زمینه های اجتماعی انقلاب ایران
انتشارات نگاه معاصر منتشر کرد: حسين بشيريه، استاد دانشگاه سيراکيوز نيويورک، در سال???? کتابي تحت عنوان «دولت و انقلاب در ايران» با انتشارات سن‌مارتين منتشر کرد که تز دکتراي او بود. به گزارش پايگاه تحليلي – خبري ايران بالکان (ايربا) به نقل از شرق، او در اين کتاب که يکي از مهم‌ترين تحليل‌هاي موجود درباره انقلاب 57 است، به بررسي نقش دولت در تاريخ معاصر ايران و علل و زمينه‌هاي سياسي و اجتماعي انقلاب پرداخته است. حال با گذشت بيش از 30سال از چاپ اول اين کتاب به انگليسي، ترجمه فارسي آن تحت عنوان «زمينه‌هاي اجتماعي انقلاب ايران» ازسوي انتشارات نگاه معاصر منتشر شده است. اين کتاب با رويکرد جامعه‌شناسي سياسي مي‌کوشد وراي علايق فکري و روشنفکري، تبييني عيني و علمي از امر انقلاب ارائه دهد. ازاين‌رو، بشيريه در تحليل خود، نخست با رويکرد تاريخي تا دوره قاجار به عقب برمي‌گردد و نشان مي‌دهد در دوره قاجار‌ها، ساختارهاي دولت سنتي به‌تدريج ازهم فروپاشيدند و اين امر باعث شد ساختار اجتماعي پس از مشروطه را طبقاتي مثل اشراف زمين‌دار، علماي بلندپايه و بورژوازي فرادست نوظهور، خرده‌بورژوازي ملي بازار، خرده‌بورژوازي حقوق‌بگير، طبقه کارگر و دهقانان تشکيل دهند، اما در نظر بشيريه، دوره پس از سقوط رضاشاه با فعال‌سازي سياسي سريع مردم در اثر بسيج حزب توده و گسترش بورژوازي تجاري ملي، به‌عنوان بخش اصلي بلوک قدرت، مشخص مي‌شود. به‌دنبال سقوط مصدق، بلوک قدرت از سوي طبقه بالا اشغال مي‌شود و قدرت شاه به حمايت از نخبگان نظامي و طبقه زمين‌دار وابسته مي‌شود. براين‌اساس، به باور بشيريه، ظهور رژيمي تماميت‌خواه و اقتدارگرا در دوره پهلوي‌دوم، خشم منتقدان زمين‌دار، تاجر و روحاني را برانگيخت و در عمل به منازعه‌اي آشکار ميان ارتش و اپوزيسيون بدل شد. بشيريه در اين کتاب علاوه‌بر پرداخت تاريخي انقلاب ايران، با استفاده از آراي متفکراني چون پولانزاس، آنتونيو گرامشي و کرين برينتون، تحليلي چندسويه از انقلاب ارائه مي‌دهد و مي‌کوشد با مفاهيمي مثل بلوک قدرت، نيروي هژمونيک، دولت پاتريمونيال و دوره ترميدور سلاح کارآمدي براي بررسي انقلاب پيچيده‌اي، همچون انقلاب ايران فراهم کند. درواقع پروژه بشيريه در اين کتاب، تاريخ و جامعه‌شناسي سياسي را هم‌زمان پيش مي‌برد. ازاين‌رو، در تمام فصول کتاب، بشيريه در تلاش است نشان دهد انقلاب57، چگونه به وقوع پيوست و ماهيت منافع گروه‌هاي دخيل در انقلاب چه بود. همچنين مي‌کوشد تحليلي از ويژگي‌ها و مشخصات دولت برآمده از منازعات داخلي ارائه دهد و ازاين‌طريق رابطه دولت با طبقات و گروه‌هاي مختلف اجتماعي را نشان دهد و اينکه آيا منازعات سياسي دروني تأثيري بر ساخت دولت داشته است يا نه. از فصل‌هاي اين کتاب مي‌توان به «تحول ساختار دولت»، «رژيم قديم: حکومت پادشاهي»، «خيزش ايدئولوژي انقلاب: احياي ناسيوناليسم اسلامي»، «بحران اقتصادي و بحران ديکتاتوري» و «به‌سوي بازسازي دولت» اشاره کرد. فروشگاه اينترنتي 30بوک
شاید بپسندید
از این نویسنده
