهاجر هم نیست. آریل دورفمن به مدت بیست و پنج سال می‌دانست که ژنرال آگوستو پینوشه سایۀ شومی است که بر شیلی و جهان سایه انداخته است. بنابراین چهار سال تمام پیگیر محاکمۀ این ژنرال در بریتانیای کبیر، اسپانیا، شیلی و همچنین ایالات متحده بود. او معتقد است که ژنرال پینوشه دست‌پروردۀ ایالات متحده بود. نویسنده در کتاب شکستن طلسم وحشت به صدای قربانیان پینوشه گوش می‌دهد و به دنبال این است تا بفهمد چطور می‌توان پس از آسیب‌دیدگی خود را از وحشت و ترس پاک کرد و این سؤال را مطرح می‌کند که آیا می‌توان بدون مواجهه با گذشته‌ای آشفته و نابسامان، دنیایی پر از صلح و آشتی به‌وجود آورد؟

دورفمن از سال 1970 تا 1973 به عنوان مشاور فرهنگی به رئیس‌جمهور شیلی سالوادور آلنده خدمت کرد. دورفمن قرار بود شب قبل از کودتای پینوشه در شیفت شب کاخ ریاست‌جمهوری لامونه‌دا کار کند اما بدون این‌که بداند چه اتفاقی قرار است رخ بدهد جای خود را با همکارش عوض کرد. دورفمن پس از کودتای ژنرال آگوستو پینوشه که منجر به مرگ آلنده در کاخ ریاست‌جمهوری در 11 سپتامبر سال 1973 شد، مجبور شد شیلی را ترک کند. بعدها او در آستانۀ سوار شدن به هواپیمای سانفرانسیسکو بود که خبر بازداشت پینوشه به دست اسکاتلند یارد و درخواست اسپانیا برای استرداد و محاکمۀ او به جرم جنایت علیه بشریت را شنید. دورفمن با گوش‌دادن به رادیو، تماشای پخش زندۀ اینترنتی و روزنامه‌ها پروندۀ او را دنبال کرد و خوانندگان را در کتاب شکستن طلسم وحشت با خود همراه می‌کند. او با جزئیات فراوان از به قدرت رسیدن پینوشه در سال 1973 صحبت می‌کند و روایت‌های وحشتناک و دلخراشی از شکنجه و قتلی که افراد پینوشه تحت فرمان او مرتکب شدند، ارائه می‌دهد. نویسنده تمام طول کتاب دورفمن با یک چاقوی جراحی فلسفی، به دنبال یافتن این پرسش است که پینوشه واقعاً چگونه به وجود آمد و به قدرت رسید؟

• پیشکش
• پیش‌گفتار
• شکستن طلسم وحشت
• سخن پایانی نخست: سایۀ شیلی
• سخن پایانی دوم: وداعی طولانی با حاکمان مستبد
• چند کلمۀ پایانی در مقام قدردانی
• برای مطالعۀ بیشتر
• دربارۀ نویسنده
• یادداشت‌‌ها

- خاطرات نورنبرگ، یادداشت‌های روزانۀ دکتر جی.ام گیلبرت روانشناس زندان در جریان محاکمه‌های نورنبرگ است. محاکمۀ نورنبرگ، محاکمۀ سران نازی مثل هرمان گورینگ بود که یکی از رهبران عالی‌رتبۀ حزب نازی به شمار می‌رفت که درگیر در جنگ‌ جهانی دوم و از بانیان هولوکاست بود. دکتر گیلبرت در این کتاب جذاب و تکان دهنده توانست از بدنام‌ترین جنایتکاران جنگی نازی‌ها بازجویی کند و درونی‌ترین افکار و انگیزه‌های آنان را آشکار می‌کند.

- آیشمن در اورشلیم اثری از هانا آرنت فیلسوف سیاسی، نویسنده و بازماندۀ هولوکاست است. آرنت طبق درخواست مجلۀ نیویورکر در دادگاه آدولف آیشمن، یکی از سازمان‌دهندگان و سران اصلی اس‌اس و هولوکاست شرکت کرد و گزارشی مفصل از این محاکمه در مجلۀ نیویورکر منتشر کرد، این گزارش بعدها تبدیل به کتاب آیشمن در اورشلیم شد.

- قدرت بی‌قدرتان اثر واتسلاو هاول نویسندۀ چکسلواکی است. کتاب قدرت بی‌ قدرتان در سال 1979 و یک دهه پس از سرکوب بهار پراگ منتشر شد. این کتاب یک جستار سیاسی گسترده دربارۀ رژیم‌های کمونیستی آن زمان است و نویسنده در این کتاب زندگی در حکومت‌های کمونیستی اروپای شرقی و نظام پساتوتالیتر چکسلواکی را به تصویر کشیده است.