سرگذشت حاجیبابای اصفهانی

انتشارات نگاه منتشر کرد:
جيمز موريه ديپلمات و نويسنده بريتانيايي قرن نوزدهم و مامور سياسي مقارن با سلطنت فتحعليشاه قاجار در ايران بود.موريه در سال 1808 ذيل منصب منشي هارفورد جونز سفير وقت بريتانيا به ايران سفر کرد. در اين سفر جونز عهدنامه مجمل را با نمايندگان فتحعليشاه قاجار به امضا رساند. يک سال بعد، موريه ميرزا ابوالحسن خان شيرازي را به عنوان سفير ايران در دربار انگلستان در سفر به لندن همراهي کرد. احتمالاً همنشيني با ميرزا ابوالحسن در طول اين سفر در نگارش کتاب سرگذشت حاجي باباي اصفهاني تاثير زيادي داشته‌است. سپس در سال 1810 مجدداً و اينبار در خدمت سرگور اوزلي به تهران بازگشت و تا سال 1816 که ايران را ترک گفت براي مدتي وزير مختار بريتانيا در ايران نيز بود.موريه پس از بازگشت به انگلستان با توجه به شناختي که از جوامع شرقي و منش مردم اين سرزمين به دست آورده بود، چند کتاب به رشته تحرير درآورد که معروفترين آنها سرگذشت حاجي باباي اصفهاني است. اين کتاب توسط ميرزا حبيب اصفهاني به زبان فارسي ترجمه شده‌است.
مويد الاسلام درباره اين کتاب چنين گفته است : «حاجي بابا بهترين رمانهايي است که در سال 1823 ميلادي به قلم مستر موريه (يکي از ادباي فاضل انگلستان که به سمت منشي گري اولين سفارت دولت انگليس در عهد سلطنت خاقان مغفور فتح علي شاه قاجار به ايران آمده بود) نوشته شده، الحق در اين رساله عکس مجموعه اخلاق و آداب و عادات ايرانيان را به نيکوترين اسلوبي رسم نموده است»
گزيده اي از کتاب سرگذشت حاجي باباي اصفهان
ميرزا حکيم گفت رفتار فرنگي ها با رفتار ما ضد و نقيض است. بجاي اينکه موي سر را بتراشند و ريش را ول کنند، ريش را مي تراشند و موي سر را ول مي کنند. روي چوب و تخته مينشينند ولي ما روي زمين مي نشينيم، با کارد چنگال غذا مي خورند ولي ما با دست مي خوريم، آن ها هميشه متحرکند ولي ما هميشه ساکنيم، لباس تنگ مي پوشند ما لباس گشا، نماز نمي‌کنند ولي ما روزي ? وقت نماز مي کنيم، در نزد آنها با زن است در نزد ما اختيار با مرد است، زنهايشان يک وري روي اسب مي نشينند ولي زنان ما راست سوار ميشوند، ايستاده قضاي حاجت ميکنند ما نشسته، شراب را حلال مي‌دانند و کم مي خورند ولي ما حرام مي دانيم و زياد مي‌خوريم. ولي آنچه مسلم است اين است که فرنگي ها نجس ترين و کثيف ترين مخلوق روي زمين هستند چرا که همه چيز را حلال مي‌دانند و همه جور حيواني مي خورند حتي خوک، سگ پشت و قورباغه. مرده را با دست تشريح مي کنند بدون اينکه بعد از آن غسل ميت بجا آورند. نه غسل جنابت سرشان مي شود، نه تيمم بدل از غسل. اگر ديدي که فرنگي از چيزي که متعلق به توست خوشش آمده مبادا پيشکش بگويي که باخته‌اي , گفتن تو همان و بردن فرنگي همان.
فروشگاه اينترنتي 30بوک